Οι ευθύνες της Ελληνικής Ακτοφυλακής
Πέρα από τις τραγικές προσωπικές ιστορίες όσων επέβαιναν στο σκάφος, όλο και περισσότερες ανησυχητικές λεπτομέρειες προκύπτουν σχετικά με τον ρόλο των ελληνικών αρχών, τις δηλώσεις τους και την έλλειψη βοήθειας. Πρώτα απ’ όλα, όπως αποδομήθηκε decostruito ευθύς αμέσως από τους δημοσιογράφους Γιώργο Χρηστίδη, Σταύρο Μαλιχούδη και Κορίνα Πετρίδη της ελληνικής ανεξάρτητης εφημερίδας Solomon, το ελληνικό Λιμενικό Σώμα είχε επίγνωση του κινδύνου ήδη από πολλές ώρες.
Πράγματι, οι δημοσιογράφοι γράφουν: Στο χρονολόγιο των γεγονότων, το Watch the Med – Alarm Phone αναφέρει ότι επικοινώνησε με τις αρχές στις 17:53 τοπική ώρα Ελλάδας. Το email προς τις αρχές αναφέρει τις συντεταγμένες του υπερφορτωμένου αλιευτικού σκάφους. Αναφέρει ότι στο σκάφος επιβαίνουν 750 άτομα, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και παιδιών, και περιλαμβάνει έναν αριθμό τηλεφώνου για άμεση επικοινωνία με τους επιβάτες. Στο email διαβάζουμε: «Ζητούν επειγόντως βοήθεια”.
Και πάλι, οι ίδιοι δημοσιογράφοι του Solomon επικοινώνησαν με το ελληνικό Λιμενικό Σώμα για εξηγήσεις: […] Γιατί δεν ξεκίνησε μια επιχείρηση διάσωσης όταν έλαβαν την κλήση κινδύνου των μεταναστών μέσω του Τηλεφώνου Συναγερμού; Υπό αυτές τις συνθήκες, η «άρνηση παροχής βοήθειας» απαλλάσσει το Λιμενικό από την ευθύνη; Γιατί το Λιμενικό δεν έκανε τουλάχιστον μια απλή επιθεώρηση του σκάφους (για λόγους ασφαλείας και αναγνώρισης) αφού δεν έφερε σημαία; Γιατί ξεκίνησε η επιχείρηση μόνο μετά τη βύθιση του πλοίου;
Βρίσκουμε απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις σε ένα άλλο σημαντικό ρεπορτάζ reportage, γραμμένο από τους δημοσιογράφους Matina Sevis-Gridneff και Karam Shoumail για τους New York Times. Μάλιστα, το ρεπορτάζ αναφέρει ότι ενώ οι ελληνικές αρχές δήλωσαν ότι το σκάφος έπλεε προς την Ιταλία και ότι οι μετανάστες δεν ήθελαν να δεχτούν βοήθεια, οι δορυφορικές εικόνες και τα δεδομένα παρακολούθησης που έλαβαν οι New York Times δείχνουν ότι το σκάφος παρέμεινε μπλοκαρισμένο παρασυρόμενο, έρμαιο επί έξι ώρες και μισή.
Επιπλέον, επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο τη θέση του Ελληνικού Λιμενικού Σώματος είναι ο αυξανόμενος αριθμός επιζώντων που υποστηρίζουν ότι οι ίδιες οι ελληνικές αρχές προκάλεσαν το ναυάγιο ρυμουλκώντας το σκάφος, με αποτέλεσμα να ανατραπεί. Σύμφωνα με μια κοινή διεθνή έρευνα ’inchiesta internazionale congiunta στην οποία συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, οι εφημερίδες Lighthouse Reports, El Paìs, Der Spiegel, η Ελληνική Ακτοφυλακή φέρεται να παραποίησε επίσημες δηλώσεις για να κρύψει τον ρόλο της στο ναυάγιο, ασκώντας πίεση σε ορισμένους επιζώντες να αναγνωρίσουν κάποιους ως «λαθρεμπόρους» ή «διακινητές».
Μάλιστα, η έρευνα αναφέρει: Κανένας από τους εννέα επιζώντες που ανακρίθηκαν από το Λιμενικό δεν την κατηγόρησε, σύμφωνα με τις ηχογραφήσεις-αντίγραφα, αλλά σε έναν επόμενο κύκλο ανακρίσεων από ελληνικό δικαστήριο των ίδιων εννέα επιζώντων, έξι από αυτούς φέρεται να είπαν ότι η Ακτοφυλακή είχε ρυμουλκήσει το σκάφος λίγο πριν ανατραπεί[..]. «Με ρώτησαν τι έγινε με το σκάφος και πώς βυθίστηκε. Τους είπα ότι ήρθε το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα και έδεσε το σκοινί στο σκάφος μας και μας ρυμούλκησε και έκανε το σκάφος να ανατραπεί», είπε ένας επιζών. «Δεν το έγραψαν αυτό στην κατάθεσή μου. Όταν τελικά την παρουσίασαν, δεν μπορούσα να βρω αυτό το κομμάτι.”
