Άρθρο του Λάζαρου Βασιλειάδη
Υπάρχουν πολλοί λόγοι που μπορεί να προβάλλει ο καθένας προκειμένου να δικαιολογήσει την αντίθεσή του σε πολιτικές που επιβάλλουν νέα διόδια στους ελληνικούς αυτοκινητόδρομους. Είναι αφοπλιστικά αυτονόητο ότι σε ένα σύγχρονο κράτος που σέβεται τον πολίτη, τα τέλη διοδίων πρέπει να προορίζονται αποκλειστικά για τη συντήρηση των δρόμων, επομένως για την ασφάλεια των χρηστών και των περιουσιών. Παρόμοια τέλη εισπράττονται μέσω του ειδικού φόρου στα καύσιμα αλλά και μέσω των τελών κυκλοφορίας που διαρκώς αυξάνονται. Όλοι όμως έχουμε προσωπική εικόνα ως χρήστες ότι οι δρόμοι δεν συντηρούνται επαρκώς, αντιθέτως υπάρχουν σημεία ιδιαίτερα επικίνδυνα. Από την άλλη, τα έσοδα από τα διόδια δεν προορίζονται για τη βελτίωση του δικτύου αλλά καλύπτουν αλλότριες ανάγκες π.χ την αποπληρωμή του χρέους, ή ακόμη χειρότερο, τις επιθυμίες των υποψήφιων παραχωρησιούχων. Ειδικότερα για την περιοχή μας, δεν είναι υπερβολικός ο ισχυρισμός ότι τα πολλά και ακριβά διόδια στην Εγνατία οδηγούν την Καβάλα και γενικά την Περιφέρεια ΑΜΘ σε απομόνωση. Αυτό που συμβαίνει όμως με την τελευταία ΚΥΑ για την τοποθέτηση νέων μετωπικών και πλευρικών διοδίων, σχεδόν σε κάθε είσοδο και έξοδο της Εγνατίας ξεπερνά κάθε όριο λογικής, κάθε όριο φαντασίας.
Εύστοχα υποστηρίζουν οι γνωρίζοντες ότι η Εγνατία δεν θα είναι πλέον ο οδικός αναπτυξιακός άξονας που φέρνει λαούς και τοπικές κοινωνίες πιο κοντά αλλά ένα σύμπλεγμα διοδίων με ενδιάμεσα τμήματα οδικού άξονα. Κυβέρνηση και ΤΑΙΠΕΔ επισπεύδουν την κατασκευή νέων διοδίων προκειμένου το προϊόν να γίνει ελκυστικότερο στους υποψήφιους παραχωρησιούχους, που δεν είναι λίγοι.
Ο Stephen Ηawking θα αισθάνεται βαθειά ικανοποίηση βλέποντας να επιβεβαιώνονται οι θεωρίες του περί κοσμικών σηράγγων.
Με λίγη δόση φαντασίας, τα αμέτρητα μετωπικά και πλευρικά διόδια θα μετατρέψουν την Εγνατία Οδό σε μια ιδιότυπη χωροχρονική κοσμική σήραγγα. Οχήματα και οδηγοί, όσοι κάνουν το λάθος να εισέλθουν σ’ αυτήν, θα μπορέσουν να πραγματοποιήσουν ένα ταξίδι πεπερασμένης απόστασης που ίσως τους οδηγήσει σε έναν προορισμό που θα μπορούσε να είναι έτη φωτός μακριά μέσω του συμβατικού χώρου. Και ποιος ξέρει ακόμη, ίσως καταφέρουν να επιστρέψουν πριν από τη στιγμή που ξεκίνησαν.
Είναι αλήθεια πως τα χρονικά περιθώρια για μια αποτελεσματική αντίδραση είναι περιορισμένα. Ο αγώνας των φορέων και των τοπικών κοινωνιών πρέπει ασφαλώς να είναι πολιτικός με την έννοια της άσκησης πίεσης προς την κεντρική εξουσία, κινηματικός με την έννοια της μαζικής αντίδρασης αλλά και νομικός με την άσκηση των ενδεδειγμένων ένδικων μέσων. Παρακάμπτοντας χάριν οικονομίας όσα επιχειρήματα έχουν διατυπωθεί, καταθέτω μια νέα παράμετρο που κατά την άποψή μου καθιστά την τοποθέτηση διοδίων, ειδικά στο τμήμα της παράκαμψης της Καβάλας από τον Άγιο Σίλα μέχρι την Άσπρη Άμμο, απαγορευτική:
Το τμήμα της παράκαμψης Καβάλας είναι το πλέον επικίνδυνο τμήμα της Εγνατίας από την Ηγουμενίτσα μέχρι τον Έβρο. Το ομολογούν μελετητές της Εγνατίας, το γνωρίζει το Παρατηρητήριο Οδικής Ασφάλειας του ΤΕΕ, το γνωρίζει το Παρατηρητήριο της Εγνατίας Οδού, το γνωρίζουν όλοι όσοι ασχολούνται με την οδική ασφάλεια, το μαρτυρεί το ανώτατο όριο ταχύτητας των 70 Km/h, το επιβεβαιώνουν τα ατυχήματα που έχουν συμβεί μέχρι τώρα. Προς επιβεβαίωση των παραπάνω, στα πλαίσια των πρόσφατων συζητήσεων για τον Ε61 οι μελετητές ενημέρωσαν για τις προσπάθειες αναζήτησης βελτιωτικών λύσεων που αφορούν την παράκαμψη, που όμως δεν τελεσφόρησαν. Επομένως, πριν η πολιτεία σκεφτεί να τοποθετήσει νέα διόδια, οφείλει να πάρει όλα εκείνα τα μέτρα ώστε να αρθεί η επικινδυνότητα του συγκεκριμένου δρόμου, προς χάριν της ασφάλειας των πολιτών που έτσι κι αλλιώς πρέπει να έχει προτεραιότητα. Είναι αδιανόητο, οι πολίτες που συνέβαλαν μέσω της φορολογίας στην κατασκευή των αυτοκινητοδρόμων, να καλούνται σε πρόσθετη επιβάρυνση με διόδια για ένα δίκτυο που δεν παρέχει ασφάλεια.
Παράλληλα λοιπόν με όσα έχουν αποφασιστεί, πρέπει άμεσα να γίνουν οι απαραίτητες τεχνικές και νομικές ενέργειες προβάλλοντας το θέμα της επικινδυνότητας, ως απάντηση στην πρόκληση για την κατασκευή νέων διοδίων.
Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ακόμη ότι είμαστε μια Επαρχία, μια Περιφέρεια της Ευρώπης, συνεπώς η ασφάλεια του συγκεκριμένου τμήματος αφορά όλους τους Ευρωπαίους πολίτες-χρήστες και επομένως μπορούμε να απευθυνθούμε και στα αρμόδια κοινοτικά όργανα.
Το θέμα της επικινδυνότητας μπορεί να αποτελέσει την κερκόπορτα που θα οδηγήσει στην ακύρωση της κατασκευής των διοδίων τουλάχιστον της παράκαμψης της Καβάλας, αίτημα που ορθώς είναι στην προτεραιότητα των φορέων. Όσο για τους υπόλοιπους σταθμούς διοδίων που σχετίζονται επίσης με τις δεσμεύσεις λόγω των μνημονίων, η απάντηση συνοδεύεται με πολλά ερωτηματικά. Καλή επιτυχία στους αγώνες που άργησαν να έρθουν.
Καβάλα, 05 Ιουνίου 2017
Λάζαρος Βασιλειάδης
