Ολομέλεια της Βουλής, Τρίτη 26 Ιουλίου 2016
Έχουμε μία ευκαιρία σήμερα να ψάξουμε, να αναζητήσουμε την αλήθεια, όχι για τη συνολική αποτίμηση της πορείας της ελληνικής οικονομίας τα τελευταία δέκα, είκοσι, τριάντα χρόνια όπου κατ’ άλλους καταστράφηκε η Ελλάδα και κατ’ άλλους πήγε και λίγο μπροστά, αλλά για μία πολύ συγκεκριμένη χρονική περίοδο, το πρώτο εξάμηνο-επτάμηνο του 2015 που, όπως και να το κάνουμε, κατέληξε σε εξελίξεις μη κανονικές, γιατί εγώ δεν θυμάμαι στα προηγούμενα είκοσι, τριάντα, σαράντα χρόνια να έκλεισαν οι τράπεζες μέσα σ’ ένα σαββατοκύριακο και βέβαια αργότερα να εξελιχθούν τα πράγματα όπως εξελίχθηκαν με την επιβολή του 3ου Μνημονίου.
Ας συνεργαστούμε, λοιπόν, μαζί στα πλαίσια των ευκαιριών που μας δίνουν η κοινοβουλευτική διαδικασία και η συνταγματική διαδικασία για να βρούμε την αλήθεια σε μια πολύ συγκεκριμένη, ειδική και περίπλοκη υπόθεση με περίεργες, αν όχι επικίνδυνες, προεκτάσεις για τη χώρα, ακόμα και για το ίδιο το δημοκρατικό πολίτευμα. Δεν έχετε ούτε να φοβηθείτε, ούτε να κρύψετε τίποτα, υποθέτω -κανένας από μας δεν έχει- και η αλήθεια απελευθερώνει, ακόμα και αυτούς που δεν έχουν και τόσο καλή σχέση μαζί της.
Για να δούμε λοιπόν: To καλοκαίρι του ’15, περίπου πέρσι τέτοιες μέρες, ήταν ιδανική εποχή για τους φίλους των γνωστών εσχάτως μαοϊκών ρητών. Είχε προηγηθεί η συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου μερικούς μήνες πριν και η έναρξη της σκληρής, ασυμβίβαστης αλλά εν τέλει όχι και τόσο ευμενούς για τη χώρα διαπραγμάτευσης. Θυμίζω τις γνωστές χρονοτριβές, το ροκάνισμα του χρόνου, τις παρελκυστικές τακτικές, την απόλυτη απομόνωση στους κόλπους των εταίρων και δανειστών, τη σταδιακή ασφυξία στην οικονομία, την απαξίωση στις τράπεζες όπου ένα πρόβλημα ρευστότητας μετατράπηκε σε πρόβλημα φερεγγυότητας και άρα πολύ δυσκολότερο και ευρύτερο πρόβλημα, τις ακροβασίες στο χείλος του γκρεμού της άτακτης χρεοκοπίας, τις υποχωρήσεις αργότερα, τους συμβιβασμούς, το τρίτο μνημόνιο και τον λογαριασμό στον ελληνικό λαό, έναν βαρύτατο λογαριασμό. Η Κυβέρνηση διαπραγματεύτηκε το μέλλον της χώρας με χαρτοπαικτικούς κυριολεκτικά όρους: Μπλόφα, ρέστα, ταπί και ψύχραιμοι.
Θυμίζω κάποιες λεπτομέρειες, διότι καλό είναι να τα θυμίζουμε: Στις 30 Ιουνίου έληξε η παράταση του προγράμματος χρηματοδότησης της χώρας κατά τα συμφωνηθέντα στη συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου. Χωρίς εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, η χώρα σίγουρα θα αθετούσε προγραμματισμένες πληρωμές υποχρεώσεών της και επομένως θα έμπαινε και επισήμως σε καθεστώς στάσης πληρωμών και άρα χρεοκοπίας. Χωρίς καμία χρηματοδοτική «ομπρέλα», η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν θα μπορούσε να διατηρήσει τις «ενέσεις» ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα της χώρας -που ήδη ασφυκτιούσε- από τον γνωστό ELA, τον μηχανισμό παροχής ρευστότητας έκτακτης ανάγκης. Οι ενδείξεις υπήρχαν ότι η διαπραγμάτευση όδευε σε πορεία ρήξης, το πακέτο Γιούνκερ τελούσε υπό απόρριψη, ήδη επίκειτο η προκήρυξη δημοψηφίσματος και ήδη είχε συντελεστεί η φυγή των καταθέσεων που έπαιρνε χαρακτήρα μαζικό. Αναπόφευκτα λόγω της κατάστασης επιβλήθηκαν τραπεζική αργία αφενός, περιορισμός στην κίνηση κεφαλαίων (capital controls) αφετέρου, ευθύς αμέσως μετά.
Στα τριάντα χρόνια –το ξαναλέω- που οι άλλοι κατέστρεφαν τη χώρα, αυτό το πράγμα, αυτή η κατάσταση δεν είχε προκύψει.
Όλα αυτά αποτέλεσαν μοιραίο πλήγμα στην πραγματική οικονομία που ήδη είχε περάσει σε τροχιά ύφεσης.
Και, βέβαια, η εξέλιξη αυτή προέκυψε -και το λέω αυτό για να δικαιολογήσω όλα αυτά που ζητάμε να ερευνηθούν σχετικά με την επιβολή του καθεστώτος περιορισμού στην κίνηση κεφαλαίων- γιατί αυτοί οι κανόνες ίσχυαν και εξακολουθούν να ισχύουν όσον αφορά τον ELA για όλους. Η Ελλάδα επέλεξε να θεωρήσει ότι δεν ισχύουν αυτοί οι κανόνες, με τα γνωστά επιχειρήματα για πολιτική διαπραγμάτευση κ.λπ. και απλά υπέστη τις συνέπειες.
Αργότερα ήρθαν και οι συνεντεύξεις -τι είχες Γιάννη, τι είχα πάντα- καθώς και οι αποκαλύψεις, αλλά και τα σενάρια για μυστικά σχέδια, για άλματα στο κενό. Τη φράση που χρησιμοποιώ, τη δανείζομαι από τον καθηγητή Γκάλμπρεϊθ. Δεν είναι το βιβλίο του τερπνόν ανάγνωσμα, υποθέτω όσο δεν είναι τερπνόν ανάγνωσμα το non paper του Μαξίμου που αναπαράγεται με τόση συνέπεια και ομοιοτυπία στις τοποθετήσεις σας, κύριοι της κυβερνητικής Πλειοψηφίας. Υπήρξε πλούσια ορολογία: «Δόγμα υποταγής απέναντι στο πλάνο αποτροπής της απειλής», «η τακτική της ορθολογικής ανυπακοής», «το σχέδιο «Ζ» της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για αποπομπή της χώρας» και βέβαια, το σχέδιο «Χ» της ολιγομελούς πολεμικής ομάδας για τη διαχείριση της εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη. Είναι ένα σχέδιο που στόχος ήταν να μην ενεργοποιηθεί ποτέ, αφού η μπλόφα θα έπιανε. Μόνο που η μπλόφα δεν έπιασε και ήρθαν τα υπόλοιπα. Είναι μια μελέτη επιπτώσεων ή μία αποτίμηση επιπτώσεων -δεν έχει σημασία- ένα σχέδιο του οποίου η εκπόνηση ήταν με εντολή του Πρωθυπουργού, ο οποίος είχε πλήρη γνώση, αφού το είχε ζητήσει.
Διαβάζω από το πόνημα του καθηγητή Γκάλμπρεϊθ, ο οποίος, απ’ ό,τι ξέρω, δεν είχε αναλάβει συμβουλευτικές υπηρεσίες για λογαριασμό κυβερνήσεων της Νέας Δημοκρατίας: «Συγκεκριμένες δράσεις για την έξοδο θα απαιτούνταν ευθύς ως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα καταργούσε τον ELA. Πρώτον, κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Δεύτερον, άμεση εθνικοποίηση της Τραπέζης της Ελλάδος ή εναλλακτικά κήρυξη χρεοκοπίας, δημιουργία νέου φορέα και διορισμός επιτρόπου ως διοικητή. Τρίτον, εθνικοποίηση των εμπορικών τραπεζών και επιβολή τραπεζικής αργίας.». Το σχέδιο. «Τέταρτον, επαναπροσδιορισµός όλων των καταθέσεων και των δανείων που διέπονταν από την ελληνική νομοθεσία σε νέα δραχμή, ΝΔ.». Αν είναι δυνατόν, διαστροφική έμπνευση σχεδόν. Πάλι η ΝΔ στο σχέδιο «Χ». «Πέμπτον, ισχυρά, κατάλληλα και εμφανή μέτρα που θα εγγυώνται τη δημόσια τάξη, την ασφάλεια και τις στοιχειώδεις προμήθειες και υπηρεσίες.». Να, εδώ η συνάφεια με τη δήλωση που πολλοί βρήκαν παράξενη, του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, ότι ο Στρατός εγγυάται την εσωτερική ασφάλεια της χώρας. Δεν ήξερε τότε, αλλά άλλοι δούλευαν για αυτόν. Διαβάζω λίγο παρακάτω, όπου εξειδικεύοντας ο κ. Γκάλμπρεϊθ λέει: «Λάβαμε πολύ σοβαρά υπόψιν μας τα προβλήματα διαχείρισης της κατάστασης έκτακτης ανάγκης και της δημόσιας τάξης κατά τη διαδικασία της μετάβασης.». Γι’ αυτά θα ήταν υπεύθυνοι οι υπουργοί Άμυνας και Εσωτερικών.
Και συνεχίζω από εκεί που σταμάτησα, στο καλύτερο: «Επικοινωνία µε την ελληνική κοινή γνώμη, την παγκόσμια κοινή γνώμη και τον τουριστικό τομέα για να καθησυχαστούν όλοι ότι η αναστάτωση θα ήταν ελεγχόμενη και προσωρινή». Θα πήγαινε, δηλαδή, το επικοινωνιακό επιτελείο να πει στους τουρίστες ότι, «Κοιτάξτε, σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης είναι η χώρα, αλλά μην ανησυχείτε, όλα καλά». Πάλι καλά που δεν εμπνεύστηκε κανείς να το πει και αυτό στον Τούρκο Πρόεδρο αυτήν τη στιγμή.
Αυτά είναι ζητήματα τα οποία θα πρέπει να ερευνηθούν, κύριοι συνάδελφοι. Στοιχηματίζω ότι ούτε και εσείς τα γνωρίζετε αυτά. Δεν τα ξέρετε. Τώρα τα μαθαίνετε σιγά-σιγά. Δεν θέλετε να μάθετε κάτι παραπάνω; Ας αναζητήσουμε μαζί την αλήθεια. Ο ελληνικός λαός έχει δικαίωμα να μάθει την αλήθεια. Έγινε μεγάλη ζημιά στη χώρα το πρώτο επτάμηνο του 2015. Ακόμα και ο αναθεωρημένος ΕΝΦΙΑ, για τον οποίο συζητάμε σήμερα, είναι μια από τις συνέπειες αυτής της ζημιάς.
Εμείς ζητάμε να μάθουμε για αυτά τα πράγματα. Υπάρχουν θέματα τα οποία πρέπει να διερευνηθούν. Ζητάμε να ενεργοποιηθούν οι σχετικές κοινοβουλευτικές διαδικασίες διερεύνησής τους. Ζητάμε την αλήθεια σε όλο της το εύρος και σε όλο της το ύψος.