Κείμενο της Μανίνας Ζουμπουλάκη
Κάθε φορά που ανεβαίνω για βιβλιοπαρουσίαση στην Καβάλα, πετάω από τη χαρά μου – παρόλο που δεν είναι το καλύτερό μου οι παρουσιάσεις, θα προτιμούσα να τα γράψω όλα ή να τα διαβάσω δυνατά από το ίδιο το βιβλίο, γιατί κάπως ντρέπομαι να κάθομαι σε έδρα, κάπως αναρωτιέμαι πάντα μήπως είναι υπερβολικά τα όποια λεπτά ή ώρες που απασχολώ τον κόσμο.
Στην Καβάλα βέβαια ο «κόσμος» είναι παλιοί συμμαθητές και συμμαθήτριες, φίλες και φίλοι από τα παιδικά χρόνια και την εφηβεία μου, πρόσωπα που αναγνωρίζω (αν και μερικές φορές αναζητάω στο μυαλό μου για ώρα το όνομα που ταιριάζει στο πρόσωπο…) Κι ενώ τα βιβλία μου εκτυλίσσονται σε διάφορα μέρη, αυτά που αγαπάω περισσότερο πατάνε στην ιστορία της Καβάλας, της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης – «Η Σκόνη της ημέρας», το «Μεγάλο καλοκαίρι», τα «Αόρατα κορίτσια», η «Τριλογία της Αθήνας» (που κρατάει από τη Δράμα), το «Αέρας στο πρόσωπό της», (το) «Το βουνό των κοριτσιών», όλα έχουν να κάνουν με την ατμόσφαιρα, τις παραδόσεις, τις εικόνες και τις μυρωδιές που κάνουν «ακόμα και τους Ρωμαίους πιο νόστιμους» (τουλάχιστον για εμάς που «αγαπάμε Αστερίξ»).
Το «Βουνό των κοριτσιών» ξεκίνησε από εικόνες της παιδικής μου ηλικίας: το Μοναστήρι της Εικοσιφοίνισσας σε οικογενειακή επίσκεψη κάποια μέρα από τις πολλές τηςδεκαετίας του ΄60, ορειβατικές εκδρομές με τον πατέρα μας και τον κύριο Πεταλούδα στο Παγγαίο άλλες μέρες την ίδια περίοδο, ο Νέστος, ο Έβρος, ο Σταυρός, οι Φίλιπποι, η Κορίτα (Κορυφές), το Χαλκερό, το Ζυγός, η Μεσορρόπη, η Μουσθένη, τα έρημα λουτρά, η Κεραμωτή, τα χωριά και τα δάση γύρω από την Καβάλα…Τα έμπλεξα όλα αυτά με την ιστορία της Ελλάδας τον καιρό που η Ανατολική Μακεδονία είχε δική της ρότα, ήταν ακόμα μέρος της υπό κατάρρευση Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το 1836 που εκτυλίσσεται το «Βουνό». Το οποίο «Βουνό» είναι και δεν είναι το Παγγαίο ή το Φαλακρό ή ο Λαϊλιάς ή κάποιο άλλο λιγότερο φημισμένο πλην όμως αναγνωρίσιμο βουνό από αυτά που ξέρουμε εμείς οι Καβαλιώτες.
Πώς όμως αυτές οι εικόνες γίνονται ιδέες, οι ιδέες χαρακτήρες και οι χαρακτήρες πλοκή για τα μυθιστορήματα που γράφω;Όταν δεν με ρωτάνε γνωρίζω πολύ καλά. Όταν με ρωτάνε, δεν ξέρωκαθόλου τι να απαντήσω: λέω κάτι αμήχανα για αυτές ή άλλες εικόνες και μυρωδιές της παιδικής και εφηβικής φάσης, της ανάγκης για περιπέτεια που σε τραβάει από τη μύτη ή απ’ το μανίκι κατά το αγαπημένο τραγούδι – και αυτό της εφηβείας – ενώ μεγαλώνεις, και μερικές φορές δεν σε αφήνει ποτέ (ούτε να ξεφύγεις ούτε να μεγαλώσεις). Μετά στρέφομαι σε άτομα όπως ο αγαπημένος συνάδελφος Θόδωρος Θεοδωρίδης (δημοσιογράφος και συγγραφέας ολκής) που τα τελευταία 30 χρόνια οργάνωνε τις παρουσιάσεις των βιβλίων μου στην Καβάλα, μιλώντας υπέροχα γι’ αυτά − και περιμένω να με «ξελασπώσει». Αυτή τη φορά δεν θα είναι μαζί μας ο Θόδωρος και είναι σαν να τον προδίδω λίγο, με μια παρουσίαση χωρίς αυτόν, αλλά ελπίζω να μην το ξανακάνω και να τις πάμε μαζί όλες τις επόμενες, πρώτα ο Θεός. Η «σωτηρία» μου είναι ότι επειδή δεν ζω στην Καβάλα μόνιμα, δεν ξέρω και δεν με νοιάζει αν έχω αντιπάθειες και έχθρες, ενδιαφέρομαι και εστιάζω μόνο στις συμπάθειες, σε φίλες και φίλους, σε αγαπημένα πρόσωπα και μέρη. Ο πατέρας μας ήταν έτσι, δεν έδινε σημασία σε τίποτα αρνητικό και φρόντιζε να επαναλαμβάνει μόνο τα θετικά, σε όλους τους τομείς. Σε τελική ανάλυση είμαι από την Καβάλα, έναν Παράδεισο επί της γης ή, για τις/τους προσγειωμένους, έναν υπέροχο τόπο με βουνό και θάλασσα, με βάθος και ιστορία, με πολιτισμό και μνήμες. Αυτή είναι στ’ αλήθεια η πατρίδα μου η Καβάλα, και πάντα αισθάνομαι ψυχική ανάταση όταν την βλέπω να λάμπει πάνω στη θάλασσα κατηφορίζοντας από την πλαγιά του Άγιου Σίλα…
Παρουσίαση μυθιστορήματος «Το Βουνό των Κοριτσιών» (εκδόσεις Παπαδόπουλος), Ιμαρέτ, Κυριακή 20/11/2022, 7.00 μμ. Η παρουσίαση συμπεριλαμβάνει Εργαστήριο Γραφής από τη Μανίνα Ζουμπουλάκη με θέμα: Πώς Γράφτηκε Αυτό το Βιβλίο (εφόσον φυσικά δεν ρωτήσετε)