Γράφει η Σαπφώ Αγγελούδη-Ζαρκάδα
Θα είχα τη μεγάλη ευκαιρία να ζήσω για ένα μήνα στη Συρία στα πλαίσια του παλιού προγράμματος ανταλλαγής σπουδαστών το μακρινό 1976, έτος που η Συρία εισέβαλλε στο Λίβανο. Φυσικά το ταξίδι αναβλήθηκε και η απογοήτευση μου ήταν μεγάλη και έκτοτε ίσως από αντίδραση τη Συρία τη ξέχασα.
Κάκιστα, καθώς έχασα την ευκαιρία να γνωρίσω μια χώρα με μακραίωνη ιστορία και εξαιρετικής σημασίας αρχαιότητες. Τα τελευταία γεγονότα οι καταστροφές των μνημείων της αλλά κυρίως η φοβερή μετοικεσία των Συρίων που την παρακολουθούμε καθημερινά, ενίσχυσε τη βεβαιότητα μου αυτή.
Κι έτσι η δυνατότητα της νοερής ξενάγησης στην Παλμύρα, τη μυθική πόλη της Ζηνοβίας με την καλλίτερη ξεναγό της χώρας, οργανωμένη από την Ένωση Επιστημόνων Γυναικών της πόλης μας το προηγούμενο Σαββατόβραδο στο δικό μας Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας, εξελίχθηκε σε μοναδική εμπειρία.
Έχοντας τη Συρία ως δεύτερη της πατρίδα, όπως μας εκμυστηρεύτηκε, μας εισήγαγε με μοναδικό τρόπο στη γεωστρατηγική σπουδαιότητα της μοναδικής πόλης των καραβανιών. Μας γνώρισε τα καραβάνια με τις καμήλες, τα πλοία της ερήμου με τις διπλές βλεφαρίδες που προστατεύουν τα μάτια τους στις αμμοθύελλες και μαζί μ αυτές στολισμένες με πλουμίδια, μας έμπασε στη μοναδική πόλη.
Περπατήσαμε στη μοναδική λεωφόρο των κιόνων με τις προτομές των εμπόρων, μπήκαμε νοερά στα μαγαζιά τους με όλα τα καλούδια της Μέσης Ανατολής, είδαμε τη μνημειακή αψίδα με τις τρεις πύλες, μυρίσαμε τα φούλια και όλες τις μυρωδιές της όασης. Μπήκαμε στο Αρχαιολογικό Μουσείο, θαυμάσαμε το ναό του Βάαλ-Δία, σταματήσαμε στο θέατρο του 2ου αιώνα, είδαμε το παλάτι της μυθικής βασίλισσας Ζηνοβίας, παρακολουθήσαμε το μετέωρο βήμα της στην εξουσία που διακόπηκε από τα στρατεύματα του Αυρηλιανού, τη λυπηθήκαμε που κατέληξε σιδηροδέσμια στη Ρώμη. Και μετά νοιώσαμε την παρακμή της μεγάλης πολιτείας που γνώρισε τα αμύθητα πλούτη για να καταλήξει στους Άραβες και να γνωρίσει την κάμψη και αργότερα την καταστροφή από τον Ταμερλάνο.
Δεν θα ήταν δυστυχώς αυτή η τελική της, καθώς στις μέρες μας την πόλη κακοποίησε ο ΙΣΙΣ, που ανατίναξε το ναό του Βαάλ, την αψίδα με τις τρεις πύλες, λεηλάτησε το Μουσείο ανατινάσσοντας μοναδικά εκθέματα ακόμη και τη σύνθεση με τη μάχα, τη γαζέλα της ερήμου. Αλλά το τραγικότερο ήταν η επί τόπου εκτέλεση του 82χρονου αρχαιολόγου της Χαλέντ αλ Ασάαντ. Ήταν ο «Κύριος της Παλμύρας» για τους ανά τον κόσμο συναδέλφους του, που παρέμεινε φρουρός της πόλης αρνούμενος να αποκαλύψει στους Τζιχαντιστές πού ήταν κρυμμένοι οι φορητές αρχαιότητες που φρόντισε παρ όλο που ήταν συνταξιούχος, να μεταφέρει με τους συναδέλφους του εγκαίρως εκτός Παλμύρας κατά την επέλαση των Τζιχαντιστών.
Τι κρίμα για την πόλη, για το πάλαι ποτέ μαργαριτάρι της ερήμου και τι κρίμα για όλους εμάς που δεν προλάβαμε να την επισκεφτούμε!
Τα εύσημα στη Μαριάννα Κορομηλά για την ξενάγηση στην Παλμύρα!
