Η ευλογία του αγίου Τριαδικού Θεού μας, του Πατρός και του Υιού και του αγίου Πνεύματος, μάς χαρίζει σήμερα το δώρο της ζωής, επάνω στην ταλαιπωρημένη γή μας, από τα δύσκολα και τα επικίνδυνα, αλλά και μέσα στον ευλογημένο κόσμο μας, που με τόση σοφία εδημιούργησε και του οποίου μάς κατέστησε διοικητές, πολίτες και κοινωνικούς εργάτες.
Μάς καταξιώνει, λοιπόν, εμάς τους αναξίους, να εισέλθωμε και πάλι στον νέο χρόνο. Το σύγχρονο ημερολόγιο όλου του κόσμου σήμερα δείχνει 1η του μηνός Ιανουαρίου 2022.
Είναι όμως βέβαιο ότι η ζωή μας επάνω στη γή μας, πού είναι και ο τόπος της κατοικίας μας, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον χρόνο και με όλες τις προεκτάσεις του. Ώρες, λεπτά, δευτερόλεπτα, ημέρες, μήνες, χρόνια, αιώνες, καλύπτουν την ανθρωπίνη παρουσία και την ιστορία του κόσμου μας. Δεν μπορούμε να πράξωμε τίποτε χωρίς την συμμετοχή μας στον χρόνο. Μόνον ο άγιος και προαιώνιος, ο άναρχος και ατελεύτητος Θεός ευρίσκεται εκτός του χρόνου. Ο χρόνος είναι δημιούργημα του Θεού, και δημιουργήθηκε μαζύ και κατά την δημιουργία του κόσμου μας. Όταν γράφει η αγία Γραφή ότι «στην αρχή ο Θεός εδημιούργησε τον ουρανό και την γή», συνυπονοεί, γράφει ο αείμνηστος καθηγητής Παναγιώτης Τρεμπέλας, ότι ο κόσμος δημιουργήθηκε μεσα στον χρόνο, και ότι χρόνος και κόσμος είναι έννοιες συσχετικές και αχώριστες. Ο χρόνος αρχίζει με τον κόσμο, και ο κόσμος με ακριβολογία δεν έγινε «μέσα στον χρόνο», αλλά έγινε «μαζύ με τον χρόνο».
Στα μέσα του 4ου αιώνος μ.Χ., ο άγιος Μέγας Βασίλειος, αρχιεπίσκοπος Καισαρείας της Καππαδοκίας μάς αναφέρει: «Όπως φαίνεται, υπήρχε κάτι και πριν από αυτόν τον κόσμο, κάτι το οποίο μπορούμε μεν να το εννοήσωμε θεωρητικά με τη διάνοιά μας, αφέθηκε όμως ανιστόρητο, επειδή δεν ήταν κατάλληλο να αποκαλυφθή γι΄ αυτούς πού τώρα μόλις εισάγονται στην γνώση και ως προς αυτήν είναι ακόμη νήπιοι. Υπήρχε μία κατάσταση παλαιότερη από την δημιουργία του κόσμου, που αρμόζει στις υπερκόσμιες δυνάμεις, η υπέρχρονη, η αιωνία, αυτή που πάντοτε παραμένει ίδια. Ο κτίστης και δημιουργός τών όλων στην κατάσταση αυτή έπλασε δημιουργήματα, το νοητό φώς πού στολίζει την μακαριότητα αυτών πού αγαπούν τον Κύριο, τις λογικές και αόρατες φύσεις, και όλο τον αρμονικό κόσμο των νοητών, όσων υπερβαίνουν την διάνοιά μας, όσων δεν είναι δυνατόν να συλλάβωμε ούτε τις ονομασίες. Αυτά απαρτίζουν την ουσία του αοράτου κόσμου, όπως μάς διδάσκει ο απόστολος Παύλος στην προς Κολοσσαείς επιστολή του. ‘επειδή τα πάντα μέσω αυτού ήλθαν στην ύπαρξη, όσα στον ουρανό και όσα στη γή, τα ορατά και τα αόρατα, θρόνοι και κυριότητες, αρχές και εξουσίες’ και στην προς Ρωμαίους επιστολή του ‘… είμαι πραγματικά βέβαιος ότι ούτε θάνατος, ούτε ζωή, ούτε άγγελοι, ούτε άλλες ουράνιες δυνάμεις, ούτε παρόντα, ούτε μέλλοντα, ούτε κάτι άλλο είτε στον ουρανό είτε στον άδη, ούτε κανένα άλλο δημιούργημα θα μπορέσουν ποτέ να μάς χωρίσουν από την αγάπη τού Θεού για μάς, όπως αυτή φανερώθηκε στο πρόσωπο τού Ιησού Χριστού του Κυρίου μας’». Καταγράφει αλλού ὁ Μ. Βασίλειος. «…ή μήπως ο χρόνος δεν είναι κάτι, του οποίου το μεν παρελθόν εξαφανίσθηκε, το δε μέλλον ακόμη δεν εμφανίσθηκε, το δε παρόν πριν καλά-καλὰ γίνη αντιληπτό διαφεύγει αμέσως από τα χέρια της αισθήσεώς μας;», και αλλού: «Ο χρόνος είναι το διάστημα που εκτείνεται μαζύ με τον κόσμο από την δημιουργία. μέσα σε αυτό το διάστημα μετράται κάθε κίνηση είτε τών άστρων είτε τών ζώων είτε οποιουδήποτε άλλου κινουμένου κτίσματος, και με την βάση αυτής της μετρήσεως λέγομε ότι το ένα κινείται ταχύτερα ή πιο αργά από το άλλο».
