Με τίτλο «τα μεγάλα έργα είναι για να τα διαβάζουμε και όχι για τα ανεβάζουμε πια» ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας Θοδωρής Γκόνης, παραχωρεί μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη στη ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ και στη δημοσιογράφο Κυριακή Τσολάκη.
Ως γνωστόν το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας παρουσιάζει αυτή την εβδομάδα στο θέατρο Αυλαία της συμπρωτεύουσας την εξαιρετική παραγωγή του
«Η βιογραφία του πατρογονικού» βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο της Μάγκυς Κριθαρέλλη και σκηνοθεσία του Θοδωρή Γκόνη.
Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης έχει ως εξής:
Έχει ζήσει στη Θεσσαλονίκη για πάνω από μια δεκαετία. Στους δρόμους της έγραψε πολλά τραγούδια. Ένα από αυτά «Ο μικρός μου αδελφός» που ερμηνεύει ο Μανώλης Λιδάκης φτιάχτηκε όταν έμενε στην περιοχή Μαρτίου με Αλεξανδρείας, όπου βρίσκεται η Πυροσβεστική. «Έφευγα με τα πόδια από την παραλία για να πάω στο ΚΘΒΕ και ήταν ευκαιρία, ένας δρόμος τραγούδι ήταν αυτό», θυμάται σήμερα μιλώντας στο makthes.gr.
O Θοδωρής Γκόνης είναι μια σταθερή αξία στο χώρο της στιχουργικής. Έχοντας συνεργαστεί με τα μεγαλύτερα ονόματα της ελληνικής μουσικής σκηνής δημιούργησε κατά καιρούς κομμάτια που έχουν προκαλέσει αίσθηση. Είναι όμως κι ένας αναγνωρισμένος σκηνοθέτης που τα τελευταία χρόνια συνέδεσε το όνομά του με το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας ως ο καλλιτεχνικός διευθυντής του. Μέσα από αυτόν τον ρόλο κατορθώνει με ευρηματικότητα να εστιάζει στην πρωτογενή παραγωγή, καθιστώντας τον οργανισμό έναν από τους λίγους ανάλογούς του που επιτελούν πραγματικά σοβαρό θεατρικό έργο. «Είμαι υπέρ της περιορισμένης τοπικής καλλιέργειας, της πραγματικά και όχι ψευδεπίγραφα δικής μας», τονίζει στο makthes.gr.
«Είναι μεγάλη τύχη να δουλεύω στο ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας»
Τώρα, μέσα από τις τελευταίες δύο του ιδιότητες επιστρέφει στα παλιά του λημέρια φέρνοντας στη Θεσσαλονίκη δύο παραστάσεις του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας που σκηνοθετεί και θα παρουσιαστούν στο «αγαπημένο» του Θέατρο Αυλαία. Άλλωστε η εξωστρέφεια είναι ένα σημαντικό κομμάτι της πολιτικής του για τον οργανισμό, παραστάσεις του οποίου ταξιδεύουν συχνά εκτός Καβάλας. «Η πρωτογενής παραγωγή δεν σημαίνει ότι πρέπει να είμαστε περίκλειστοι. Φυσικά και θα είσαι ανοιχτός και θα συνομιλείς, αλλά θα αναπτύσσεσαι και θα ανοίγεσαι σε οικουμενικότερες περιοχές», επισημαίνει.
Ως φωτεινό παράδειγμα δημιουργικού καλλιτεχνικού διευθυντή ΔΗΠΕΘΕ αναλύει τους λόγους που οδήγησαν τους τοπικούς αυτούς θεατρικούς οργανισμούς σχεδόν σε αδιέξοδο, αφού οι περισσότεροι μοιάζει σήμερα να χάνουν τον ρόλο τους. «Το θέμα είναι πολιτικό. Όταν το ΥΠΠΟ δεν έχει εθνική πολιτική και δεν αξιολογεί τα ΔΗΠΕΘΕ, όταν καταπατούνται συγκεκριμένοι όροι στις προγραμματικές συμβάσεις και κανείς δεν αντιδρά, τότε όλη η τύχη ενός οργανισμού επαφίεται στον ηρωισμό ενός δημάρχου ή στο όραμα ενός καλλιτεχνικού διευθυντή. Με αυτόν τον τρόπο όμως δεν μπορεί να προχωρήσει τίποτε. Έτσι, κάποια ΔΗΠΕΘΕ λειτουργούν και κάποια υπολειτουργούν. Εμείς έχουμε την τύχη να μας στηρίζει η δήμαρχος Καβάλας Δήμητρα Τσανάκα και να θέλει τη δουλειά που κάνουμε εδώ. Αυτό όμως είναι μια σύμπτωση, σαν να πέφτεις από το αεροπλάνο και να σώζεσαι», παραδέχεται.
