του Κώστα Τερζίδη*
Μεγάλος είναι ο θόρυβος που προκλήθηκε για την επαπειλούμενη εκδίωξη της Στέγης Φίλων Γραμμάτων και Τεχνών της πόλης μας από την εστία της στην οποία γεννήθηκε, ανδρώθηκε, μεγαλούργησε και συνεχίζει να διαπρέπει παρέχοντας πολύτιμες υπηρεσίες πολιτισμού στον τόπο μας.
Δεν θα υπεισέλθω στο πρόβλημα, καθώς η κινητοποίηση για το θέμα αυτό ήδη έχει αποκτήσει μια εξέχουσα δυναμική που ως Καβαλιώτες ευελπιστούμε ότι βαίνει αισίως προς λύση. Θα αναφερθώ όμως σε μια κρίσιμη καμπή που διανύει στην πορεία της μια άλλη στέγη· αυτή των Επιστημών.
Όπως έγινε αιφνιδίως γνωστό, προετοιμάζεται με διαδικασίες fast track η απόσπαση των υπολειμμάτων του άλλοτε κραταιού-αυτοτελούς ΑΕΙ της πόλης μας από το ΔΙΠΑΕ -στο οποίο εντάχθηκε προ πενταετίας ως συνιδρυτής του- και η ένταξή του στο ΔΠΘ.
Το σκεπτικό των εμπνευστών του νέου υδροκέφαλου τέρατος, αποτυπώνεται στην ρηχή πρόταση: «Είναι ένα νομοσχέδιο, που θα ενισχύσει το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, αλλά και τον κόμβο της Καβάλας, καθώς είναι ένα χρήσιμο (?) για εμάς (?) εργαλείο και νομίζω ότι θα πάει πολύ καλά». Το τι κρύβει αυτή η μύχια επιθυμία δεν χρειάζεται και πολλή σκέψη!
Και διερωτώμαι: Πώς είναι δυνατόν ένας άνθρωπος που δεν διαθέτει θεσμικό ρόλο να αναλαμβάνει για μια ακόμη φορά πρωτοβουλίες που όπως η εμπειρία του παρελθόντος έχει δείξει μόνο επιζήμιες μπορεί να είναι για την Καβάλα;
Η υποστήριξη των τμημάτων της Καβάλας είναι αποκλειστικά θέμα του συμβουλίου του ΔΙΠΑΕ και κανείς άλλος δεν μπορεί να αναμιχθεί και εκ των προτέρων να ισχυριστεί ότι το ΔΠΘ θα αγκαλιάσει περισσότερο τα τμήματα της Καβάλας.
Άλλωστε, ποτέ δεν υπήρξε ένα ολοκληρωμένο κεντρικό κυβερνητικό σχέδιο ανάπτυξης που να περιλαμβάνει και τα Πανεπιστήμια με αποτέλεσμα ο αφανισμός ή η στήριξη κάποιων τμημάτων να γίνεται ευκαιριακά και ανάλογα με τους συσχετισμούς σε κάθε ΑΕΙ.
Ευκαιριακή ήταν μέχρι τώρα η κατά τα ειωθότα κατάργηση των πλέον δυναμικών τμημάτων της Καβάλας (Βιομηχανικής Πληροφορικής ή Μηχανικών Πληροφορικής, Μηχανολόγων Μηχανικών, Ηλεκτρολόγων Μηχανικών, Χημικών Πετρελαίου, Διαχείρισης Πληροφοριών, Διοίκησης Επιχειρήσεων κ.ά.).
Το ίδιο ευκαιριακή ήταν και η ανάδυση θνησιγενών (Γεωλογίας) ή Τμημάτων αμφίβολης βιωσιμότητας (Φυσικό, Χημείας). Αυτό συνέβη γιατί όντως όχι απλώς το επέτρεψαν, όσο κυρίως το επέβαλαν βιαίως οι συγκυριακοί συσχετισμοί πολιτικών δυνάμεων.
Άξιο λόγου είναι επίσης το γεγονός ότι οι μέχρι τούδε διεργασίες και αποφάσεις που αφορούν την Καβάλα είχαν πάντα παρασκηνιακό χαρακτήρα και εξακολουθούν να λαμβάνονται χωρίς τη συμμετοχή των εκπροσώπων της.
Ποτέ δεν ερωτήθηκε η ακαδημαϊκή κοινότητα -στο πλαίσιο του υποτιθέμενου αυτοδιοίκητου- για θέματα που την αφορούν. Ή κανείς από τους αιρετούς εκπροσώπους του τόπου μας δεν ενδιαφέρθηκε πραγματικά για τις τύχες του ΑΤΕΙ της πόλης μας, όπως αυτό μετεξελίχθηκε σε ιδρυτικό πυλώνα του αναγεννημένου ΔΙ.ΠΑ.Ε.
Όλες οι αποφάσεις προετοιμάζονται κρυφίως και συνωμοτικά, ανακοινώνονται αιφνιδίως, και επιβάλλονται στους εμπλεκόμενους χωρίς να παρέχουν περιθώρια για αντίδραση στην επιβαλλόμενη άνωθεν προσαρμογή στην προκρούστεια κλίνη.
Όπως είναι γνωστό, τη φράση «στην κλίνη του Προκρούστη» τη χρησιμοποιούμε συνήθως όταν περιγράφουμε μια κατάσταση κατά την οποία ορισμένοι άνθρωποι επιχειρούν αυθαίρετα και με βιαιότητα να προσαρμόσουν καταστάσεις στις απαιτήσεις τους με τρόπο που να εξυπηρετεί τα συμφέροντά τους και αδιαφορώντας για τις απώλειες των λοιπών εμπλεκομένων σε όλα τα επίπεδα.
Στην περίπτωση της Καβάλας, το γνωστό στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ δραστήριο λόμπι της Κομοτηνής συνεπικουρούμενο και από παράγοντες της πόλης μας, αποπειράται συστηματικά -από συστάσεως της διευρυμένης Περιφέρειας ΑΜΘ- να επηρεάσει ή να παρασύρει κυβερνητικούς αξιωματούχους προς μια επιθυμητή ενέργεια και αποφάσεις αναφορικά με τις τύχες του τοπικού σχήματος Ανώτατης εκπαίδευσης.
Οι ενέργειές τους περιλαμβάνουν εργασία παραπληροφόρησης για να ασκηθεί πίεση στους αρμόδιους ώστε να επιτύχουν ευνοϊκά αποτελέσματα που να εξυπηρετούν τις ύποπτες επιδιώξεις τους. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που η κατά τα φαινόμενα δρομολογημένη μετακίνηση στο ΔΠΘ, βρίσκει αντίθετη την ακαδημαϊκή κοινότητα στην πλειονότητα των βιώσιμων τμημάτων της Καβάλας, αλλά και της Δράμας.
Και τη βρίσκει αντίθετη γιατί η εμπιστοσύνη της στις προθέσεις των εκάστοτε Διοικήσεών του ΔΠΘ καθώς και των τοπικών συνομιλητών τους για την τύχη των τμημάτων της Καβάλας είναι κλονισμένη διαχρονικά.
Το επιβεβαιώνουν άλλωστε οι αποφάσεις των Συνελεύσεών τους γεγονός που εξηγεί γιατί αυτές αγνοούνται επιδεικτικά από το κέντρο λήψης πολιτικών αποφάσεων. Η κρίση εμπιστοσύνης ενισχύεται μάλιστα και από πρόσφατες αντιφατικές δηλώσεις του γνωστού τοπικού πανεπιστημιακού παράγοντα που -δίκην πολιτευτή- διαβεβαιώνει την τοπική κοινωνία ότι: «Δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα στην Καβάλα, ούτε κτηριολογικά, ούτε σε επίπεδο εργαζομένων, καθηγητών, τίποτα απολύτως»!!
Μα αφού δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτε, τότε για ποιόν λόγο να οδηγηθεί ακόμη μια φορά η Καβάλα στο σκλαβοπάζαρο της Κομοτηνής; Και συνεχίζοντας στην ίδια συνέντευξη προτρέπει ανερυθρίαστα στην κατάργηση τμημάτων της Δράμας αποφεύγοντας επιμελώς-προς το παρόν τουλάχιστον- να κατονομάσει και αυτά της Καβάλας.
Από την άλλη, κανείς από τους τοπικούς ιθύνοντες δεν ενέκυψε, ποτέ, στα χρόνια προβλήματα που ταλανίζουν το ΑΕΙ της πόλης μας, για πολλά από τα οποία δεν είναι και άμοιροι ευθυνών.
Δύο εναλλακτικές λύσεις υπάρχουν, είτε να μείνουμε απαθείς στην κλίνη του Προκρούστη, είτε να διεκδικήσουμε δυναμικά την αλλαγή του σκηνικού: Την ορθή εναλλακτική λύση που θα αποκρούσει για πάντα τους κινδύνους που εγκυμονεί για την Καβάλα η βίαιη και αντιδεοντολογική μετακίνηση των σχολών της Καβάλας στο ΔΠΘ.
Η συσπείρωση όλων των φορέων της Καβάλας αποτελεί μονόδρομο, αν όντως επιθυμούμε να προστατεύσουμε την πόλη από δυσμενείς και ανεπανόρθωτες εξελίξεις. Και επειδή οι περιστάσεις δεν επιτρέπουν άλλη αναβλητικότητα, απαιτείται άμεση συστράτευση όλων των δυνάμεων της τοπικής κοινωνίας για δυναμική υπεράσπιση και διεκδίκηση του μέλλοντος της πόλης.
Η Καβάλα προσβλέπει στον πρώτο πολίτη της, τον Δήμαρχο κ. Θεόδωρο Μουριάδη και προσδοκά από αυτόν να αναλάβει πρωτοβουλίες που θα γράψουν Ιστορία. Είναι μια από τις λίγες ευκαιρίες που του δίδονται. Θα αδράξει την ευκαιρία για να ενισχύσει την υστεροφημία του;
*Ο κ.Κώστας Τερζίδης είναι Ομότιμος Καθηγητής του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος
