Πόσο εύκολα και γρήγορα ξεχνάει αλήθεια ο άνθρωπος… Πόσο βολικά σκεπάζει με το σεντόνι της λήθης δύσκολες στιγμές που έζησε και τις κρύβει στις πιο σκοτεινές γωνίτσες του μυαλού του. Κι ύστερα, έρχεται μια στιγμή που κάποια αφορμή τα επαναφέρει όλα στην επιφάνεια και ο νους αναρωτιέται: «Μα καλά, πράγματι τα έζησα εγώ όλα αυτά; Πράγματι κατάφερα να τα αντέξω και να τα ξεπεράσω;» Αυτό ακριβώς αναρωτήθηκα κι εγώ όταν άνοιξα την 11η ποιητική συλλογή της φίλης μου φιλολόγου Άννας Ε. Πετράκη,με τίτλο «Δίχως έαρ να γίνει ποτέ…»,που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΚΑΚΤΟΣ τις τελευταίες ημέρες του 2022 κι έφτασε από την Αθήνα ως χριστουγεννιάτικο δώρο. Κυρίως, όταν ανακάλυψα ότι το νέο ποιητικό δημιούργημα της ποιήτριας αποτελεί επί της ουσίας το «Ημερολόγιο μιας Πανδημίας», καταγράφοντας μια νοητή σειρά των συγκλονιστικών γεγονότων που βιώσαμε σε παγκόσμιο επίπεδο, στην διάρκεια της επιθέσεως από τον COVID-19.
Απότομα το σεντόνι των αναμνήσεων σηκώθηκε και οι θύμησες επέστρεψαν βασανιστικές, τρομακτικές, αλλά και τόσο ζωντανές. Σαν αστραπή το μυαλό γύρισε πίσω στις ξέγνοιαστες, για εμάς, ημέρες που απλά ακούγαμε στα δελτία ειδήσεων τις πληροφορίες από τη μακρινή Γιουχάν, σαν κάτι που δε μας αφορούσε και ποτέ δεν θα μας άγγιζε. Τότε που η ζωή μας κυλούσε απρόσκοπτα πριν εκτροχιαστεί, τραβώντας το πανδημικό χειρόφρενο…
ΖΩΗ ΕΝΤΟΣ ΜΟΥ
[…] Έρωτα του παντός, ζωή, εσένα λέω
σε αδράχνω
σε σαλπάρω
σε γεύομαι
σε κοινωνώ
σε προσκυνώ
άχραντο μυστήριο
Κατασπάραξέ με χωρίς οίκτο
αναλυτή στο φως
γυμνόποδη στʼ αστέρια
Κάπου εκεί, τον Φλεβάρη του 2020, ενώ εμείς αμέριμνα πιστεύαμε πως μια ακόμη άνοιξη βρισκόταν προ των πυλών, η «βόμβα» των αρχικών κρουσμάτων έσκαζε δίπλα μας, ταρακουνώντας τα θεμέλια της μονότονης ζωής, όπως μέχρι τότε τη βιώναμε…
ΦΛΕΒΑΡΗΣ
Ανάριο ετοιμάζω φουστάνι
καπέλο ψάθινο
άλικα χείλη
Η νύχτα τρέμει το πάρωρο φως
Λεπτό το λεπτό
ροκανίζει η αυγή το σκοτάδι
Απομεσήμερος ήλιος
μʼ ολοπόρφυρα ακκίσματα
χαρακώνει το κύμα
Κι εγώ φεγγαρόκρουστη
Φλεβάρη πικρό μήνα
μες στα σωθικά μου
στροβιλίζω
αλκυονίδες νιφάδες ζεστές
Αίφνης, στην καθημερινότητά μας εισέβαλαν ασυνήθιστες εικόνες. Οι τηλεοπτικοί δέκτες άσπριζαν από τις ιατρικές στολές, μύριζαν από τα απολυμαντικά και ούρλιαζαν από τις παραινέσεις να προσέχουμε την υγεία μας με κάθε τρόπο. Η άνοιξη έφτασε μεν, αλλά δεν είχε τα γνωστά της χρώματα κι αρώματα. Βούλιαζε απότομα στις απαγορεύσεις που επαναλάμβαναν οι επιστήμονες…
COVID-19*, ΜΙΑ ΛΥΠΗΜΕΝΗ ΑΝΟΙΞΗ, αρ. 1
[…] Τούτη τη λυπημένη άνοιξη
μη βήξεις, μην αγγίξεις
μην πας στο θέατρο, στο σινεμά
στο γήπεδο, στη συναυλία, στη δουλειά
(για μία παρουσίαση αδιάφορου βιβλίου,
τύχη αγαθή,
σου έλαχε δικαιολογία βολική!)
μην αγκαλιάζεις, μη φιλάς
μην αγαπάς πολύ, μη δένεσαι με κανέναν
Προφύλαξε, διαφύλαξε
τον εαυτό σου
Παραφύλαξε…
Βάλε τώρα μια μάσκα κρουστή·
όλα τα χρόνια σου αθέατες φορούσες·
καμωνόσουν πως ήσουνα άλλος
και τριγυρνούσες, δημόσιος κίνδυνος·
κανένας δεν το είχε αντιληφθεί
Μια προσωπίδα κόσμια ντύσου τώρα
εγκόσμια και απόκοσμη
αποδεκτή απʼ όλους […]
Παραδομένοι και ανήμποροι παρακολουθούσαμε την επιβολή της καραντίνας, το κλείσιμο των σχολείων, των επιχειρήσεων, των τόπων λατρείας. Τα ΜΜΕ επιδίδονταν στη γνωστή κι αγαπημένη τους μέθοδο κατατρομοκράτησης. Μας κλείδωναν στο σπίτι, μας εμπόδιζαν να συναντήσουμε τα αγαπημένα μας πρόσωπα, τους φίλους μας, μας εμπόδιζαν να καθίσουμε μαζί τους πάνω από ένα απλό φλιτζάνι καφέ. Εκείνος ο Μάρτης ήταν φρικτός και εισήγαγε μια έννοια που πριν δεν της δίναμε αρκετή σημασία. Εκείνος ο Μάρτης μας δίδαξε τη «μοναξιά»…
ΕΝΑΣ ΠΛΗΓΩΜΕΝΟΣ ΜΑΡΤΗΣ
[…] Τούτο τον Μάρτη
χωρίς επιδέσμους και αναλγητικά
την ποίηση φορτώνουμε με βαθιές πληγές
και τις πληγές όπως-όπως γεμίζουμε
με αχυρένια ποίηση,
στη μοιρασιά καμιά μη νιώσει αδικημένη
Θανατικό αιφνίδιο ακραίο
ακύρωσε για φέτος την άνοιξη
Θα περιμένουμε, ίσως, μιαν άλλη
Τούτες οι μέρες
όλες
ανελέητος δίσεκτος χρόνος,
τούτες οι μέρες
όλες
δίσεκτοι διασωληνωμένοι καιροί
Εκείνη την άνοιξη οι μετακινήσεις μου έγιναν αφόρητες. Τα υπεραστικά λεωφορεία εκτελούσαν μόνο τρία δρομολόγια ημερησίως κι εγώ όφειλα να τροποποιήσω αναλόγως το εργασιακό μου ωράριο. Σε κάθε δρομολόγιο οι επιβάτες ήμασταν μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού. Εγώ και η Ματούλα καθόμασταν σε διαφορετικές θέσεις, αναπνέαμε με δυσκολία πίσω από τις μάσκες μας και αναφερόμασταν στα τοπικά κρούσματα, σε ανθρώπους που γνωρίζαμε κι είχαν πέσει θύματα της καινούργιας κατάρας. Εκείνη την άνοιξη περπατούσα μόνη στους άδειους δρόμους, κυκλοφορούσα στα έρημα πεζοδρόμια, αντίκριζα τα κλειστά καταστήματα, αν τύχαινε να συναντήσω κάποιον συνάνθρωπο γύριζα την πλάτη μου κι απομακρυνόμουν όσο περισσότερο μπορούσα. Από το γραφείο έλειπε ο Θόδωρος, ούτε πλακίτσα, ούτε τραγούδια, ούτε μουχαμπέτι, άδεια δωμάτια, βουβά, μοναχικά, απειλητικά, τρομακτικά…
ΣΕ ΤΑΞΙ, ΑΠΡΙΛΗ ΜΗΝΑ ΤΟΥ 2020
[…] Μου φαίνεται πως τούτη την άνοιξη της μεγάλης σιγής
περιδιαβαίνω έρημους δρόμους
τρομοκρατημένους
και τρομακτικούς
λουσμένους σʼ έναν ήλιο ιλαρό
αυθαίρετο, προδοτικό
Θαρρώ πως οδηγώ για την προσωπική μου αναψυχή
σʼ ένα παράλληλο σύμπαν
σπαρμένο με τσιμέντο κι ανθισμένες νεραντζιές […]
Όταν έφτανα στο σπίτι της μάνας μου, έτρεμα, φοβούμενη για το πόσο κακό θα μπορούσα ενδεχομένως να της προκαλέσω άθελά μου. Δεν τολμούσα ν’ απλώσω το χέρι μου για να την αγγίξω. Μιλούσα στο τηλέφωνο με τον Σάκη και τη Σίσσυ, αναρωτιόμασταν πότε θα ξεκλείδωναν τα «κλουβιά» μας και θα μας επέτρεπαν να συναντηθούμε, να καθίσουμε στο ίδιο τραπέζι και να τσουγκρίσουμε και πάλι τα ποτήρια μας…