Σήμερα, όμως και κάθε 1η τού μηνός Ιανουαρίου, η Ορθόδοξος Εκκλησία μας εορτάζει και την μεγάλη Δεσποτική εορτή τής κατά σάρκα Περιτομής τού Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού. το πνευματικό μέγεθος και την θεολογία της εορτής αυτής, εξυμνεί το εξαποστειλάριο του Όρθρου. «Αυτός πού έκτισε τούς αίώνες, αυτός που εξεπλήρωσε τον μωσαϊκό νόμο, σαν οκταήμερο βρέφος περιτέμνεται την σάρκα του, και περιτυλίγεται με σπάργανα σάν άνθρωπος, και εκτρέφεται με γάλα, αυτός πού σάν Θεός διακρατεί τα πάντα με την άπειρη δύναμή του και διενεργεί την κίνησή τους». Σήμερα επίσης προβάλλεται από την Εκκλησία μας και η ιερά μνήμη του μεγίστου ιεράρχου της Βασιλείου του Μεγάλου, αρχιεπισκόπου Καισαρείας, πού έζησε στα μέσα περίπου του 4ου αιώνος μ.Χ., ενός ανθρώπου ο οποίος επλημμύρισε με την αγία ζωή του, με τα συγγράμματά του, με την Θεία Λειτουργία του, με τα έργα της διακονίας και της φιλανθρωπίας πού ο ίδιος ωργάνωσε και είχε υπό την προστασία του, με το πλήθος των αγώνων του εναντίον των αιρετικών, με την μεγάλη αγάπη του προς την ελληνική γλώσσα, τους έλληνες φιλοσόφους και τους αρχαίους συγγραφείς, με την εμβρίθεια και βαθειά γνώση της αγίας Γραφής και των προ αυτού αγίων πατέρων. Η παρουσία του στον κόσμο μας, αποτελεί ένα μεγάλο επίγειο θησαυρό αγιότητος. Άς ακούσωμε τί λέγει περί αυτού ο γνήσιος φίλος του, ό άλλος μέγιστος Ιεράρχης άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, πού έζησε τον 4ο αιώνα μ.Χ.. : «…Αλλά κανέναν από αυτούς πού τιμάτε σείς, δεν μπορώ να προτιμήσω παρά ένα, τον θεοφιλέστατο πνευματικό μου γιό Βασίλειο τον πρεσβύτερο (λέγω και μάρτυράς ο Θεός), άνδρα πού έχει καθαρθή στον βίο και στον λόγο και πού είναι ο μόνος από όλους ή όσο γίνεται περισσότερο, πού μπορεί να σταθή και με τα δύο αυτά στην παρούσα περίσταση και στην φλυαρία των αιρετικών πού κυριαρχεί». Σέ άλλο σημείο γράφει: «Όταν έμαθα ότι σέ έβαλαν στον υψηλό θρόνο και ότι τό άγιο Πνεύμα ενίκησε, ανεβάζοντας τόν λύχνο στο λυχνοστάτη για να δούν όλοι και να μη τρεμοφέγγει αμυδρά, όπως πρώτα, εδοκίμασα αγαλλίαση, το ομολογώ. Γιατί να μην χαρώ, αφού έβλεπα το σώμα της Εκκλησίας να είναι σε κακή κατάσταση και να χρειάζεται μία τέτοια χειραγωγία;». «Ποιο από τα δύο; Εμένα δεν γνωρίζεις ή τόν εαυτό σου, σύ τής οικουμένης το μάτι, η μεγάλη φωνή και σάλπιγγα, το βασίλειο των λόγων; Μικρό ό,τι δικό σου για τον Γρηγόριο; Τί άλλο λοιπόν από όσα είναι επάνω στη γή θα θαυμάση ο Γρηγόριος, εάν όχι εσένα; Στις εποχές υπάρχει μια άνοιξη, ένας ήλιος μέσα στα άστρα, ένας ο ουρανός που περικλείει τα πάντα και μία φωνή που αποστομώνει τους πάντες, η ιδική σου, εάν είμαι ικανός να εκφέρω κρίση γι’ αυτά και δεν με απατά η αγάπη, πράγμα πού δεν νομίζω». Απευθυνόμενος δε ο άγιος Γρηγόριος προς την πλουσία αρχόντισσα Σιμπλικία λέγει για τον Μέγα Βασίλειο: «Επαινείς τον άγιο και κοινό πατέρα μας, το στήριγμα της πίστεως, τον κανόνα της αληθείας, την σφραγίδα της ευσεβείας, τα πλήρη από την σοφία γεράματα, αυτόν πού ενίκησε τα μέτρα της ανθρωπίνης ζωής και αρετής, τον πιστό δούλο και μεγάλο αρχιερέα, τον μεσίτη μεταξύ Θεού και ανθρώπων, την κατοικία του αγίου Πνεύματος».
Το παρόν έτος 2022 τό αφιερώνομε στους αγίους τής Θάσου, τού αγιοφόρου αυτού νησιού μας, πού είναι οι όσιοι Λουκάς, Ευθύμιος, Δανιήλ και Ευφρόσυνος, πού ασκήτευσαν στον ευλογημένο αυτό τόπο, ο νεομάρτυς άγιος Ιωάννης, πού γεννήθηκε στις Μαριές τής Θάσου και εμαρτύρησε μικρό παιδί στην Κωνσταντινούπολη, και η αγία Ομολογήτρια Χάιδω από τον Στανό της Χαλκιδικής. Περατώνοντας την παρούσα εόρτιο Εγκύκλιό μας, άς ακούσωμε ελάχιστα λόγια για τους αγίους μας από τον άγιο Βασίλειο: «Διότι αυτοί πού καταπατούν τα γήινα και τά ξεπερνούν, γι’ αυτούς λέγεται ότι είναι άξιοι της δωρεάς τού αγίου Πνεύματος. Αυτό, λοιπόν, πού δεν χωρεί στον κόσμο, και το βλέπουν μόνον οι άγιοι λόγω της καθαρότητος της καρδιάς, σάν τί πρέπει να τό εκλάβωμε, ή ποιού είδους τιμές τού ταιριάζουν;», και συνεχίζει. «Ώστε το άγιο Πνεύμα είναι πράγματι ο τόπος των αγίων. Ό άγιος εξ άλλου είναι ο οικείος για το Πνεύμα τόπος. παρέχει τον εαυτό του για να ενοικήση ο Θεός και γίνεται ναός του. Όπως δηλαδή ο Παύλος ομιλεί ‘εν’ Χριστώ, σύμφωνα με αυτό πού λέγει, ‘ομιλούμε με ειλικρίνεια μπροστά στο Θεό’».
Είθε οι άγιοί μας να πρεσβεύουν για όλους εμάς, να σκεπάζουν και να προφυλάσσουν τον τόπο μας, μαζύ με τον άγιο απόστολο Παύλο τόν πολιούχο μας, την αγία Λυδία, τους αγίους αποστόλους Λουκά, Σίλα και Τιμόθεο, τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο, τους αγίους πέντε Μάρτυρες, τον όσιο Φιλόθεο τον Χριστουπολίτη, και να σκεπάζουν την πατρίδα μας και τον τόπο μας, από όλα τα δύσκολα πού αντιμετωπίζομε σαν άνθρωποι, σαν λαός και σαν έθνος.
ΚΑΛΗ ΚΑΙ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ ΧΡΟΝΙΑ, ΜΕ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΛΠΙΔΑ,
ΧΩΡΙΣ ΦΟΒΟΥΣ ΚΑΙ ΠΑΘΗ.
Με εγκάρδιες πατρικές ευχές και ευλογίες
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
V Ο ΦΙΛΙΠΠΩΝ, ΝΕΑΠΟΛΕΩΣ & ΘΑΣΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΣ
