Ο Όμηρος (αγγλ. Homer) τοποθετεί τη Σκύλλα και τη Χάρυβδη στις Πλαγκτές Πέτρες. Ήταν δύο τέρατα που ζούσαν σε ένα πέρασμα ανάμεσα σε δύο σκοπέλους, το ένα απέναντι στο άλλο κι ήταν αδύνατον να το διασχίσουν οι ναυτικοί. Το στενό αυτό, άλλοι το τοποθετούν στον Ελλήσποντο, άλλοι στο ακρωτήριο Ταίναρο, άλλοι στα στενά της Μάγχης, οι περισσότεροι όμως ερμηνεύουν πως η Σκύλλα και η Χάρυβδη ήταν τα ρεύματα στο στενό της Μεσσίνας, ανάμεσα στην Ηπειρωτική Ιταλία και τη Σικελία. Στην Οδύσσεια, τα δύο τέρατα παρουσιάζονται ως ένα ακόμη εμπόδιο στο «Νόστιμον Ήμαρ» του Οδυσσέα.
Ο Όμηρος αναφέρει στην Ιλιάδα πως αφορμή για να επιτεθούν οι Έλληνες στην Τροία, υπήρξε η αρπαγή της Ελένης (αγγλ. Helen) από τον Πάρι, δευτερότοκο γιο του Πρίαμου και της Εκάβης. Η Εκάβη (αγγλ. Hecuba) ήταν η δεύτερη και πιο ονομαστή σύζυγος του βασιλιά της Τροίας. Ήταν πολύτεκνη και κάποιοι αναφέρουν πως ο αριθμός των τέκνων της ανέρχεται στα 19. Όλα τα παιδιά της ήταν από τον Πρίαμο εκτός από τον Τρωίλο που ο Απολλόδωρος λέει ότι τον απέκτησε με τον Απόλλωνα. Ο Ευριπίδης ανεβάζει το νούμερο των παιδιών της από 19 στα 50 και ο Απολλόδωρος λέει πως ήταν 14 (4 κόρες και 10 γιοί). Η γέννηση του δευτερότοκου Πάρι (πρωτότοκος ήταν ο Έκτορας – αγγλ. Hector), σημαδεύτηκε από ένα άσχημο όνειρο που έδειχνε πως είχε γεννήσει ένα τέρας με εκατό χέρια που σε κάθε χέρι κρατούσε από ένα δαυλό αναμμένο και σώριαζε την Τροία σε ερείπια (εκδοχή του Πίνδαρου). Οι μάντεις είπαν στον Πρίαμο πως έπρεπε να σκοτωθεί το παιδί που γεννήθηκε εκείνη την ημέρα. Ταυτόχρονα γεννήθηκε και το παιδί του αδελφού του ή του κουνιάδου, ο Μούνιππος. Ο Πρίαμος σκότωσε τον Μούνιππο και την Κίλλα που τον γέννησε. Η αδικία του θανάτου του αθώου παιδιού επέφερε όλα τα δεινά στην Εκάβη. Στον πόλεμο έχασε τα αρσενικά παιδιά της και μετά την άλωση της Τροίας είδε τις κόρες της να αιχμαλωτίζονται για να γίνουν δούλες και παλλακίδες. Στο τέλος είδε νεκρό και τον μικρό της γιο Πολύδωρο, που ο Πρίαμος τον είχε εμπιστευτεί μαζί με το χρυσάφι της Τροίας, στον βασιλιά της Θράκης Πολυμήστορα. Ο βασιλιάς που ήταν σύμμαχος των Τρώων (Όμηρος, Ιλ. Β’ 845), μετά τον θάνατό του Πρίαμου, σκότωσε τον Πολύδωρο για να κρατήσει δικό του το χρυσάφι.
