Το Μάρτιο του 2014 ξεκίνησε στις Καμάρες το έργο «Αποκατάσταση παλιού μεντρεσέ και επανάχρηση του ως χώρος πολιτιστικών δραστηριοτήτων, ανάδειξη του περιβάλλοντος χώρου του και ανάπλαση της περιοχής μεταξύ των οδών παλιού Υδραγωγείου και Λ. Κατσώνη». Ο μεντρεσές, οθωμανικό ιεροδιδασκαλείο του Χατζή Αλί Πασά συνόδευε τζαμί που υπήρχε κοντά στο Υδραγωγείο και ενώ είχε κηρυχθεί διατηρητέο μνημείο, βρισκόταν σε πολύ κακή κατάσταση.
Το έργο αντιμετωπίστηκε με τη μεγαλύτερη καχυποψία και όλο αυτό το διάστημα συγκέντρωσε πλήθος αρνητικών κριτικών, ενώ έγιναν ενέργειες που καθόλου δεν μας τιμούν ως πόλη. Οι κριτικές αναφέρονταν στο αν ήταν σκόπιμη η αποκατάσταση ενός ακόμη οθωμανικού μνημείου, αλλά και στα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν στην αποκατάσταση.
Έχοντας πλήρη επίγνωση λόγω επαγγέλματος, την ευκολία με την οποία ο καθένας σ’ αυτή την πόλη, ιδίως ο μη ειδικός, αναδεικνύεται στον τιμητή των πάντων, αποφάσισα ότι θα ήταν καλλίτερο να περιμένω την ολοκλήρωση του έργου, να το επισκεφτώ και μετά να εκφέρω την άποψη μου. Το έκανα τη Δευτέρα το πρωί.
Προσέγγισα το κτίριο από την οδό Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού, ανηφορίζοντας τα άνετα σκαλιά που σε οδηγούν στο κτίριο. Διάβασα κατά καιρούς χίλιες απόψεις
αρνητικές για τα τοιχία από μπετόν που συνορεύουν με το Υδραγωγείο. Και όμως θεωρώ ότι η ουδέτερη και γκρίζα ματιέρα τους στέκεται διακριτικά και σεμνά δίπλα στο τεράστιο πετρόκτιστο Υδραγωγείο, αφήνοντας το να επιβάλλεται με τον όγκο και τη γραφικότητα της τοιχοποιίας του. Μου άρεσαν τα εναλλασσόμενα σύγχρονα υλικά των δαπέδων και των τοιχίων, η μεσογειακή φύτευση, η ηρεμία του χώρου. Οι διαδρομές είναι άνετες, οι στάσεις ενδιαφέρουσες παρά τον περιορισμένο χώρο, το αναβατόρ των ΑΜΕΑ μου φάνηκε όμως υπερβολικό, καθώς ποτέ δεν το είδα σε κανένα κτίριο να λειτουργεί, άλλωστε το κτίριο είναι προσιτό και με ράμπα από την οδό Κολοκοτρώνη.
Η αποκατάσταση του κτιρίου είναι ενδιαφέρουσα και συμφωνώ με την επιλογή του σοβά, φτάνει πια η τόση πέτρα. Δεν υπεισέρχομαι στην σύγκριση υπάρχουσας κατάστασης και πρότασης, γιατί δεν έχω τα στοιχεία, έχω όμως παρ’ όλα αυτά κάποιες ενστάσεις για τους ορθάνοικτους στεγασμένους χώρους του, ιδιαίτερα στην οδό Κολοκοτρώνη, σε μια χώρα που καθόλου δεν τιμά τη δημόσια περιουσία. Φοβάμαι ότι γρήγορα θα υποχρεωθεί ο Δήμος να τους περιορίσει. Ανιχνεύοντας από τα παράθυρα τα κελιά του, διαπίστωσα τις εσωτερικές νέες πόρτες που τα ενοποιούν. Ευτυχώς, γιατί αλλιώς θα ήταν δύσχρηστα.
Παίρνοντας μια ανάσα ακούμπησα στο στηθαίο της στοάς, κτυπημένο μπετόν -ωραία λύση-, και προσπάθησα να φανταστώ το κτίριο, ως Μουσείο του Συλλόγου των Μικρασιατών Ν. Καβάλας, πολύβουο, γεμάτο επισκέπτες, με δραστήριους οικοδεσπότες, πολύχρωμο από τα προικιά και τα στρωσίδια των χαμένων πατρίδων, ευγενική δωρεά των μελών του. Τι ωραία εικόνα, μεγάλη χαρά και σπουδαία υποδομή για την πόλη μας που προσβλέπει στους τουρίστες! Και με την ευκαιρία, μακάρι να αποκατασταθεί και το προσφυγικό σύνολο από την αντίθετη πλευρά του Υδραγωγείου, για το οποίο υπάρχει μελέτη. Τι υπέροχη γειτονία θα προκύψει!
Φεύγοντας, μακάρισα τη συνάδελφο αρχιτέκτονα του έργου Ελένη Κουσκούτη, που δε ζει στην πόλη και δε βίωσε την πρώιμη και άδικη κατ’ εμέ κριτική.
ΤΑ ΕΥΣΗΜΑ ΣΤΟΥΣ ΠΡΩΗΝ: ΔΗΜΑΡΧΟ ΚΩΣΤΗ ΣΙΜΙΤΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟ ΘΟΔΩΡΟ ΜΟΥΡΙΑΔΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΕΑ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΤΟΧΗ ΤΟΥΣ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΔΗΜΑΡΧΟ ΔΗΜΗΤΡΑ ΤΖΑΝΑΚΑ ΠΟΥ ΣΥΝΕΧΙΣΕ ΤΟ ΕΡΓΟ!
Σαπφώ Αγγελούδη-Ζαρκάδα
