Ο Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ (όλο το όνομά του: Johann Chrysostomos Wolfgang Gottlieb Theophilus Amadeus Mozart) γεννήθηκε στη Βιέννη στις 27 Ιανουαρίου του 1756 και ήταν ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του λεγόμενου βιεννέζικου κλασικισμού εκπροσωπώντας την «Πρώτη Σχολή της Βιέννης».
Λένε πως κάποιοι άνθρωποι γεννιούνται με ένα τυχερό αστέρι και ο Μότσαρτ το αποδεικνύει αφού από την ηλικία των πέντε ετών θεωρήθηκε «παιδί θαύμα» και προσκεκλημένος από τις βασιλικές και αυτοκρατορικές αυλές της Ευρώπης έδινε συναυλίες και άφηνε άφωνο το κοινό του.
Στην ηλικία των πέντε ετών συνέθετε ήδη μικρά κομμάτια και στα έξι του χρόνια τα κατέγραφε ο ίδιος. Αυτά τα πρώτα κομμάτια, καταγράφηκαν στο μουσικό βιβλίο Nannerl Notenbuch. Οι δεξιότητες του νεαρού Μότσαρτ υπήρξαν μοναδικές.
Εκτός από την εξαιρετική τεχνική του στο πιάνο, στο εκκλησιαστικό όργανο και στο βιολί, είχε την ικανότητα να αποστηθίζει πληθώρα συνθέσεων με φαινομενική ευκολία, ενώ αξιοσημείωτη ήταν επίσης η ικανότητά του να αυτοσχεδιάζει πάνω σε ένα μουσικό θέμα χωρίς προετοιμασία. Συνέθεσε πάνω από 600 έργα, μουσική δωματίου, συμφωνική και εκκλησιαστική μουσική, καθώς και μικρότερες συνθέσεις: παραλλαγές, φαντασίες, σονάτες, άριες κ.ά.
Η μοίρα όμως του φέρθηκε σκληρά και ο βίος του ήταν βραχύς. Έσβησε το τυχερό του αστέρι και ο Μότσαρτ «έσβησε» κι αυτός στα τριανταπέντε του χρόνια. Παρ’ όλο που ήταν φαινόμενο και διάσημος παιδιόθεν, ωστόσο πέθανε πάμφτωχος κι επειδή δεν υπήρχαν χρήματα να γίνει επίσημη κηδεία, τον έβαλαν σε «κοινό τάφο».
Λίγοι φίλοι του ακολούθησαν τη νεκρώσιμη πομπή αλλά κι αυτοί, στα μισά του δρόμου γύρισαν πίσω εξ αιτίας του κακού καιρού. Μέχρι σήμερα έχει σταθεί αδύνατον να βρεθεί το ακριβές σημείο ταφής του και ο επίσημος τάφος του στην πτέρυγα τιμωμένων του κεντρικού νεκροταφείου της Βιέννης (Zentralfriedhof) είναι κενοτάφιο.
Η ΛΕΞΗ
Αστήρ -έρος,
Σημαίνει φωτεινός, λαμπρός και αποδίδεται σε κάθε αυτόφωτο ουράνιο σώμα που ακτινοβολεί χάρη στις εσωτερικές πηγές ενέργειας που διαθέτει. Σημαίνει ακόμη, το διακριτικό του βαθμού των Αξιωματικών που είναι προσαρμοσμένο στις επωμίδες τους.
Μεταφορικά χρησιμοποιούμε τη λέξη για πρόσωπα που ξεχωρίζουν για τις ικανότητες και τις επιδόσεις τους σε κάποιο τομέα της προσωπικής ή επαγγελματικής τους ζωής. Άρα, συνεκδοχικά σημαίνει, διάσημος, έξοχος, σταρ, βεντέτα, ντίβα.
Δηλώνει επίσης τον βαθμό πολυτελείας των ξενοδοχείων. Στα Σανσκριτικά και Αγγλκά η λέξη είναι star, στα Λατινικά και Ιταλικά είναι stella και στα Γερμανικά είναι stern. Υπάρχουν πολλές ομόρριζες λέξεις όπως άστρο, αστραπή, Αστερόπη, αστερίας, κ,α,
Ο Μπαμπινιώτης λέει πως η λέξη ετυμολογικά αποτελείται από το πρόθεμα ά- και την ινδοευρωπαϊκή ρίζα *ster. (Σημειώνω με αστερίσκο επειδή η ρίζα που αναφέρει, καθώς και όλη η ινδοευρωπαϊκή γλώσσα, είναι αμάρτυρη. Δηλαδή δεν βρέθηκε κάποιο γραπτό κείμενο που να μαρτυράει και να αποδεικνύει πως υπάρχει).
