Συνηθίζουμε να λέμε πολλές φορές, ότι κάποιες αξίες είναι «κλασσικές», είτε μιλάμε για γεγονότα, αντικείμενα, ή ιδέες ή και για απλές ιστορίες, που τρέφουν το συλλογικό υποσυνείδητο και μας συνδέουν με το παρελθόν.
Για την ευρύτερη περιοχή της Καβάλας, για τη σπηλαιολογία της, την ιστορία της, τον πολιτισμό της, αλλά και για την ιστορική της μνήμη, τα αρχαία ορυχεία, οι στοές και οι «σκωρίες», που αφθονούν στα πέριξ, είναι σίγουρα μια αξία κλασσική.
Γνωστότερα όλων φυσικά, λίγο έξω από το χωριό Ζυγός Καβάλας, είναι τα σπηλαιορυχεία «Μαύρη Τρύπα» και «Αγία Ελένη», την οποία και επισκεφθήκαμε, για πολλοστή φορά, κατά τη σαββατιάτικη εξόρμησή μας.
…Ο τόπος και το τοπίο γνώριμα. Μετά από ένα σύντομο περίπατο στον κακοτράχαλο, με φυτευτή πέτρα, αγροτικό δρόμο η ευρύχωρη είσοδος του ορυχείου «καλωσορίζει» την ολιγομελή ομάδα, ενώ ένας μικρός σκορπιός τρομαγμένος από τους «απρόσκλητους» επισκέπτες, αναζητεί βιαστικά καταφύγιο κάτω από τους πεσμένους βράχους…
Η «Αγία Ελένη» είναι ένα κλασικό σπηλαιορυχείο, με απουσία ιδιαίτερου σπηλαιοδιάκοσμου. Τα χρώματα που κυριαρχούν είναι το κίτρινο, το κόκκινο και το μαύρο, λόγω των οξειδίων του σιδήρου ( λειμωνίτης, αιματίτης και γκαιτίτης ).
Στα ιδιαίτερα, άξια λόγου, γνωρίσματά της, είναι τα τοιχία και οι κολώνες στήριξης, που οι αρχαίοι μεταλλευτές έχτισαν, από το «στείρο» υλικό της εξορυκτικής διαδικασίας και κυρίως ο πήλινος αγωγός κυκλικής ή ημικυκλικής διατομής, που αποστράγγιζε το ορυχείο και πιθανόν να υδροδοτούσε κάποιο γειτονικό πόλισμα. Στη μεγάλη αίθουσα, που σχηματίζεται στη δεξιά πλευρά από την κύρια όδευση, εξακολουθεί να αφθονεί το «γουανό» και μια μεγάλη αποικία νυχτερίδων.
… Έξω η βροχή είναι καταρρακτώδης, μέσα στο σπήλαιο όμως, το πηχτό σκοτάδι και η απόκοσμη ηρεμία, διαταράσσονται μονάχα, από τα φλας του φωτογράφου μας και τα κλικ του κλείστρου της φωτογραφικής μηχανής…
Η ώρα περνάει γρήγορα. Επαγγελματικές και οικογενειακές υποχρεώσεις επιβάλλουν το πρόγραμμά τους. Έφτασε η στιγμή της αναχώρησης. Μέχρι την επόμενη φορά. Μέχρι τότε, μείνετε συντονισμένοι…
Υ.Γ: Τις ευχαριστίες μας στον περιπατητή, που μας υπέδειξε δύο ακόμη ορυχεία της περιοχής. Το ένα μικρό, σαν δοκιμαστική-διερευνητική διάνοιξη, Το δεύτερο όμως αξίζει περαιτέρω έρευνας και χαρτογράφησης. Αρκετά μεγάλο σε μήκος, ίσως και μεγαλύτερο των 100m, με 2 αρχαίες στοές (τετραγωνικής διατομής 90Χ90 cm) και κάποιες ενδιαφέρουσες διακλαδώσεις. Οψόμεθα…
Πηγή: Σπηλαιολογία ΕΟΣ Καβάλας 1933