Η Εκάβη από τον πόνο και τη δυστυχία και για να εκδικηθεί τον αφανισμό των παιδιών της, μεταμορφώθηκε σε σκύλα που κατοικούσε στον Ελλήσποντο και σκότωνε τους Έλληνες ναυτικούς. Ένα μνημείο που ήταν γνωστό ως «Εκάβης μνημείον» και «Κυνός σήμα» ή «Κυνόσσημα» και πίστευαν ότι ήταν ο τάφος της Εκάβης, βρισκόταν στην περιοχή μεταξύ των πόλεων Άβυδος και Δάρδανος, κοντά στον ποταμό Ρόδιο.
Θα πρέπει να θεωρηθεί σύμπτωση η τοποθέτηση δράσης, στην περιοχή του Ελλήσποντου, της «σκύλας – Εκάβης» και του τέρατος «Σκύλλα», επειδή δεν υπάρχει καμία αναφορά που να ταυτίζει τα δύο πρόσωπα.
Η ΛΕΞΗ
Ελλήσποντος, ο
Ελλήσποντος (αγγλ. Hellespont), είναι η αρχαία ονομασία των Στενών των Δαρδανελλίων. Σημαίνει ακόμη και τη θάλασσα της Έλλης από τις λέξεις Ἕλλη και πόντος (θάλασσα, μονοπάτι, πέρασμα). Η Έλλη ήταν θυγατέρα του βασιλιά του Ορχομενού Αθάμαντα. Καθώς ο Φρίξος και η Έλλη ταξίδευαν στη πλάτη του χρυσόμαλλου κριαριού, η Έλλη ζαλίστηκε και έπεσε στη θάλασσα και πνίγηκε.
Δασύς σημαίνει πυκνός. Δασύ τρίχωμα, δασική περιοχή (έκταση με πυκνή βλάστηση), δασυνόμενες λέξεις, δασύ πνεύμα. Δασύ στην ελληνική γραμματεία, ονομάζουμε ένα φθόγγο που προφέρεται πυκνά με τον εκπνεόμενο αέρα, με παχιά πνοή. Οι αρχαίοι μας τη λέξη Ελλάς την πρόφεραν κάπως ως Χελλάς. Μέχρι και σήμερα η Ελλάδα προφέρεται και γράφεται από τους ξένους ως Hellas, επίσης, όπως Hellenic, Hellenism, Hellenistic κ.λπ. Έτσι οι ξένοι κρατούν τη δασεία (το δασύ τόνο) με το γράμμα H. Ας δούμε μερικά παραδείγματα ελληνικών λέξεων που δασύνονται και πως γράφονται και προφέρονται στην αγγλική γλώσσα. Άδης – Hades, αίμα – haema, αίρεση – heresis, είλωτας – helot, Έκτωρας – Hector, Ελλάς = Hellas, Ελένη =Helen, ηδονικός – hedonistic, Ηρακλής – Hercules, ήρωας hero, ιλαρός – hilarious, ιπποπόταμος – hippopotamus, ιστορία – histor, Όμηρος = Homer, ομιλία – homily, οπλίτης – hoplite, ορίζων – horizon, υπόθεσις – hypothesis, υπερθυμία – hyperthymia. Και για πλήθος άλλων ελληνικών λέξεων που ήταν δασυνόμενες με το πολυτονικό σύστημα, οι ξένες γλώσσες έχουν κρατήσει τη δασεία με τον παραπάνω τρόπο. Το πολυτονικό σύστημα καταργήθηκε από την ελληνική γραμματεία το 1982.
ΠΗΓΕΣ
ΚΑΚΡΙΔΗΣ, Ι. Θ. (1986), ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ: ΟΙ ΉΡΩΕΣ, ΤΟΠΙΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ, ΤΟΜΟΣ 2, ΑΘΗΝΑ: ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ
ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ, Μ. (2017), ΜΙΜΗΣΕΙΣ ΠΡΑΞΕΩΝ: ΑΦΗΓΗΣΗ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΣΤΙΣ ΤΡΑΓΩΔΙΕΣ ΤΩΝ ΚΛΑΣΙΚΩΝ ΧΡΟΝΩΝ, ΑΘΗΝΑ: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΔΙΟ Α.Ε.
ΛΕΞΙΚΟ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ, Γ. ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ
