Το απόγευμα της περασμένης Πέμπτης πραγματοποιήθηκε στη Μεγάλη Λέσχη η παρουσίαση των πρακτικών ενός πετυχημένου συνεδρίου. Το συνέδριο για τους πρόσφυγες στην Ανατολική Μακεδονία έγινε στην πόλη μας το 2022.
Όσα ειπώθηκαν τότε, περιλαμβάνονται στον τόμο (στα πρακτικά του) που παρουσιάστηκε προχθές. Συζητήσαμε για την ουσία της υπόθεσης, τους πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία σε Καβάλα- Δράμα, με την κ. Σαπφώ Αγγελούδη (φωτογραφία). Ήταν ομιλήτρια στο συνέδριο, το οποίο οργανώθηκε και από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων.
Η συνέντευξη
Ερ: Υπήρχε η παλιά Ανατολική Μακεδονία. Ποια αλήθεια είναι η νέα Ανατολική Μακεδονία (όπως ανέφερε η ημερίδα του 2022 και η έκδοση των πρακτικών αυτής);
Απ: Οι πρόσφυγες έφεραν πολιτισμό, έφεραν νέες ιδέες στην περιοχή μας. Αυτό δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Οι περισσότεροι γνωστοί μας είναι απόγονοι προσφύγων. Ήταν τόσο μεγάλο το ποσοστό, το 56,9 % του πληθυσμού της Καβάλας το 1928, ήταν πρόσφυγες από την Μ. Ασία. Ήταν τεράστιος όγκος. Άλλαξε όχι μόνο η Καβάλα αλλά όλη η Ανατολική Μακεδονία.
Ερ: Έχουν ερευνηθεί όλες αυτές οι λεπτομέρειες ή απομένει πολλή δουλειά ακόμη να γίνει;
Απ: Νομίζω ότι ουσιαστικά όλα τώρα αρχίζουν. Πραγματικά υπάρχει τεράστιο υλικό, το οποίο αν ψάξουμε θα το βρούμε. Υπάρχουν οι προσφυγικοί οικισμοί στην Καβάλα, οι οποίοι παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον έστω και αν εμείς δεν τους δίνουμε την πρέπουσα προσοχή. Ακόμη κι εγώ ήταν η πρώτη φορά που ασχολήθηκα εμπεριστατωμένα με το πρόβλημα και με τον άθλο αυτό που δημιουργήθηκε στο μεσοπόλεμο. Δηλαδή ένα τόσο μεγάλο τμήμα πληθυσμού, να βρει επαγγελματική αποκατάσταση και να στεγασθεί. Ήταν πραγματικό άθλος, αυτό που έγινε. Έχουμε στα ανατολικά της Καβάλας, Αγία Βαρβάρα και Ποταμούδια, δυο οικισμούς προσφυγικούς. Στα δυτικά, τη Δεξαμενή, τα Χίλια, τα 18, τον Βύρωνα.
Ερ: Βλέπουμε και το αντίστροφο: Τούρκοι ερευνητές να έρχονται εδώ και να ψάχνουν τις ρίζες ανθρώπων που γεννήθηκαν εδώ και επέστρεψαν πίσω στην Τουρκία με την ανταλλαγή των πληθυσμών.
Απ: Αυτό είναι λογικό, γιατί και αυτοί δεν έφυγαν εύκολα από την Καβάλα. Καταρχάς πούλησαν όλα τα υπάρχοντα τους, κάτι που δεν έγινε στην Μικρά Ασία. Κρυβόντουσαν ορισμένοι, δεν ήθελαν να φύγουνε. Ήταν η πατρίδα τους, η Καβάλα. Δεν το συζητάμε. Επόμενο είναι οι απόγονοι τους, να ψάχνουν τις ρίζες τους.
Ερ: Πως θα πετύχουμε στενή συνεργασία με το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων;
Απ: Εκεί είναι επικεφαλής ο καθηγητής κ. Χατζηβασιλείου, ο οποίος είναι Δραμινός και φυσικά διατηρεί επαφή με την Καβάλα και τη Δράμα. Υπάρχει μια πολύ καλή πρόθεση και φυσικά ενδιαφέρεται για τον τόπο του και κατ’ επέκταση για την Καβάλα. Είμαστε σε επαφή. Νομίζω ότι αυτό το συνέδριο ήταν πάρα πολύ σημαντικό που έγινε στην Καβάλα. (πηγή φωτογραφίας Δήμος Καβάλας)
