Αν η ευτυχία μετριέται με χαμόγελα, τότε είμαστε σίγουροι ότι η χθεσινή μας εξόρμηση στέφθηκε από απόλυτη επιτυχία.
Είχε άλλωστε όλα τα συστατικά, που απαιτούνται: καλή παρέα, καλοκαιρία (ελληνικό καλοκαίρι γαρ), ανάβαση στο «ονειρικό» μονοπάτι της Μεσορόπης, ένα μικρό μεν, αλλά πανέμορφο και ιδιαίτερο σπήλαιο, μια επιτυχημένη χαρτογράφηση και το «παραδοσιακή πλέον κλείσιμο» της μέρας στο τοπικό καφενείο…
Το σπήλαιο «Βοσκόβρυση» ( ή Τσομπάν Σουί») διανοίγεται σε μάρμαρα και ασβεστόλιθους της Γεωτεκτονικής Μάζας Ροδόπης («ενότητα Παγγαίου»). Είναι (στην πραγματικότητα) μια καρστική πηγή υπερπλήρωσης, ένα υπόγειο ποτάμι δηλαδή.
Η είσοδος στο σπήλαιο είναι εφικτή μόνο τις περιόδους, που οι βροχοπτώσεις είναι λιγοστές, αφού τους υπόλοιπους μήνες το σπήλαιο πλημμυρίζει. Καθώς βρίσκεται σε υψόμετρο 1300m, η προσέγγισή του γίνεται μέσω του προσεγμένου, προσφάτως συντηρημένου και καλά διαμορφωμένου μονοπατιού της Μεσορόπης. Η διαδρομή ως το σπήλαιο έχει μήκος 5,5Km, με υψομετρική διαφορά 900m. Το μήκος του σπηλαίου είναι 132,5 m.
Η είσοδος σε αυτό γίνεται μέσω ενός μικρού ανοίγματος που έχουν δημιουργήσει οι καταπτώσεις ογκόλιθων της οροφής του σπηλαίου. Στο δεύτερο και ομορφότερο τμήμα του, η διατομή του μικραίνει, σχηματίζοντας έναν στενό διάδρομο, με ποικιλία όμορφων σπηλαιοθεμάτων.
Στο τρίτο τμήμα του, το σπήλαιο πλαταίνει και βαθαίνει σχηματίζοντας μια λίμνη, στο πυθμένα της οποίας βρίσκεται το «σιφώνι», το οποίο τροφοδοτεί το σπήλαιο με νερό (ιδιαίτερα χαμηλής θερμοκρασίας). Το 1985 η Ε.Σ.Ε πραγματοποίησε εξερεύνηση του σπηλαίου και σπηλαιοκατάδυση, η οποία λόγω επικινδυνότητας δεν προχώρησε πέρα από μερικές δεκάδες μέτρα.
Στην αποστολή του 1985 συμμετείχαν οι Λ.Χατηλαζαρίδης, Θ.Κιτσέλης, Π.Γαλανοπούλου, Σ.Κίρδης και Κ.Μαυρόπουλος.
Όλα τούτα όμως θα ήταν άνευ σημασίας, αν το τελείωμα της εξερεύνησης δεν ήταν αυτό, που πάντα αποζητάς μετά από μια κοπιαστική, αλλά «γεμάτη» μέρα καθισμένος στο παραδοσιακό καφενείο ανάμεσα στους φιλόξενους κατοίκους της Μεσορόπης.
Εκεί όπου μπορείς να αναστοχαστείς (με περισσή δόση αυταρέσκειας είναι αλήθεια…) όλα όσα βίωσες, να αισθανθείς τη φύση που «αναπνέει» μέσα από το νερό και την πέτρα, να ρίξεις μια τελευταία ματιά στον χάρτη που σχηματίζεται στην οθόνη του υπολογιστή, να υψώσεις για μια ακόμη φορά τα ποτήρια στον αέρα, να ανταλλάξεις φιλοφρονήσεις και να αντευχηθείς, να ονειρευτείς την επόμενη εξερεύνηση, την επόμενη «μάζωξη», την επόμενη φορά…
Γιατί σε τούτο τον τόπο, ούτε η φύση έχει σιωπήσει, ούτε εμείς, οι άνθρωποί της έχουμε χάσει την ψυχή μας…
Υ.Γ: Το σπήλαιο της «Βοσκόβρυσης» εξερευνήθηκε, φωτογραφήθηκε και χαρτογραφήθηκε στις 22/08/2020 από τα μέλη της Σπηλαιολογίας Σ.Χ.Ο.Καβάλας Θ.Παπαποστόλου, Θ.Πιπέρης, Σ.Σιδηρόπουλος, και Ν.Σεμαλτιανός.