Δεν είναι λίγες οι φορές που τα λεξικά διαφωνούν στην κλίση, την ετυμολογία αλλά και στην σημασία λέξεων στην αρχαία ή την νέα ελληνική γλώσσα. Για παράδειγμα ο Σουίδας λέει πως με την λέξη «αστήρ» ονομάζουμε ένα αντικείμενο, ενώ «άστρο» καλείται το σύνολο πολλών αντικειμένων γι’ αυτό το αποκαλούμε και «αστροθέτημα».
Αστέρι όμως ή αστέρας, στην νεοελληνική ονομάζεται κάθε λαμπρό αντικείμενο στον ουρανό, έννοια που αποδίδει ο Μπαμπινιώτης φέρνοντας μάλιστα για παράδειγμα του αστέρι του Βορρά. Όμως, το αστέρι αυτό δεν είναι μονό αλλά τριπλό, ένα σύνολο τριών αστεριών όπως αποφαίνεται η αστροφυσική επιβεβαιώνοντας τον Σουίδα στην έννοια που τού αποδίδει. Έτσι ο διαχωρισμός που κάνει ο Σουίδας μεταξύ του αστέρος και του άστρου, δεν ισχύει στην σημερινή εποχή καθώς οι λέξεις κατάντησαν να έχουν ακριβώς το ίδιο νόημα.
Ένα άλλο παράδειγμα που αποδεικνύει την διαφωνία ορισμένες φορές των λεξικογράφων είναι πως ο Γεράσιμος Μαρκαντωνάτος στο βασικό λεξικό της αρχαίας ελληνικής αναφέρει ότι η λέξη «αστήρ» στην Δοτική του Πληθυντικού είναι «αστράσι (ν)» ενώ οι L&S διαφωνούν τονίζοντας «όχι αστράσι (ν), το σωστό είναι «άστρασι (ν)». ο τόνος δηλαδή στην προπαραλήγουσα κι όχι στην παραλήγουσα.
Το αστεράκι που βλέπουμε στα γραπτά κείμενα, είναι σημαντικό σημείο της γραφής και ονομάζεται αστερίσκος. Η μορφική λιτότητα του αστερίσκου και η απήχηση του άστρου ως συμβολικού στοιχείου συνέβαλαν ώστε να χρησιμοποιηθεί συμβολικά για ποικίλες αναφορές στη γλώσσα και στα κείμενα.
Πολύ πρώιμα οι αρχαίοι Γραμματικοί χρησιμοποίησαν τον αστερίσκο για να δηλώσουν τα γνήσια κείμενα, σε αντίθεση με τον οβελό που δήλωνε τα νόθα κείμενα, τα εξοβελιστέα από τον πίνακα των αυθεντικών κειμένων. Και όπου έλλειπε ένα γράμμα ή μία λέξη λόγω φθοράς, πάλι ο αστερίσκος χρησιμοποιήθηκε για να δηλωθεί αυτή η έλλειψη.
Συνεπώς όταν χρειάστηκε να δηλωθούν στην επιστήμη της ιστορικής γλωσσολογίας τύποι λέξεων που δεν μαρτυρούνται σε κανένα κείμενο (αμάρτυροι τύποι), ο αστερίσκος δήλωνε και δηλώνει μέχρι και σήμερα αυτή την γραπτή απουσία. Τελευταία χρησιμοποιείται σε ένα κείμενο για επεξήγηση ή παραπομπή καθώς και για τις αντιγραμματικές προτάσεις.
ΗΡΩ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ
ΠΗΓΕΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΟΥ Β. Α. ΜΟΤΣΑΡΤ – ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ : ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΜΕΓΑΡΟΥ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ
ΛΕΞΙΚΟ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ – ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗΣ
ΛΕΞΙΚΟΝ ΣΟΥΙΔΑ Ή ΣΟΥΔΑ
ΕΠΙΤΟΜΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑ – LIDDELL & SCOTT
ΒΑΣΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ – ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΝ. ΜΑΡΚΑΝΤΩΝΑΤΟΣ
