25/10/2024
Abbecedario dei Soulèvements de la Terre. Comporre la resistenza per un mondo comune, Αλφαβητάρι των Soulèvements de la Terre. Συνθέτοντας την αντίσταση για έναν κοινό κόσμο, Ortothes Eκδόσεις Napoli 2024; 193 σελ. 18€
Ο κλοιός των χωροφυλάκων, στολισμένων σαν ρομπότ ή stormtroopers, είναι παραταγμένος μπροστά σε μια τερατώδη, γιγαντιαία, αδηφάγα μηχανή που ξεπροβάλει από ένα χαμηλότερο στρώμα του εδάφους, γράφει ο Jack Orlando.
Είναι το Luzerath, Γερμανία, μια μαζική διαμαρτυρία κατά της εξόρυξης. Αλλά θα μπορούσε εύκολα να είναι ένα κεφάλαιο Star Wars. Γαλλία: ένας μοναχός με το πρόσωπό του καλυμμένο από κουκούλα κραδαίνει ένα γκλοπ που άρπαξε από τους αστυνομικούς που βαδίζουν με κόπο μέσα στη λάσπη. Οι τελευταίες λάμψεις της ZAD, Ζώνης Υπεράσπισης της Notre Dame de Landes.
Ανθρώπινες φιγούρες πηδούν από το ένα δέντρο στο άλλο, βρίσκουν κάλυψη και προστασία σε παράξενα καταφύγια χτισμένα ανάμεσα στα δέντρα, από το έδαφος κάτω εμφανίζονται ξανά άνδρες με κράνη και ασπίδες.
Τους στοχεύουν με σφαίρες από καουτσούκ και δακρυγόνα, προσπαθούν να αγκυρώσουν σκάλες στoυς κορμούς για να φτάσουν στα καταφύγια. Θα μπορούσε να είναι μια σκηνή από το δεύτερο επεισόδιο του Πλανήτη των Πιθήκων, αλλά αντιθέτως είναι η κατάληψη κατά της πόλης των αστυνομικών της Ατλάντα, Cop City di Atalanta, ή ακόμα κι ενός από τα χίλια πάρκα που θέλουν να αφαιρέσουν από το μπετόν.
Γυρνώντας πίσω στο χρόνο και στο άπειρο αρχείο του διαδικτύου μπορείτε να βρείτε, με λίγη τύχη, ένα παλιό και σχεδόν δυσεύρετο καρέ βίντεο στο οποίο σκοτεινές φιγούρες κομματιάζουν μια μπουλντόζα σε ένα δάσος, καπνός και χάος τριγύρω. Είναι μια τρίτη ιουλίου στα βουνά της Val di Susa.
Οι εικόνες, ανεξάρτητα από την ικανότητά τους να γίνονται εικονίσματα, μηνύματα στην εποχή των social media, μας μιλούν για μια δύναμη αγώνων που εκδηλώνεται με το άνοιγμα σεναρίων που ήταν αδιανόητα μόλις πριν από λίγο, θραύσματα πιθανών κόσμων που πέφτουν σε μικρές παρενθέσεις του παρόντος χρόνου.
Το γεγονός ότι μπορούν να τοποθετηθούν μέσα σε μια ταινία επιστημονικής φαντασίας ή μετα-αποκαλυπτικής, εκτός από την άμεση αίσθηση αποστασιοποίησης, θα πρέπει να ανοίξει έναν προβληματισμό για το τι διακυβεύεται σε αυτά τα πεδία μάχης.
Μιλάμε για ισχύ διότι αυτή είναι που ξετυλίγεται και καθίσταται ορατή τη στιγμή κατά την οποία μια συλλογική δύναμη συγκρούεται με ένα εκτεθειμένο νεύρο του κόσμου της: πως η κλιματική κατάρρευση είναι πλέον το πλαίσιο εντός του οποίου πρέπει να κινηθεί το ανθρώπινο είδος είναι πλέον μια κοινοτοπία. ότι η κατάρρευση είναι το έδαφος στο οποίο θα πραγματοποιηθεί η αναδιάρθρωση του καπιταλιστικού συστήματος και των αλυσίδων διοίκησης του, θα πρέπει να είναι εξίσου προφανές, αλλά συχνά αυτό δεν συμβαίνει, καθιστώντας την οικολογική πρακτική ένα μεταρρυθμιστικό δεκανίκι μιας φιλελεύθερης σκέψης που βρίσκεται τώρα σε παρακμή.
Αλλά για να προχωρήσουμε πέρα από τις δηλώσεις αρχής, πρέπει να κατέβουμε σε ένα πιο συγκεκριμένο επίπεδο: τις μορφές επιβίωσης. Δηλαδή, τη δυνατότητα να μπορούμε να φάμε και να ζήσουμε, να διασχίζουμε χώρους όπου ο μολυσμένος αέρας τους δεν μας καταδικάζει σε ωρολογιακό θάνατο, τη δυνατότητα να καθορίζουμε τη δική μας διαδρομή και της κοινότητάς μας, του συλλογικού μας χώρου δίχως το φάσμα της πείνας.
Τέλος του κόσμου ή τέλος του μήνα, ίδια μάχη! Ένα σύνθημα, αυτό που δημιουργήθηκε στο κίνημα των Gilets Jaunes, των Κίτρινων Γιλέκων, το οποίο δεν θα μπορούσε να είναι πιο αποτελεσματικό, περιλαμβάνοντας, κλείνοντας μέσα του όλα τα στοιχεία που συνθέτουν τον αγώνα μεταξύ των δυνάμεων της επίγειας ζωής και του βαμπιρισμού του κεφαλαίου.
Και είναι στο γαλλικό εργαστήριο, ίσως το πλουσιότερο πεδίο δράσης πολιτικού πειραματισμού στη σύγχρονη Ευρώπη, που αυτό το σύνθημα επαναπροτάθηκε από το 2021 στις πρακτικές των Soulèvements de la Terre, Ξεσηκωμών της Γης, του οικολογικού κινήματος που προέκυψε από έναν αστερισμό τοπικών αγώνων και που βρήκε το βάπτισμα του πυρός του μεταξύ flashball και δακρυγόνων, στα χωράφια γύρω από το Saint Soline, κινούμενου ενάντια στο έργο των μεγα-λεκανών για την αποθήκευση των υδάτων.
Το εύρος του κινήματος, οι αριθμοί του, το καλειδοσκόπιο των επιθετικών πρακτικών το έκαναν τον απόλυτο εχθρό του πρώην υπουργού εσωτερικών Gérald Darmanin που χρησιμοποίησε κάθε κατασταλτικό εργαλείο το οποίο είχε στη διάθεσή του για να πνίξει αυτό το πλάσμα, σε σημείο να επιβάλει τη δικαστική του διάλυση.
Ακολούθησε μια ήττα σε όλα τα μέτωπα: όχι μόνο το κίνημα παραμένει όρθιο, αλλά η ίδια η δικαστική απόφαση κατέληξε να αποσυρθεί.
Σε μια ταχεία διαδικασία ωρίμανσης, οι Soulèvements όχι μόνο έχουν ριζώσει, αλλά κατάφεραν να βάλουν σε τάξη μια μικρή επιτομή γύρω από τις λέξεις-κλειδιά στις οποίες περιστρέφεται η εμπειρία τους.
Το Abecedario-Αλφαβητάρι που μεταφράστηκε στα ιταλικά για τον Ortothes δεν είναι επομένως απλώς μια συλλογή νύξεων-συνθημάτων, αλλά αντανακλά μια συλλογική και πληθυντική διαδικασία επεξεργασίας υπό το φως: συνέβαλαν μελετητές, στρατευμένοι, πολιτικές πραγματικότητες και άτομα. κατ’ αυτό τον τρόπο εμφανίζεται η εξαιρετική ποικιλία των υποκειμένων που εμπλέκονται σε έναν ολόπλευρο αγώνα, πλήρη.
Η σύνθεση είναι επομένως το πρώτο πράγμα που ενδιαφέρει: αυτή η διαρκής προσπάθεια προσδιορισμού του επαναστατικού υποκειμένου, που στην ειδικά ιταλική πολιτική σκέψη καθίσταται σχεδόν η αναζήτηση της φιλοσοφικής λίθου, εδώ δίδεται σε ένα σχεδόν ανθρωπολογικό ρήγμα ανάμεσα σε εκείνο το τμήμα του ανθρώπινου είδους που σκοπεύει να κατοικήσει τη Γη και σε αυτό που σκοπεύει να τη χρησιμοποιήσει για να αποσπάσει αξία από αυτήν με κόστος να διακινδυνεύει οριστικά την ύπαρξή της.
Δεν είναι μια λύση στο ζήτημα, πάντα αν υπάρχει μια, αλλά σίγουρα είναι μια διαδικασία σε θέση να αναπτύξει ριζοσπαστικές και διάχυτες μορφές σύγκρουσης.
Η ικανότητα να συνενώνεις διαφορετικές πρακτικές, να θέτεις φαινομενικά ξένες υποκειμενικότητες σε διάλογο μέσα στο κίνημα δημιουργεί ένα κοινό έδαφος όπου ο καθένας μπορεί να βρει τη θέση του. μια διαμόρφωση αντι-εξουσίας που θυμίζει τον υπαινιγμό της «πολυκέφαλου Ύδρας»1 : δίχως μια ενιαία κατεύθυνση-διεύθυνση, ένα κέντρο διοίκησης, η αντίσταση είναι αδύνατο να αποκεφαλιστεί και ικανή να αναγεννηθεί με κάθε χτύπημα του εχθρού.
Ωστόσο, αν αυτή είναι η δύναμή του, το όριο βρίσκεται στην αδυναμία του κινήματος να αναδείξει τους δικούς του θεσμούς, τα κέντρα συσσώρευσης και προστασίας του δυναμικού που είναι απαραίτητα για την υπέρβαση των φάσεων της φυσιολογικής άμπωτης, του ξεφουσκώματος που ακολουθούν κάθε στιγμή ζενίθ ενός αγώνα.
Δεν είναι τυχαίο ότι κάθε εποχή ισχυρών γαλλικών συγκρούσεων, ακολουθείται από μια κρίση των δομών που οδηγεί στη βύθισή τους μέχρι μια νέα φάση. Με άλλα λόγια, η κινηματιστική κυκλοθυμία ξεφεύγει από τις προσπάθειες ειρήνευσης, αλλά υπολείπεται στην κατασκευή μιας αρχιτεκτονικής ικανής να διαχωρίζει ανταγωνιστικά τα σώματα του κοινωνικού.
Δύναμη ενάντια στη δύναμη. Παρόλα αυτά, κάτι περισσότερο από ό,τι στο παρελθόν πλανάται στους Soulévements, η διαίσθηση του πιθανού μέλλοντος συνδέεται με την επανεμφάνιση του αρχαίου κόσμου.
Ο αγώνας δεν είναι πλέον θέμα μηνών ή ετών, αλλά αιώνων. Οι ρίζες επεκτείνονται στα σμήνη ενός παρελθόντος σε αναζήτηση δικαιοσύνης. Πίσω από την οικειοποίηση και χρηματοδότηση των υδάτων κρύβεται το φάντασμα των enclosures, των περιφράξεων των κοινών γαιών, η αρχική συσσώρευση όχι ως ιδρυτικός μύθος αλλά ως διαδικασία σε συνεχή ανανέωση.
Η απαλλοτρίωση των ζωτικών πόρων με όλη τη βία που είναι απαραίτητη για την εγκαθίδρυσή της, με τους νόμους και τα σκυλιά φύλακες της, αναπαράγει καθημερινά στη σκηνή το σενάριο της υποταγής τεράστιων ανθρώπινων μαζών: ο πόλεμος κατά των γυναικών και η θηριωδία των αποικιών, η εξόντωση των διαφωνιών και η αναγκαστική εργασία.
Κάθε φάσμα κεφαλαίου ζει στις συνθήκες του παρόντος. τότε να προσβάλλεις το πλαστικό μιας μεγαλεκάνης με ένα κόφτη, ή η δολιοφθορά σε ένα εργοστάσιο τσιμέντου ή όπλων, η κατάληψη γης για την οικοδόμηση μιας απελευθερωμένης ζώνης είναι τακτικές αγώνα που ξεπερνούν την ενδεχόμενη εκδίκηση για ένα παρελθόν που αρνείται να αφήσει το κράτημα του στη ζωή.
Η ανάδυση της ισχύος περνά και από εδώ, καθώς γίνεται ένα τελλουρικό κίνημα που κλονίζει την ισορροπία δυνάμεων και αποκαθιστά δικαιώματα και λάθη ενός κόσμου που πεθαίνει και θα μπορούσε ακόμα να ανθίζει.
- Rediker; Ribelli dell’Altlantico; Ferltrinelli 2018
Μιχάλης ‘Μίκε’ Μαυρόπουλος Carmilla on Line
