Το μήνυμα των μικρών παιδιών για την αξία του ελεύθερου παιχνιδιού στην προσχολική ηλικία έναντι της υπερβολικής χρήσης κινητών
Το Νηπιαγωγείο Αμισιανών συμμετέχει στο eTwinning έργο «Global Days – United Minds», μια καινοτόμο εκπαιδευτική πρωτοβουλία που φέρνει κοντά μαθητές από διαφορετικές χώρες. Μέσα από τον εορτασμό παγκόσμιων ημερών, τα παιδιά εξερευνούν ένα κοινό θέμα, αναπτύσσουν δεξιότητες συνεργασίας και δημιουργικότητας, ενώ παράλληλα διασκεδάζουν και μαθαίνουν μέσα από ένα διεθνές δίκτυο εκπαίδευσης.
Μια από τις παγκόσμιες μέρες που ασχοληθήκαμε είναι και η Παγκόσμια Ημέρα Σχολικού Παιχνιδιού κατά την οποία, ενθαρρύνεται η παροχή άπλετου χρόνου στους μαθητές για ελεύθερο παιχνίδι, χωρίς τη χρήση οθονών, δομημένων παιχνιδιών ή καθοδήγησης από ενήλικες.
Ο στόχος είναι να επιτραπεί στα παιδιά να εξερευνήσουν τη δημιουργικότητά τους, να αναπτύξουν δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων και να ενισχύσουν τις κοινωνικές τους αλληλεπιδράσεις σε ένα αδόμητο και αυθόρμητο περιβάλλον.
Παράλληλα υλοποιήσαμε μία έρευνα ανάμεσα στα σχολεία, όλων των χωρών που συμμετέχουν στο έργο, (Ιταλία, Πολωνία, Τουρκία και Ελλάδα) σχετικά με τον χρόνο που έχουν τα παιδιά για ελεύθερο παιχνίδι σε σχέση με τη χρήση κινητών και ψηφιακών παιχνιδιών.
Στην έρευνα συμμετείχαν γονείς, παιδιά και εκπαιδευτικοί. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η πλειοψηφία των γονέων (60,2%) αναφέρει ότι τα παιδιά τους χρησιμοποιούν κινητό τηλέφωνο ή τάμπλετ έως μία ώρα την ημέρα.
Ένα σημαντικό ποσοστό (17,8%) δηλώνει ότι τα παιδιά δεν χρησιμοποιούν καθόλου αυτές τις συσκευές. Περίπου το 22% των γονέων αναφέρει χρήση δύο ή περισσότερων ωρών ημερησίως, με ένα μικρό ποσοστό (5,9%) να δηλώνει χρήση τριών ή περισσότερων ωρών.
Το σχολείο istituto Farlottine, στην Ιταλία έκανε μια «ψηφιακή συμφωνία» με τους γονείς: τους ζητήθηκε να δεσμευτούν ότι δεν θα επιτρέψουν τη χρήση ψηφιακών εργαλείων για παιχνίδι στο σπίτι. Οι εκπαιδευτικοί από την άλλη θεωρούν πως το παιχνίδι κατέχει σπουδαία θέση μέσα και έξω από την τάξη. Τέλος η πλειοψηφία των παιδιών θέλει να παίζει περισσότερο ελεύθερα παιχνίδια με τους φίλους τους.
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η πλειονότητα των παιδιών στις χώρες που μελετήθηκαν χρησιμοποιεί κινητές συσκευές για περιορισμένο χρόνο καθημερινά, ευθυγραμμιζόμενη με τις συστάσεις για υγιή χρήση της τεχνολογίας.
Ωστόσο, το ποσοστό των παιδιών που χρησιμοποιούν αυτές τις συσκευές για δύο ή περισσότερες ώρες ημερησίως είναι αξιοσημείωτο και μπορεί να απαιτεί περαιτέρω προσοχή από γονείς και εκπαιδευτικούς.
Στη σύγχρονη εποχή, η τεχνολογία έχει εισχωρήσει σε κάθε πτυχή της ζωής μας, επηρεάζοντας ακόμα και τις πιο τρυφερές ηλικίες. Παιδιά νηπιακής ηλικίας έρχονται σε επαφή με κινητές συσκευές από πολύ νωρίς, περνώντας αρκετές ώρες μπροστά σε οθόνες.
Αν και η τεχνολογία μπορεί να προσφέρει εκπαιδευτικές εμπειρίες, η αλόγιστη χρήση της μπορεί να στερήσει από τα παιδιά ένα ανεκτίμητο αγαθό: το παιχνίδι Όμως το παιχνίδι αποτελεί θεμελιώδη παράγοντα στην ανάπτυξη των παιδιών, καθώς συμβάλλει στην καλλιέργεια της φαντασίας, της δημιουργικότητας και των κοινωνικών δεξιοτήτων.
Μέσα από το παιχνίδι, τα παιδιά εξερευνούν τον κόσμο, αναπτύσσουν τη γλώσσα τους, εξασκούν τη λεπτή και αδρή κινητικότητα και μαθαίνουν να επιλύουν προβλήματα. Αντίθετα, η υπερβολική ενασχόληση με τις οθόνες περιορίζει τις φυσικές δραστηριότητες και τη διαδραστική μάθηση, επηρεάζοντας αρνητικά την κοινωνική και συναισθηματική τους ανάπτυξη.
Επιπλέον, το παιχνίδι βοηθά τα παιδιά να αποκτήσουν αυτονομία και αυτοπεποίθηση. Σε αντίθεση με το παθητικό περιεχόμενο που προσφέρουν τα κινητά, το παιχνίδι απαιτεί ενεργή συμμετοχή, πρωτοβουλία και φαντασία. Τα παιδιά που παίζουν ελεύθερα με συνομηλίκους μαθαίνουν να συνεργάζονται, να διαχειρίζονται συγκρούσεις και να εκφράζουν συναισθήματα, δεξιότητες πολύτιμες για την ενήλικη ζωή.
Γι’ αυτό, είναι σημαντικό οι γονείς και οι παιδαγωγοί να δίνουν προτεραιότητα στο παιχνίδι, προσφέροντας στα παιδιά ευκαιρίες για δημιουργική απασχόληση, φυσική δραστηριότητα και κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
Αν και η τεχνολογία είναι αναπόφευκτο μέρος της καθημερινότητας, η ισορροπία είναι το κλειδί: λιγότερη οθόνη, περισσότερη κίνηση, φαντασία και αυθεντικό παιχνίδι. Μόνο έτσι θα επιτρέψουμε στα παιδιά να αναπτυχθούν ολοκληρωμένα και να βιώσουν την παιδική ηλικία τους με τρόπο ουσιαστικό και δημιουργικό.
Ως επίλογο αυτής της δράσης τα παιδιά αισθάνθηκαν την ανάγκη να εκφράσουν τις προτιμήσεις τους και να ακουστούν από τους «μεγάλους» στέλνοντας το δικό τους μήνυμα για την αξία του ελεύθερου παιχνιδιού έναντι της υπερβολικής χρήσης του κινητού. Ακούστε τα!!!
(ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ)