Γράφει η Σαπφώ Αγγελούδη-Ζαρκάδα
Η εταιρεία Herzog Co εγκαταστάθηκε στην πόλη μας το 1890. Ανήκε στον Ούγγρο εβραϊκής καταγωγής βαρώνο P. Herzog, φημισμένο συλλέκτη έργων τέχνης. Καθώς τα διαθέσιμα παραθαλάσσια οικόπεδα είχαν ήδη οικοδομηθεί, υποχρεώθηκε να κτίσει μεσόγειο το τεράστιο συγκρότημα των καπναποθηκών της, μεταξύ των σημερινών οδών Εθν. Μακαρίου, Κασσάνδρου, Δαγκλή και Νίκης. Διάλεξε αυτή την περιοχή, γιατί στη σημερινή οδό Κασσάνδρου έρρεε ο χείμαρρος και η υγρασία του ήταν ευεργετική στην καπνεργασία.
Για την εξυπηρέτηση του διώροφου αρχικά συγκροτήματος, κτίστηκε στη γωνία Εθνάρχου Μακαρίου και Δαμιανού, το κτίριο των γραφείων του, στο πρωτόγνωρο για την πόλη, castellated style ή Tudor style.
Ο ρυθμός αυτός έφτασε στην Ουγγαρία από την Αγγλία μετά το 1830 και κυριάρχησε στα αρχοντικά των πλούσιων που ήθελαν να προβάλλουν την οικονομική δύναμη και το κύρος τους. Κι έτσι ο P. Herzog, επέλεξε να κτίσει στην πόλη μας μικρογραφία πύργου της Αυστροουγγαρίας, για να επιδείξει σε εχθρούς και φίλους την ισχύ του. Στον ίδιο ρυθμό έκτισε το 1895 και το Μέγαρό του, το σημερινό Δημαρχείο, σε πιο προνομιούχο οικόπεδο με άμεση θέα στη θάλασσα. Και σε πέντε χρόνια, μαζί με την ομοίως εβραϊκών συμφερόντων COMMERCIAL COMPANY πέτυχε να εξάγει το 70% των καπνών των Περιφερειών Σερρών, Δράμας Καβάλας και Ξάνθης. Ο στόχος του τάχιστα επετεύχθη!
Αλλά έχει ο καιρός γυρίσματα. Κι έτσι οι καπναποθήκες του 1921 διαχωρίστηκαν και πωλήθηκαν στην Ανώνυμη Εταιρία Καπνών Ανατολής και πάσης Θαλάσσης και τo 1938 στην ολλανδική Holtab που πρόσθεσε δύο ορόφους. Και το χειρότερο, την περίοδο αυτή άρχισαν οι διωγμοί των Εβραίων και οι Herzog καταδιώχθηκαν ανηλεώς από τους Ναζί. Τα επόμενα χρόνια η εναλλαγή ιδιοκτητών συνεχίστηκε και το 1975 οι περισσότερες καπναποθήκες περιήλθαν στη ΣΕΚΕ, ενώ το 2002 στη βορειοελλαδίτικη Θεμελιοδομή.
Η Θεμελιοδομή ιδρύθηκε το 1972 και έχαιρε ιδιαίτερου σεβασμού στον εργοληπτικό κλάδο λόγω της αξιοπιστίας και των ικανοτήτων της. Για την Καβάλα είχε πρόθεση επανάχρησης του συγκεκριμένου συγκροτήματος των 22.000 τετραγωνικών μέτρων, όπου θα στέγαζε πάρκιγκ 250 θέσεων και εμπορικό κέντρο συνολικού προϋπολογισμού 15 εκατομμυρίων ευρώ. Δυστυχώς μετά από ατυχείς επιχειρηματικές επιλογές της και εξαιτίας της στάσης της Πολιτείας στο ζήτημα της πληρωμής των δημοσίων έργων, πτώχευσε. Το έργο που θα άλλαζε την όψη της περιοχής ματαιώθηκε και επί πλέον τα κτίρια λόγω της κατάρρευσης των ξύλινων στεγών τους καταρρέουν μέρα με τη μέρα.
Το ΤΕΕ-ΑΜ προ Θεμελιοδομής, επιχείρησε να αγοράσει το κτίριο γραφείων και τη διπλανή του διώροφη καπναποθήκη για να στεγάσει τα γραφεία του στο εμβληματικό αυτό κτίριο, δυστυχώς όμως οι τελευταίοι ιδιοκτήτες δεν συμφώνησαν. Έτσι η ανακοίνωση της αγοράς από το Δήμο, σε πολύ καλή τιμή, των δύο σε επαφή κτιρίων κοντά στην πλατεία Καπνεργάτη που θα αναπλαστεί σύντομα, είναι μια εξαιρετική είδηση για την πόλη μας. Σε αναμονή της αποκατάστασης και της επανάχρησής τους,
ΤΑ ΕΥΣΗΜΑ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΚΑΒΑΛΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΜΒΛΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ HERZOG!