Επιπλέον, δεκαέξι από τους 17 επιζώντες με τους οποίους μίλησαν οι δημοσιογράφοι της έρευνας είπαν ότι η ακτοφυλακή προσάρτησε ένα σχοινί στο πλοίο και προσπάθησε να το ρυμουλκήσει λίγο πριν ανατραπεί. Τέσσερις είπαν επίσης ότι το Λιμενικό Σώμα προσπαθούσε να ρυμουλκήσει το σκάφος στα ιταλικά ύδατα, ενώ τέσσερις άλλοι είπαν ότι προκάλεσε περισσότερους θανάτους κάνοντας κύκλους γύρω από το σκάφος μετά την ανατροπή του, προκαλώντας κύματα που οδήγησαν στη βύθιση του.
Τα σύνορα σκοτώνουν και η Ευρώπη Φρούριο το ξέρει
Στον απόηχο του ναυαγίου, εκατοντάδες ακτιβιστές και ακτιβίστριες, ομάδες αλληλεγγύης και σύλλογοι ξεχύθηκαν στους δρόμους της Αθήνας για να διαμαρτυρηθούν για τη βία στα σύνορα της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πράγματι, πρέπει να θυμόμαστε ότι η Ελλάδα έχει γίνει αντικείμενο ελέγχου και έρευνας εδώ και αρκετά χρόνια, όχι μόνο λόγω των σημαντικών δημοσιογραφικών ερευνών που έχουν τεκμηριώσει τις παράνομες απωθήσεις της respingimenti illegali που πραγματοποιεί στο Αιγαίο, αλλά και από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΣΔΑ-CEDU). Πράγματι, το τελευταίο – στην υπόθεση Safi και άλλοι v. Ελλάδα Safi e altri c. Grecia – πέρυσι, καταδίκασε την Ελλάδα, κατά παράβαση των άρθρων 2 (δικαίωμα στη ζωή) και 3 (προστασία από απάνθρωπη και ταπεινωτική μεταχείριση) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, για τους θανάτους που προκάλεσε το Λιμενικό Σώμα, το οποίο επιχείρησε να απομακρύνει παράνομα ορισμένους αιτούντες άσυλο στέλνοντας τους πίσω στα τουρκικά ύδατα. Σε αυτό προστίθεται η συμμετοχή coinvolgimento της Frontex, της υπηρεσίας της ΕΕ για τον έλεγχο των συνόρων, η οποία έχει καταγγελθεί επανειλημμένα για βίαιη και παράνομη συμπεριφορά ως συνεργός της ελληνικής ακτοφυλακής σε απωθήσεις στη θάλασσα.
Παρόλα αυτά, τα κράτη της ΕΕ συνεχίζουν να υιοθετούν ποινικοποιητικές και ολοένα πιο περιοριστικές πολιτικές για τους μετανάστες, εξωτερικεύοντας τα σύνορά τους μέσω της σύναψης συμφωνιών με μη ασφαλείς τρίτες Χώρες (από την Τουρκία, την Τυνησία, μέχρι τη Λιβύη) ή αφήνοντας τους ανθρώπους να πεθαίνουν στη θάλασσα (απόδειξη: για παράδειγμα, η ενεργοποίηση των αστυνομικών επιχειρήσεων, αντί των επιχειρήσεων διάσωσης, στην Πύλο όπως και στο Cutro, στην Καλαβρία).
Ενώ το μάντρα που επαναλαμβάνεται σε κάθε ναυάγιο βασίζεται στο να κατηγορούν μόνο τους «λαθρεμπόρους», αυτό που παραμένει εκτός εστίασης είναι το στερούμενο δικαίωμα στην ελεύθερη κυκλοφορία και οι ιστορίες εκείνων που, ενώ προσπαθούν να φτάσουν νόμιμα στην Ευρώπη, δεν μπορούν να το κάνουν λόγω των ίδιων περιοριστικών πολιτικών ως προς αυτήν. Είναι απαραίτητη όχι μόνο μια ανατροπή του σημερινού συστήματος που προστατεύει τα δικαιώματα όλων των ανδρών και γυναικών, αλλά και μια αλλαγή του βήματος στην επικοινωνιακή αφήγηση των μεταναστεύσεων, δίνοντας πίσω την πολυπλοκότητα και την αξιοπρέπεια που τους αξίζει.
(L’articolo originale Το αυθεντικό άρθρο περιέχει εικόνες και βίντεο για την υπόθεση του ναυαγίου, τις δημοσιογραφικές έρευνες και διαμαρτυρίες στην Αθήνα.)
da qui από εδώ
Μιχάλης ‘Μίκης’ ΜαυρόπουλοςLa Bottega del Barbieri
