Έξι ολόκληρα χρόνια θα συμπληρωθούν σε λιγότερο από ένα μήνα, από την ημέρα που κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος τμήμα της γέφυρας που βρίσκεται σε κεντρικό σημείο της Καβάλας τον Νοέμβριο του 2018, και έκτοτε περιμένει τον… αρχιμάστορά της.
Το έργο, που θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ένα άλλο «γεφύρι της Άρτας», είναι «παγωμένο», καθώς μέχρι και σήμερα (19/10/24), εκκρεμεί η απόφαση για το αν θα προχωρήσει ή όχι η αποκατάστασή του.
Της Κωνσταντίνας Χαϊνά
Το σοβαρό περιστατικό είχε σημειωθεί στις 9 Νοεμβρίου του 2018, ενώ η βασική μελέτη για την γέφυρα ολοκληρώθηκε και παραδόθηκε στην Περιφέρεια, από την Εγνατία Οδό Α.Ε., το καλοκαίρι του 2023, καθώς κατά την φάση της τεχνικής διαχείρισης ανέκυψαν πολλές δυσκολίες, όπως η έλλειψη περιβαλλοντικής αδειοδότησης, η έλλειψη παραχώρησης χρήσης αιγιαλού και η έλλειψη αρχείου μελετών της υφιστάμενης γέφυρας κ.α..
Αυτό που προβλεπόταν, ήταν η απομάκρυνση των στοιχείων που κατέρρευσαν, η ενίσχυση των βάθρων καθώς και η κατασκευή νέας γέφυρας, ένα έργο του οποίου το κόστος ανερχόταν στα 5 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, μέχρι και σήμερα, η εικόνα παραμένει ίδια, παρά την παράδοση της μελέτης.
Το γαϊτανάκι ευθυνών, η μελέτη και… ο κορονοϊός
Αφού κατέρρευσε το τμήμα της γέφυρας, η κυκλοφοριακή συμφόρηση στην πόλη, ήταν ανυπόφορη. Τότε, ο δήμαρχος Καβάλας είχε γκρεμίσει το τοιχίο που υπήρχε μπροστά από το Παλαιό Νοσοκομείο, και έγινε δρόμος διπλής κατεύθυνσης, ώστε μέχρι να αποκατασταθεί η γέφυρα, να μην υπάρχουν προβλήματα στην κυκλοφορία.
Σε παλαιότερες δηλώσεις του, ο δήμαρχος Καβάλας, Θεόδωρος Μουριάδης, είχε αναφέρει πως αρχικά υπήρξε ένα γαϊτανάκι ευθυνών για το πού ανήκει η γέφυρα, η οποία εν τέλει ανήκει στην Περιφέρεια. «Έπρεπε να δούμε για ποιον λόγο έπεσε η γέφυρα, εάν θα μπορούσε να συντηρηθεί ή να γκρεμιστεί όλη.
Μεσολάβησαν πολλά γεγονότα και το βασικότερο ήταν ο κορονοϊός, όπου οι μελετητές, όπως έλεγαν, δεν μπορούσαν να μετακινηθούν από την Θεσσαλονίκη για να κάνουν τις έρευνες που χρειάζονταν. Τελικά, αποδείχθηκε ότι δεν μπορούμε να βασιστούμε στην στατικότητα της υπόλοιπης γέφυρας, και έτσι, πρέπει να γίνει μία καινούργια» είχε αναφέρει συγκεκριμένα.
Αν και η σχετική μελέτη παραδόθηκε τον Ιούνιο του 2023 από την Εγνατία Οδό Α.Ε στην Περιφέρεια, δεν υπήρξε κάποια ενέργεια, ακολούθησαν οι εκλογές, οπότε και αργότερα ανέλαβε η νέα διοίκηση. Το αποτέλεσμα είναι, η γέφυρα να παραμένει γκρεμισμένη και να είναι μία από τις πρώτες εικόνες που αντικρίζουν οι τουρίστες, αφού βρίσκεται σε κεντρικό σημείο της Καβάλας. Μέχρι σήμερα είναι αναπάντητο το ερώτημα, εάν θα πραγματοποιηθεί η αποκατάστασή της, ή όχι.
«Αναμένουμε τον δήμο Καβάλας να μας απαντήσει για την χρηστικότητα της γέφυρας»
Σε επικοινωνία του enikos.gr με τον αντιπεριφερειάρχη Καβάλας, Θεόδωρο Μαρκόπουλο, ο ίδιος ανέφερε πως -δυστυχώς- το ζήτημα της πεσμένης γέφυρας, εξακολουθεί να υπάρχει 6 χρόνια αργότερα, και να δυσφημεί την περιοχή.
«Η συγκεκριμένη γέφυρα κατασκευάστηκε από τον δήμο, σε μία περιοχή που το αδειοδοτικό σύστημα κατασκευής έργων δεν ήταν ανεπτυγμένο όπως είναι σήμερα. Από την πτώση της και μετά, ο δήμος κινήθηκε μόνος του και βρήκε μία λύση, καθιστώντας λειτουργικό τον δρόμο, χωρίς την γέφυρα, έχοντας μετατοπίσει τον μαντρότοιχο του Παλαιού Νοσοκομείου, ενώ η προηγούμενη διοίκηση της Περιφέρειας, ξόδεψε, κατά έναν λανθασμένο τρόπο, περίπου 1,5 εκατ. ευρώ σε μελέτες, χωρίς να διευκρινίσει την χρηστικότητα της γέφυρας».
Μάλιστα, ο κ. Μαρκόπουλος εξήγησε πως έχει δοθεί από την Περιφέρεια μία εύλογη προθεσμία στον δήμο Καβάλας, η οποία τελειώνει σε λίγες ημέρες, προκειμένου να «μας απαντήσει για την χρηστικότητα της γέφυρας.
Εάν δηλαδή, την θέλει ή όχι. Ο δήμος, που έχει την κύρια βούληση να χειρίζεται τα ζητήματα που υπάρχουν στον αστικό ιστό, μας ανέφερε ότι διερευνά έναν τρόπο, για την είσοδο-έξοδο στο ακίνητο του πρώην νοσοκομείου, εάν αυτό κάποια στιγμή αξιοποιηθεί».
Η πλευρά του δήμου Καβάλας
Από την πλευρά του, ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών Καβάλας, κ. Αλέξανδρος Γούλας, επεσήμανε στο enikos.gr ότι η γέφυρα είναι αρμοδιότητα της Περιφέρειας, και τώρα, «εκκρεμεί μία τελευταία μελέτη για το εάν θα γκρεμιστεί ή εάν θα προχωρήσει η αποκατάστασή της. Έχουν γίνει κάποιες μετρήσεις του κυκλοφοριακού φόρτου της περιοχής, το τι αυτοκίνητα περνάνε, και εν μέρει το πρόβλημα αποκαταστάθηκε με το “μεγάλωμα” του υφιστάμενου δρόμου».
Ο κ. Γούλας εξήγησε πως βρίσκεται σε εκκρεμότητα και η αξιοποίηση του Παλαιού Νοσοκομείου, οπότε «περιμένουμε τα αποτελέσματα της μελέτης, τα οποία θα έχουμε σύντομα, σε μερικές εβδομάδες, για να δούμε τι θα κάνουμε με την γέφυρα».
Πρώην περιφερειάρχης: Κανείς δεν διατύπωσε άλλη άποψη για την εκπόνηση μελέτης
To enikos.gr επικοινώνησε και με τον πρώην περιφερειάρχη Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Χρήστο Μέτιο, ο οποίος, με την σειρά του, επεσήμανε πως όταν συνέβη το γεγονός της κατάρρευσης τμήματος της γέφυρας, η αγωνία όλων ήταν πώς θα προχωρήσει γρηγορότερα η αποκατάστασή της, αλλά και η αποκατάσταση της κυκλοφορίας, η οποία είχε διακοπεί τελείως.
«Με συνεχείς επαφές, τόσο με την -τότε- κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή με τον κ. Χρήστο Σπίρτζη, όσο και με την -τότε- δήμαρχο Καβάλας, ανέλαβα την πρωτοβουλία, να χρηματοδοτήσουμε εμείς ως Περιφέρεια την μελέτη, την οποία και αναθέσαμε, την εκπόνησή της, στην Εγνατία Οδό Α.Ε.. Κανείς δεν διατύπωσε άλλη άποψη τότε.
Όμως, η Εγνατία Οδός Α.Ε. καθυστέρησε πάρα πολύ να ανταποκριθεί στην συγκεκριμένη μελέτη, η οποία ολοκληρώθηκε έπειτα από 5 χρόνια, με τελικό κόστος περίπου 800.000 ευρώ. Ο λόγος που είχαμε απευθυνθεί στην Εγνατία Οδό Α.Ε., ήταν γιατί τόσο οι υπηρεσίες της Περιφέρειας, όσο και του δήμου, δεν είχαν την εμπειρία και την τεχνογνωσία να (ανα)κατασκευάσουν γέφυρες. Φυσικά, δεν μπορούσα να προβλέψω τότε ότι θα καθυστερούσε τόσο πολύ.
Όλο το διάστημα της διοίκησής μας, η παράταξη του κ. Τοψίδη και Μαρκόπουλου, μας έθετε ερωτήματα σχετικά με την καθυστέρηση της μελέτης, ενώ εμείς πιέζαμε την Εγνατία Οδό Α.Ε. για τον ίδιο λόγο. Στην συνέχεια, ο νυν δήμαρχος προχώρησε σε μία λύση, η οποία είναι λειτουργική για την κυκλοφορία.
Κατά την γνώμη μου, θεωρώ πως το έργο πρέπει να προχωρήσει. Η μελέτη οδηγεί σε έργο προϋπολογισμού 5 εκατ. ευρώ και μπορεί να χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ της Περιφέρειας (640 εκατ. ευρώ). Δεν είναι δηλαδή το κόστος απαγορευτικό.
Έτσι, θα διευκολυνθεί και η αξιοποίηση του Παλαιού Νοσοκομείου, καθώς θα αντιμετωπιστούν καλύτερα προβλήματα που μπορεί να υπάρξουν στον κεντρικό αγωγό της ΔΕΥΑ που περνάει ακριβώς κάτω από τον δρόμο. Ενώ, δεν θα υπάρξει και το κόστος να γκρεμιστεί η γέφυρα και να αποκατασταθεί ο χώρος».
Τι προέκυψε κατά την διάρκεια της μελέτης
Μάλιστα το «γεφύρι της Καβάλας» είχε φτάσει μέχρι και στην Βουλή τον Σεπτέμβριο του 2020, όπου σε σχετική ερώτηση που είχε κατατεθεί, αναφερόταν το σημείο που βρίσκονταν οι μελέτες αποκατάστασης -τότε-, καθώς και γιατί εκτείνονταν σε τέτοιο βάθος χρόνου.
Τότε, η Εγνατία Οδός Α.Ε. με έγγραφο που είχε κοινοποιήσει προς το υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών, είχε υποστηρίξει, μεταξύ άλλων, ότι: «Από την πρώτη στιγμή που η εταιρεία ανέλαβε την εκπόνηση της συγκεκριμένης μελέτης προέβη σε μια σειρά ενεργειών, προκειμένου να συγκεντρώσει τα στοιχεία που απαιτούνται για την υλοποίηση του έργου της προγραμματικής. Στο διάστημα αυτό προέκυψαν τα εξής.
1. Η υφιστάμενη γέφυρα διέρχεται πλησίον της ακτογραμμής. Ως εκ τούτου, απαιτήθηκε αλληλογραφία με την αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία Καβάλας και βάσει του Αποσπάσματος Τοπογραφικού Διαγράμματος Καθορισμού Οριογραμμών Αιγιαλού – Παραλίας στην περιοχή της γέφυρας, διαπιστώθηκε ότι το έργο βρίσκεται εντός της ζώνης αιγιαλού.
Στη συνέχεια διερευνήθηκε η ύπαρξη παραχώρησης χρήσης αιγιαλού για την υφιστάμενη γέφυρα από όπου προέκυψε ότι, δεν υπάρχουν στοιχεία στα αρχεία της αρμόδιας Υπηρεσίας Καβάλας που να αποδεικνύουν ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση ακολουθήθηκε η προβλεπόμενη διαδικασία από τις τότε ισχύουσες διατάξεις για την κατασκευή της υφιστάμενης γέφυρας που αστόχησε. Κατά συνέπεια απαιτείται παραχώρηση χρήσης αιγιαλού.
2. Παράλληλα διαπιστώθηκε ότι για το οδικό τμήμα, στο οποίο περιλαμβάνεται και η γέφυρα δεν υπάρχει Περιβαλλοντική Αδειοδότηση. Μετά από σχετική αλληλογραφία με τους αρμόδιους φορείς (Αποκεντρωμένη Διοίκηση και ΥΠΕΝ) και τις οδηγίες τους, η Ε.Ο.Α.Ε. προχώρησε στις ενέργειες σύνταξης Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
3. Για την υφιστάμενη γέφυρα δεν βρέθηκε αρχείο μελετών. Ως εκ τούτου, για υλοποίηση του στατικού και γεωτεχνικού ελέγχου της υφιστάμενης γέφυρας και τη μελέτη αποκατάστασής της απαιτήθηκε η εκπόνηση συνοδών μελετών όπως τοπογραφικής αποτύπωσης, οδοποιίας προσβάσεων, υδραυλικών, και Η/Μ. Οι μελέτες αυτές συμπεριελήφθησαν στο τεχνικό αντικείμενο.
(…) Το αντικείμενο της προγραμματικής είναι ιδιαίτερα σύνθετο δεδομένου ότι αφορά στην αστοχία μιας υφιστάμενης γέφυρας μεγάλου μήκους εντός αστικού περιβάλλοντος. Το βάθος χρόνου για την υλοποίηση των μελετών συνίσταται στην υλοποίηση του μελετητικού αντικειμένου σε δύο διαδοχικές φάσεις, στις ελλείψεις σημαντικών στοιχείων όσον αφορά στην υφιστάμενη κατάσταση της γέφυρας για τις οποίες απαιτήθηκαν πρόσθετες ενέργειες και μελέτες, στη συγκυρία της πανδημίας που είχε σαν αποτέλεσμα τη μετάθεση των διαγωνισμών και στους απαιτούμενους χρόνους (ανελαστικούς και μη) ολοκλήρωσης των επιτροπών των διαγωνισμών μελετών».
Όταν η γέφυρα κατέρρευσε…
Ο απόλυτος πανικός είχε επικρατήσει στις 9 Νοεμβρίου του 2018 στην Καβάλα, όταν υποχώρησε το τμήμα μήκους 10-15 μέτρων της γέφυρας μπροστά από το Παλαιό Νοσοκομείο, την στιγμή που περνούσε ένα γερανοφόρο όχημα.
Μαζί με τον γερανό, είχε «βουλιάξει» και ένα επιβατικό αυτοκίνητο που βρισκόταν ακριβώς δίπλα του, με αποτέλεσμα να προκληθούν ζημιές στα δύο οχήματα, με τους οδηγούς τους και τον επιβάτη του οχήματος να είναι καλά στην υγεία τους, ενώ από καθαρή τύχη δεν υπήρξαν τραυματισμοί διερχόμενων οδηγών.
Πηγή: www.enikos.gr
