Χθες, στα Ηνωμένα Έθνη, ψηφίστηκε για την αναστολή της Ρωσίας από το Συμβούλιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η πρόταση που παρουσίασε η Ουκρανία εγκρίθηκε, η Ρωσία αποβάλλεται, λίγο πολύ στιγμιαία, από την ομάδα των εθνών που θεωρούνται πολιτισμένα, η δεύτερη περίπτωση στην ιστορία του ΟΗΕ μετά τη Λιβύη του Καντάφι.
Mα η ανάλυση της ψήφου είναι πιο ενδιαφέρουσα από την ίδια την ψηφοφορία. Είναι για δύο λόγους.
Ο πρώτος πως αυτή η ψηφοφορία φέρνει συνέπειες. Η προηγούμενη της 2ας μαρτίου που καταδίκαζε τη ρωσική εισβολή ήταν μια ψήφος χωρίς δέσμευση, μια ψήφος γνώμης και, μεταξύ άλλων, απλώς οφειλόμενη.
Λέει ο Pierluigi Fagan: Ως γενικός κανόνας της πλανητικής συνύπαρξης και ως άρθρο 2 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, δεν υπάρχει κάποια πιθανή εξαίρεση στην αρχή (άλλο οι αρχές, άλλο η εφαρμογή τους) για την οποία κάποιος δεν εισβάλλει σε άλλη Χώρα με τη δική του ένοπλη δύναμη.
Ο δεύτερος λόγος είναι ακόμα πιο σημαντικός.
Ο Ζελένσκι, στην ομιλία του στα Ηνωμένα Έθνη, είχε ζητήσει μάλιστα να αποβληθεί η Ρωσία από το Συμβούλιο Ασφαλείας ως μόνιμο μέλος με δικαίωμα βέτο. Αυτή η υπόθεση είναι τεχνικά εντελώς αδιάβατη, απλά δεν υπάρχει τρόπος να αποβληθεί η Ρωσία από αυτό το φόρουμ.
Αλλά το αίτημα του Ζελένσκι είχε επίσης τη γεύση μιας λειτουργικής γραμμής στις διεθνείς σχέσεις σε αυτό που ονομάσαμε εδώ σύγκρουση πρώτου επιπέδου ή τη νέα ανταγωνιστική και συγκρουσιακή στάση μεταξύ του δυτικού μπλοκ υπό την ηγεσία των ΗΠΑ και του υπόλοιπου κόσμου.
Η γραμμή που ανακοίνωσε ο Ζελένσκι, τώρα ο de facto εκπρόσωπος των αμερικανικών στρατηγικών, είναι μια μακροχρόνια ένδειξη στον νέο πλανητικό ψυχρό πόλεμο, να θρυμματίσει το ρωσικό βάρος στην πολυπολική συστοιχία για να την αποδυναμώσει.
Ως εκ τούτου, η ψηφοφορία ήταν ένα περισσότερο αποδεικτικό μέτρημα από την προηγούμενη μεταξύ εκείνων που βρίσκονται στη μία πλευρά και εκείνων από την άλλη στη νέα ανταγωνιστική/συγκρουσιακή στάση μεταξύ του μονο-διπολικού σχήματος υπό τη δυτική καθοδήγηση και του πολυπολικού σχήματος του οποίου επιδιώκεται να αντιμετωπιστεί η έλευση, να καθυστερήσει, να περιπλακεί, καθώς η πλήρης αποφυγή της φαίνεται έως ελάχιστα πιθανή.
Πώς πήγε αυτό το δεύτερο νόημα της ψηφοφορίας;
Αυτοί είναι οι αριθμοί, μια Χώρα – μία ψήφος, μεταξύ των 193 μελών του ΟΗΕ, σε σχέση με την ουκρανική πρόταση: Υπέρ 93 (141) – Αποχές 58 (34) – Κατά 24 (5) – Απόντες 18 (12). Σε παρένθεση τα αποτελέσματα της προηγούμενης ψηφοφορίας της 2ας μαρτίου. Συνολικά, οι υπέρ είναι λιγότεροι από το άθροισμα των άλλων τριών θέσεων, 48% (73%).
Στην ψηφοφορία της 2ας μαρτίου, οι Χώρες που απείχαν και οι κατά αντιπροσώπευαν το 54% του πληθυσμού της γης, χθες ο λογαριασμός είναι μεγαλύτερος, αλλά μπορεί να ειπωθεί με ασφάλεια ότι ξεπερνά το 70%.
Με άλλα λόγια, μπορεί να ειπωθεί ότι εάν το αίτημα έλαβε το ήμισυ της παγκόσμιας εύνοιας σε μια ψηφοφορία Χώρας, σε επίπεδο πληθυσμού συγκέντρωσε λιγότερο από το ένα τρίτο. Αλλά επιπλέον, οι 24 κατά αθροίζονται λίγο λιγότερο ή ίσως πάνω κάτω το ίδιο με το 93 υπέρ.
Θυμάμαι ότι τα κράτη της γεωγραφικής Ευρώπης κατά της Ρωσίας συν τις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, θα έκαναν περίπου 52 κράτη από τα 93 ευνοϊκά κράτη. Μεταξύ των άλλων 41 που ψήφισαν υπέρ, οι πολυπληθέστεροι, με μια πρώτη ματιά: Αργεντινή, Κολομβία, Χιλή, Μιανμάρ, Περού, Ουρουγουάη. Τα άλλα είναι κυρίως νησίδες του Ειρηνικού και κράτη της Κεντρικής Αμερικής.
Σε αντίθεση με την προηγούμενη ψηφοφορία, κράτη κατηγορίας βαρέων βαρών όπως η Βραζιλία, η Αίγυπτος, η Ινδονησία, το Μεξικό, η Νιγηρία, η Ταϊλάνδη, καθώς και οι αραβικές μοναρχίες του Περσικού απείχαν. Σε αντίθεση με την προηγούμενη ψηφοφορία, καταψήφισαν οι Αλγερία, Βολιβία, η Κίνα, η Αιθιοπία, το Ιράν, οι χώρες της Κεντρικής Ασίας, το Βιετνάμ και η Ζιμπάμπουε.
Ούσα λοιπόν και μια ψήφος «ποιανού φίλος είσαι πιο πολύ;» μεταξύ της Ρωσίας και του δυτικού μπλοκ, η λεπτομερής ανάλυση ανισορροπεί ακόμη περισσότερο.
Μεταξύ των απόντων που δεν ήθελαν πραγματικά να δώσουν ένα σημάδι του εαυτού τους, υπάρχουν κράτη όπως η Βενεζουέλα που για διάφορους διπλωματικούς λόγους, δεν θέλουν να λάβουν μέρος, επειδή δεν θέλουν να δυσαρεστήσουν κανέναν από τους δύο διεκδικητές.
Τα αντίθετα έχουν πενταπλασιαστεί σε σύγκριση με τις 2 μαρτίου. Οι αποχές αυξήθηκαν κατά 70%, καταγράφοντας Χώρες με μεγαλύτερη μαζική και περιφερειακή σημασία μεταξύ Αφρικής, Μέσης Ανατολής, Ασίας, αλλά και δύο κολοσσών της Νότιας Αμερικής όπως η Βραζιλία και το Μεξικό.
Προσοχή όμως, γιατί υπάρχουν χώρες που ψήφισαν την πρόταση για συγκεκριμένους διπλωματικούς λόγους, αλλά δεν είναι στρατεύσιμες για περαιτέρω βήματα εξοστρακισμού από τις πολύπλευρες οργανώσεις της Ρωσίας και γενικότερα για τη διεξαγωγή του μεγάλου πλανητικού ψυχρού πολέμου.
Για παράδειγμα, η Ουγγαρία που είναι στην ΕΕ, η Σερβία που θα ήθελε να εισέλθει σε αυτήν, η Λιβύη που είναι μια Χώρα ελλιπής και ονομαστική, η Μιανμάρ που έχει ήδη πολλά διπλωματικά προβλήματα και δεν ήθελε να δημιουργήσει άλλα, οι Φιλιππίνες των οποίων η αμφισημία συμμαχιών είναι γνωστή, η Τουρκία της οποίας η ασάφεια είναι εξίσου έντονη.
Όλες οι χώρες που δεν είναι πλήρως στρατευμένες για περαιτέρω πιέσεις κατά της Ρωσίας και γενικότερα δεν συμμορφώνονται με τις λογικές του νέου στρατηγικού μονο-διπολισμού που σκέφτονται οι αμερικανοί.
Σχόλια που διαβάστηκαν σήμερα το πρωί και στον αμερικανικό Τύπο παραδέχονται την προβληματική περφόρμανς. Ο εξοστρακισμός στη Ρωσία είναι καλός, αλλά η καταμέτρηση των διατάξεων δυνάμεων δεν μας επιτρέπει να σκεφτούμε βιώσιμη τη στρατηγική της πλανητικής αντιπαράθεσης.
Η Ασία, η Αφρική και η Μέση Ανατολή δεν σκέφτονται να στρατευτούν στην διάταξη υπό την ηγεσία των ΗΠΑ και η Νότια Αμερική είναι επίσης αντίθετη.
Στην πράξη, η δυτική διάταξη πέρα από τη δική της πληθώρα ευρωπαϊκών κρατών που απαρτίζουν αριθμούς αλλά όχι βάρος, μπορούν να βασίζονται στις δημοκρατίες της μπανάνας της Κεντρικής Αμερικής που εποπτεύονται από τις ΗΠΑ και σε έναν σύμφωνο αριθμό νησίδων στον Ειρηνικό.
Τέλος, είναι απαραίτητο να καταλάβουμε καλύτερα γιατί οι αμερικανοί ήθελαν να πάνε σε αυτή την καταμέτρηση. Δεν είναι ότι το αποτέλεσμα στη λεπτή ανάλυσή του εκπλήσσει τόσο πολύ, αυτά τα πράγματα λίγο πολύ ήταν γνωστά ακόμη και πριν.
Το τακτικό αποτέλεσμα της εκδίωξης της Ρωσίας είναι σημαντικό για κάποιους λόγους, αλλά το στρατηγικό αποτέλεσμα της καταμέτρησης είναι πολύ πιο σημαντικό για άλλους.
Ίσως ήθελαν να στερεοποιήσουν αυτό το νεφέλωμα της φλυαρίας που είναι το περιβάλλον της πλανητικής διπλωματίας για να καταλάβουν, πέρα από χαμόγελα και χτυπήματα στην πλάτη, ποιος είναι εκεί και ποιος δεν είναι για πιθανά, περαιτέρω βήματα; Δεν γνωρίζω.
Η αμερικανική στρατηγική που περιγράψαμε τις τελευταίες μέρες σε διάφορες αναρτήσεις ανάλυσης και συλλογιστικής, στρατηγικής σε αυτό το πρώτο επίπεδο της σύγκρουσης που ξεπερνά το ρωσο-ουκρανικό ζήτημα, είναι αντικειμενικά πολύ φιλόδοξη.
Αλλά σε βάρος, φαίνεται ότι αυτό το μέτωπο είναι μόνο το ένα τέταρτο του κόσμου. Η σχέση μεταξύ αυτής της μεγάλης φιλοδοξίας και της αντικειμενικής δύναμης που μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή δεν φαίνεται ισορροπημένη.
Υπάρχουν δύο υποθετικές πιθανότητες. Είτε στην Ουάσιγκτον τις στρατηγικές τις κάνουν πολλοί και και με όχι τέλεια αλληλεπικαλυπτόμενες ατζέντες, και επομένως υπάρχει ένα χάσμα μεταξύ βούλησης και πραγματικότητας των γεγονότων, είτε κάποιος πιστεύει ότι μακροπρόθεσμα, εκείνο το τέταρτο του κόσμου μπορεί ακόμα να κάνει πολύ κακό χρησιμοποιώντας οικονομικούς και χρηματοοικονομικούς μοχλούς, και αν είναι απαραίτητο, στρατιωτικούς (αλλά και διάφορες αλλαγές καθεστώτος), για να επιδιώξει τον στόχο της αντίστασης στην έλευση του πολυπολικού κόσμου.
Θα κερδίσει όποιος αντέξει, θα δούμε πόσο θα διαρκέσει αυτή η σύγκρουση για την παγκόσμια τάξη στις επόμενες δεκαετίες. Θα δούμε ήδη τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες εάν η ψηφοφορία έχει αφαιρέσει ή έχει δώσει κάποια βεβαιότητα, και σε ποιον.
* από το Facebook
Μιχάλης ‘Μίκης’ Μαυρόπουλος
