Στις 26 Ιουνίου 1913 οι Έλληνες απελευθέρωσαν την Καβάλα από τους Βούλγαρους. Τα αντιτορπιλικά «Δόξα», «Πάνθηρ» και «Ιέραξ» αποβίβασαν αγήματα και κατέβαλαν την πόλη δίχως να συναντήσουν καμία αντίσταση.
Ο κόσμος υποδέχτηκε τους Έλληνες στρατιώτες με ενθουσιασμό. Ήταν η πρώτη επιχείρηση του πολεμικού ναυτικού κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου που στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία. Οι περισσότεροι βούλγαροι είχαν εγκαταλείψει την πόλη πριν από λίγες ώρες και είχαν κινηθεί προς το βόρεια.
Το ελληνικό στρατηγείο επιθυμούσε διακαώς την κατάληψη της πόλης προκειμένου να εκδιώξει τους Βουλγάρους και να ανοίξει τον δρόμο για τις επιχειρήσεις στην Ανατολική Μακεδονία και τη Δυτική Θράκη. Από την άλλη οι Βούλγαροι είχαν καταβάλει την Καβάλα από τον Οκτώβριο του 1912 καθώς η πόλη τους επέτρεπε την έξοδό τους στο Αιγαίο.
Ωστόσο, από την αρχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ο ελληνικός στόλος περικύκλωσε τις ακτές τις Μακεδονίας και τον Ιούνιο του 1913 είχαν καταπλεύσει στη Θάσο. Στις 23 Ιουνίου τα πλοία έπλεαν μπροστά από το λιμάνι της Καβάλας. Αν και δεν ήταν επανδρωμένα έσπειραν τον τρόμο στους Βουλγάρους, οι οποίοι πίστευαν ότι ανά πάσα στιγμή θα έκαναν απόβαση στην Κεραμωτή και γι’αυτό εγκατέλειψαν την πόλη. Σημειώνεται ότι κατά τη διάρκεια του Β’ Βαλκανικού Πολέμου οι Βούλγαροι δεν είχαν πλοία στο Αιγαίο.
Στις 26 Ιουνίου τα αγήματα αποβιβάστηκαν στην πόλη την οποία κατέλαβαν δίχως να συναντήσουν καμία αντίσταση. Τον επόμενο μήνα, μετά την ήττα της Βουλγαρίας, ακολούθησαν σκληρές διαπραγματεύσεις για τη σύναψη της Συνθήκης του Βουκουρεστίου. Η Ελλάδα εκπροσωπήθηκε στο Βουκουρέστι από τους Ελευθέριο Βενιζέλο, Δημήτριο Πανά, ο Νικόλαο Πολίτη και τους συνταγματάρχες Κ. Πάλλη και Αθανάσιο Εξαδάκτυλο.
Οι Βούλγαροι, έχοντας με το μέρος τους την Αυστροουγγαρία και τη Ρωσία, προσπάθησαν να ανακτήσουν την Καβάλα με τον Υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Σαζόνοφ να λέει στον Γάλλο πρεσβευτή στη Ρωσία Τεοφίλ Ντελκασέ «Η Ελλάδα διαθέτει τόσα λιμάνια, ώστε να μην γνωρίζει πώς θα τα χρησιμοποιήσει. Θα λάβει τη Θεσσαλονίκη. Ανατολικά της Θεσσαλονίκης, μόνο η Καβάλα είναι δυνατόν να αποτελέσει ένα αξιόλογο λιμάνι. Το Ντεντέαγατς (σημερινή Αλεξανδρούπολη) δεν αξίζει τίποτε. Είναι δίκαιο η Βουλγαρία να έχει ένα λιμάνι στη θάλασσα του Αιγαίου» .
Ωστόσο, η Ελλάδα είχε με το μέρος της τη Γερμανία και τη Γαλλία. Ο Γερμανός αυτοκράτορας Γουλιέλμος, η αδελφή του οποίου Σοφία είχε παντρευτεί τον βασιλιά Κωνσταντίνο, υποστήριξε τις ελληνικές θέσεις και η Ελλάδα κράτησε την Καβάλα και επέκτεινε τα σύνορα της στην κορυφή του Μπέλες στο στόμα του Νέστου, ενώ προσάρτησε επίσης μεγάλα τμήματα της Ηπείρου, της Μακεδονίας, και τη Θεσσαλονίκη.
Πληροφορίες: sansimera.gr/wikipedia/