Για εκείνον καθοριστικά για να συνεχίζει το έργο του αυτό και να επιμείνει ήταν τα λόγια από το ημερολόγιο του Σεφέρη ότι «προκειμένου να κάνει κανείς δύο πράγματα που μπορούν να γίνουν εδώ και μόνο εδώ πρέπει να αντέξει όλες τις αθλιότητες του κόσμου». Χαρακτηρίζει αυτή τη φράση ως ένα μεγάλο μάθημα. «Είναι μεγάλη τύχη να δουλεύω στο ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας γιατί κάνω κι εγώ όλα αυτά που αγαπάω. Βεβαίως, αυτά που μπορώ και όχι πάντα αυτά που θέλω. Για παράδειγμα δεν ανεβάζω μεγάλα έργα γιατί αυτά, αν δεν έχεις την παραγωγή και τους ανάλογους ηθοποιούς, τα ρεζιλεύεις. Τα μεγάλα έργα είναι για να τα διαβάζουμε και όχι για να τα ανεβάζουμε πια. Ένας άλλος σπουδαίος δάσκαλος ο Άγγελος Τερζάκης έλεγε ότι τα μεγάλα έργα δεν είναι για τις μεγάλες φιλοδοξίες, είναι για τα μεγάλα ατάλαντα», τονίζει.
Άνθρωποι και Παπαδιαμάντης
Ένα παράδειγμα της παραπάνω φιλοσοφίας αποτελούν οι δύο παραστάσεις που έρχονται στη Θεσσαλονίκη. Το έργο «Η Βιογραφία του Πατρογονικού» της Μάγκυς Κριθαρέλλη παρουσιάζεται στις 7-9 Δεκεμβρίου. Πρόκειται για ένα κείμενο που μιλάει για την ιστορία της Καβάλας, της Μακεδονίας, αλλά και των Βαλκανίων και της Ελλάδας μέσα από την ιστορία ενός σπιτιού, αλλά και των κτητόρων και των αγοραστών του από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα μέχρι σήμερα. «Αυτό που ενδιαφέρει είναι οι άνθρωποι και λιγότερο η ‘περιήγηση’ του σπιτιού αυτού καθεαυτού», υπογραμμίζει ο Θοδωρής Γκόνης.
Το άλλο κείμενο είναι «Ο Ξεπεσμένος Δερβίσης Υπό την βασιλικήν δρυν» που παρουσιάζεται στις 22-23 Δεκεμβρίου σε συμπαραγωγή με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας και το Σύλλογο Φίλων Γραμμάτων και Τεχνών Δράμας. «Ένας χορευτής και ένας αφηγητής έχοντας ως αφετηρία τη σκέψη ότι ο κόσμος της Τέχνης μας έχει δείξει πως δεν υπάρχει ασυμβίβαστο ανάμεσα στις ιδιότητες ‘αμαρτωλός’ και ‘ασκητής’, διαβάζουν σαν να είναι ένα κείμενο τρία ερωτικά διηγήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη: ‘Υπό την βασιλικήν δρυν’, ‘Τα ρόδινα ακρογιάλια’, ‘Η Φαρμακολύτρια’», λέει ο σκηνοθέτης.
Η στιχουργική είναι… φαρμάκι
Πολυπράγμων και πολυτάλαντος ο Θοδωρής Γκόνης, πέρα από τη θεατρική του ιδιότητα, δεν ξεχνά και τη συγγραφική του υπόσταση. Πρόσφατα έκανε δεύτερη έκδοση η συλλογή διηγημάτων του «Εφτά λευκά πουκάμισα» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Άγρα». Παράλληλα, συνεχίζει με τη στιχουργική ετοιμάζοντας με τον Φώτη Σιώτα το άλμπουμ «Τα δεύτερα» – «Γιατί κουραστήκαμε με τα πρώτα», όπως λέει παιγνιωδώς- ενώ ξεκίνησαν μερικά τραγούδια και με τον Χρήστο Θεοδώρου. «Είναι σαράκι η στιχουργική;», τον ρωτάω. «Φαρμάκι είναι», με διορθώνει. «Αλλά το φαρμάκι με τον καιρό και στη σωστή του δόση είναι φάρμακο. Το θέμα είναι να μην κάνεις λάθος τη δόση», καταλήγει με νόημα.