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΟΛΙΟΡΚΙΑΣ
[…] Πρόσχημα μία ζεστή κούπα καφέ
για να γείρω στης κολλητής μου τον ώμο
να κλάψω για όλα που γίνονται
και για όσα δεν θα γίνουν ποτέ
Επισκέπτομαι τον γιατρό μου για όσα γιατρεύονται
και για όσα γατρειά δεν θα ‘χουν ποτέ
Να μπορούσα να ξανάβρω τη μάνα μου
να μου φτιάξει το τσουλούφι στο μέτωπο
να ψιθυρίσει γλυκά πως όλ’ αυτά θα περάσουν […]
Τα ρεπορτάζ από το Μπέργκαμο της Ιταλίας σόκαραν τον πλανήτη και έτσουζαν τα υγρά μάτια μας. Τα στρατιωτικά φορτηγάμετέφεραν πλήθος τα φέρετραστα αποτεφρωτήρια των γύρω πόλεων. Ο κορωνοϊός θέριζε με πρωτόγνωρη ταχύτητα τους κατοίκους, φέρνοντας το αποτεφρωτήριο της γραφικής πόλης στα όριά του, φέρνοντας κι εμάς σε κατάσταση πανικού για όσα θα μπορούσαν να συμβούν σ’ εμάς, στους γείτονες, στους φίλους, στους αγαπημένους μας…
ΔΙΧΩΣ ΕΑΡ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΠΟΤΕ…
Φαντάσματα οι δρόμοι
Κορδέλες του πένθους στα μπράτσα
Μαυροφορεμένες οθόνες
Λεπίδα πηχτή η σιωπή
Τούτο το έαρ
με τσακισμένα λουλούδια
στη συρματοπλεγμένη πόρτα μας
καρφώνει
στεφάνι μοναχικό και απόκοσμο
όλη τη γλυκύτητά του
Τούτο το έαρ
ήρθε και μας προσπέρασε
δίχως έαρ να γίνει ποτέ
Περιμέναμε εναγωνίως το καλοκαίρι, ελπίζοντας ότι οι διαταραγμένες σχέσεις μας, το διαταραγμένο μυαλό μας θα ζεσταίνονταν από τον ήλιο, προσδοκώντας ότι οι ελπίδες μας θα ξαναγεννιόνταν, οι ψυχές μας θα γλύκαιναν και στα χείλη μας θα γύριζαν τα χαμόγελα. Παρακαλούσαμε να έρθει η ώρα για το πάρτι του Αλέξη, να ακούσουμε και πάλι τον Χρήστο, να χορέψουμε και πάλι έστω και πίσω από τις απαγορευτικές κορδέλες που αγκάλιαζαν το μπαρ του Paradiso…
ΦΩΣ
Έχει λιακάδα σήμερα
Ωραία που ξεχάσαμε για λίγο
τα άλλα τα βαριά…
Μοιάζουν οι αχτίδες
μοιράδι να πήραν πάνω τους
δυο σχίζες φτενές
δύο πικρές γουλιές
απ’ τις αβάσταχτες του κόσμου αγωνίες
Πόσα ζήσαμε; Πόσα αντέξαμε; Πόσες ανθρώπινες απώλειες διαχειριστήκαμε; Πόσες ώρες πνιγμένες στη μοναξιά, τον τρόμο, την απογοήτευση, την κατάθλιψη περάσαμε; Τα λησμονήσαμε; Είναι στην ανθρώπινη φύση η αισιοδοξία. Είναι θαυμαστός μηχανισμός του μυαλού μας η λήθη. Είναι αναπόφευκτη οδός τα όνειρα και οι ελπίδες.
31 ΤΟΥ ΔΕΚΕΜΒΡΗ
[…] Ένας κύκλος έκλεισε με μία σπίθα φως
Υπόσχεση: να μην ξεχάσω να ζήσω
Ένας χρόνος αρχίζει
Ο χρόνος μας τελειώνει
Και οι γονείς μάς γνέφουν ολοένα
από το άπειρο
Η Άννα Ε. Πετράκη δεν έγραψε απλά μια ποιητική συλλογή αλλά ετοίμασε ένα πολύτιμο μάθημα ιστορίας για τις επόμενες γενιές. Περιέγραψε τη ζωή της, τη ζωή μου, τη ζωή σας στη διάρκειας μιας σκοτεινής παρενθέσεως, η οποία ευελπιστούμε ότι θα επιστρέψει στη λήθη.
Αγαπημένη μου Αννούλα, σ’ ευχαριστώ που μέσω των στίχων σου μου υπενθύμισες όσα είναι ουσιαστικά και πολύτιμα, όσα ξαναβρήκα μετά την «απελευθέρωσή» μας κι είχα ορκιστεί πως θα τα τιμούσα περισσότερο.
ΒΟΥΛΑ ΘΑΣΙΤΟΥ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ
