Παρακολούθησα πριν λίγο καιρό μια θεατρική παράσταση στο Δημοτικό θέατρο Χρυσούπολης.
Μια παράσταση που ανέβηκε με τη σύμπραξη του Γυμνασίου και του Λυκείου της συγκεκριμένης κωμόπολης. Το έργο δεν ήταν κανενός επώνυμου θεατρικού συγγραφέα. Ήταν ένα υβριδικό κείμενο κωμωδία- παρωδία της Οδύσσειας γραμμένο από έναν καθηγητή του σχολείου.
Τρεις καθηγήτριες ανέλαβαν τις πρόβες, μια μητέρα όλα τα υπέροχα σκηνικά και κουστούμια της παράστασης και κάποιοι άλλοι εξωσχολικοί που έδωσαν τη δική τους πινελιά βοήθειας για να ολοκληρωθεί αυτό το εγχείρημα.
Το ανέβασμα θεατρικών παραστάσεων από μαθητές δεν είναι ασυνήθιστη δράση τα τελευταία τουλάχιστον χρόνια στα σχολεία. Η θεατρική παιδεία πασχίζει δειλά-δειλά, χρόνια τώρα, να αποδείξει την αξία και τη βαρύτητά της ως μέσο εμψύχωσης και ενδυνάμωσης της σχολικής διαδικασίας και του ίδιου του εφήβου.
Πολλές σχολικές παραστάσεις μάλιστα ξεπερνούν τον ερασιτεχνισμό, ασχολούνται με έργα αναγνωρισμένων δραματουργών και επαινούνται με διακρίσεις και βραβεία. Θα αναφερθώ όμως σε αυτή τη συγκεκριμένη ερασιτεχνική παράσταση όχι γιατί ήταν η πιο πρόσφατη, αλλά γιατί μου προκάλεσε συμπυκνωμένα συναισθήματα, καταιγισμό σκέψεων, χίλιες μύριες γλυκές αναμνήσεις, θύμησες ανεκπλήρωτων στόχων…
Θα προσπαθήσω λοιπόν να τακτοποιήσω αυτή τη βουβή διεργασία που μου συνέβη κατά τη διάρκεια αυτής της παράστασης. 1. Θαύμασα την επιμονή, την διάθεση, το αγάπημα, το αγκάλιασμα των παιδιών και των τεσσάρων εκπαιδευτικών για αυτή τη δράση.
Μου δόθηκε η εντύπωση πως το σημαντικό για όλη την πολυπληθή θεατρική ομάδα δεν ήταν μόνο οι μέρες των τελικών παραστάσεων. Ήταν περισσότερο οι τρίωρες συναντήσεις κάθε Σάββατο για 6 τουλάχιστον μήνες. Ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό….
2. Ο μεγάλος αριθμός των παιδιών (55 μαθητές) και μάλιστα από δυο διαφορετικά σχολεία, διαφορετικών βαθμίδων, Γυμνάσιο και Λύκειο, δεν στάθηκε εμπόδιο στην εύρυθμη ροή της παράστασης. Καταδείκνυε την δουλειά που έγινε για να επιτευχθεί η συνεργασία μεταξύ τους, αναπτύσσοντας αξιοζήλευτα τις κατάλληλες δεξιότητες συνύπαρξης, συνεργατικής συνείδησης, αποδοχής και σεβασμού.
3. Μου δόθηκε περισσότερο η εντύπωση πως τα παιδιά βίωναν καθόλη τη διάρκεια των προβών, τη μύηση στο θέατρο μέσω ενός θεατρικού παιχνιδιού. Ήταν φανερό πως δεν απευθυνόταν μόνο σε χαρισματικά παιδιά αλλά συντελούνταν κάτι πολύ σημαντικό.
Μια γοητευτική, δημιουργική διαδικασία όπου τα παιδιά διερευνούσαν τρόπους έκφρασης και επικοινωνίας για να εξοικειωθούν με κάθε δημόσια ή ιδιωτική παρουσία τους στον χωροχρόνο. Μια εξάμηνη διαδικασία όπου τα παιδιά ερχόμενα αντιμέτωπα με ανασφάλειες, φοβίες, φιλοδοξίες και όνειρα ξεδίπλωσαν ταλέντα, επιθυμίες, μεράκια και κατέκτησαν ένα αίσθημα εμπιστοσύνης και ασφάλειας μεταξύ τους
Και όλα αυτά με φανερή την ικανοποίηση και την χαρά τους. 4. Η χαρά! Αχ αυτή η χαρά! Αυτό το ανυπόκριτο αίσθημα ευχαρίστησης και εκτόνωσης με το αβίαστο, ατόφιο γέλιο που είναι τόσο σημαντικό να υπάρχει στη ζωή όλων μας μα κυρίως των νέων!
Για να μπορεί κυρίως να εξισορροπεί όλη αυτή την δύσκολη διαδικασία της εφηβείας. Εφηβείας που οδηγεί από την παραίτηση της ασφάλειας της παιδικής ηλικίας, μέσα από αναστατώσεις και συγκρούσεις, στην ανασφάλεια ενός καινούργιου κόσμου, του κόσμου των ενηλίκων.
Πάντα πίστευα πως η δημιουργική χαρά θα έπρεπε να είναι ένας από τους απαραίτητους παιδαγωγικούς στόχους της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Παρεξηγημένο όμως από ορισμένους «ποιοτικούς» εκπαιδευτικούς που δίδασκαν και διδάσκουν την απαισιοδοξία, τη δυστυχία, τον θυμό, την οργή, ενθαρρύνοντας έναν δαιδαλώδη ακτιβισμό θεωρώντας τους γκρίζους, μανιχαϊστικούς προβληματισμούς ως τους μόνους με βάθος και σοβαρότητα.
Κλείνοντας έτσι παράθυρα αισιόδοξων προοπτικών και ανοίγοντας τις δικές τους, ατομικές φιλόδοξες πόρτες. Η χαρά και η ικανοποίηση που ήταν διάχυτη στην παράσταση δεν ισοδυναμούσε με άγνοια ή ελαφρότητα.
Ισοδυναμούσε με προσέγγιση γνώσης, αυτογνωσίας και αυτοσυνείδησης των συμμετεχόντων, αποδοχής του εαυτού τους, αποδοχής των άλλων, ενδυνάμωση των επικοινωνιακών και εκφραστικών τους δυνατοτήτων, αλληλεγγύη.
Όλα αυτά γιατί δόθηκε η δυνατότητα στους μαθητές να παρακολουθήσουν ως θεατές, να συμμετάσχουν ως συντελεστές, να αυτενεργήσουν ως δημιουργοί και να βιώσουν ως ηθοποιοί το θεατρικό τους. Ο καθένας τους ήθελε να είναι καλός για τους άλλους – το σχολείο του, τους καθηγητές του, τον συμμαθητή του, το φίλο του…
Χωρίς εμφανείς βεντετισμούς. Και το αποτέλεσμα ήταν όμορφο και λυτρωτικό!!! Όπως βέβαια γίνεται και θα γίνεται και σε πολλές άλλες παραστάσεις. …Σε μένα όμως, όλη αυτή η εσωτερική λαβυρινθώδης διεργασία πρόσφερε την ψευδαίσθηση της συμμετοχής μου στις πρόβες μιας όμορφης, αισιόδοξης, παιδαγωγικής κυοφορίας.
Αθηνά Βολτέα
