Δύο άλλες κύριες επικρίσεις είναι ο ευρωκεντρισμός (αυτόσ αναπαράγει τον καπιταλισμό στην εκμετάλλευση) και ο σεξισμός ως χαρακτηριστικό της κυρίαρχης επιστήμης. Ζούμε σε μια σεξιστική κοινωνία και αυτές οι επιστήμες ενισχύουν τα σεξιστικά χαρακτηριστικά. Ο Οτσαλάν προτείνει μια εναλλακτική επιστήμη τη Γινεολογία, la Jineolojî, την επιστήμη των γυναικών. Σε αυτό το κείμενο το προτείνει για πρώτη φορά. Είναι η πρόταση στο γυναικείο κίνημα να εμβαθύνει το επιχείρημα σύμφωνα με το οποίο η εκμετάλλευση της κοινωνίας βασίζεται σε αυτήν των γυναικών, αυτές είναι η αποικία, η παλαιότερη. Αν αποτύχουμε να κατανοήσουμε την κατάσταση των γυναικών, δεν μπορούμε να κατανοήσουμε αυτή της κοινωνίας, την επιστήμη των γυναικών..
Από το 2009, το γυναικείο κίνημα έχει δουλέψει πάνω σε αυτό, έχουν δημιουργηθεί πολλές επιτροπές Jineolojî, ερευνητικά ινστιτούτα, περιοδικά… είναι μια καθημερινή δουλειά. Αυτή η διαλεκτική σχέση μεταξύ του Öcalan και του γυναικείου κινήματος στην πράξη έχει μια εμβάθυνση στη μελέτη των γυναικών επάνω σε αυτό το ζήτημα
Ένα άλλο θέμα είναι τα κοινωνικά προβλήματα στην καπιταλιστική νεωτερικότητα. Στο προηγούμενο βιβλίο είχε αναλύσει τον καπιταλιστικό νεωτερισμό σημειώνοντας ότι βρισκόμαστε σε μια δομική κρίση. Σε αυτό το κείμενο, εμβαθύνει την ανάλυσή του και κατονομάζει δώδεκα κοινωνικά προβλήματα που αποτελούν τις προκλήσεις του 21ου αιώνα. Αυτά τα δώδεκα προβλήματα είναι επίσης τα δώδεκα πεδία στα οποία οι δημοκρατικές δυνάμεις πρέπει να οικοδομήσουν μια εναλλακτική λύση.
Το πρώτο πρόβλημα είναι η εξουσία και το κράτος: η εξουσία έχει υποτάξει ολοκληρωτικά την κοινωνία και καταστρέφει την ηθική της συνοχή. Τα άλλα θα απαριθμηθούν χωρίς να υπεισέλθουμε σε λεπτομέρειες: νοοτροπία, οικονομία, βιομηχανισμός, οικολογία, κοινωνικός σεξισμός, αστικοποίηση, εκπαίδευση και υγεία, μιλιταρισμός, ειρήνη και δημοκρατία, τάξη και γραφειοκρατία. Αυτά είναι τα διάφορα προβλήματα που αναλύει και προτείνει εναλλακτικές λύσεις.
Ένας από τους όρους που χρησιμοποιεί για να περιγράψει την επίδραση της καπιταλιστικής νεωτερικότητας είναι η κοινωνιοκτονία. Αυτή η λέξη προέρχεται από τη γενοκτονία και χρησιμοποιείται για να περιγράψει πώς η κοινωνία δέχεται επίθεση καθημερινά. Τα καπιταλιστικά ΜΜΕ σήμερα βομβαρδίζουν την κοινωνία 24 ώρες το 24ωρο.
Η ιδεολογία της καπιταλιστικής νεωτερικότητας επιτίθεται στην κοινωνία με σεξισμό, εθνικισμό, θρησκευτικό φονταμενταλισμό και φιλελευθερισμό.
Αφού απαριθμήσει αυτά τα προβλήματα, μιλά για την εναλλακτική και αυτό που μπορούμε να την ονομάσουμε: το σύστημα της δημοκρατικής νεωτερικότητας ή του δημοκρατικού εκπολιτισμού, είναι εδώ που διατυπώνει αυτήν την έννοια της πολιτικής και ηθικής κοινωνίας.
“Η σχολή των κοινωνικών επιστημών που αξιώνει την εξέταση της ύπαρξης και της ανάπτυξης της κοινωνικής φύσης στη βάση της ηθικής και πολιτικής κοινωνίας θα μπορούσε να οριστεί ως ένα σύστημα δημοκρατικού πολιτισμού” (σ.158).
Μέχρι σήμερα, κάθε σχολή κοινωνικών επιστημών χρησιμοποιεί μια πρότυπη μονάδα για να περιγράψει την κοινωνική πραγματικότητα: το κράτος, την εξουσία, την τάξη, τη θρησκεία… και μέσω αυτών περιγράφουν την κοινωνία.
Ο Οτσαλάν προτείνει την πολιτική και ηθική κοινωνία ως θεμελιώδη μονάδα για την κατανόηση της σημερινής κοινωνίας. Έχουμε δει στην ιστορία ότι η κοινωνία μπόρεσε να υπάρξει χωρίς το κράτος, την εξουσία και την εκμετάλλευση, αλλά δεν υπάρχουν κοινωνίες που να ζουν χωρίς ήθος και πολιτική. Η ηθική και η πολιτική είναι δύο εργαλεία που χρησιμοποιεί η κοινωνία για να κρατηθεί ζωντανή και να αναπτυχθεί. Σήμερα, η καπιταλιστική νεωτερικότητα επιτίθεται σε αυτά τα δύο εργαλεία, αντιπαραβάλλοντας «το κράτος ως διοίκηση» σαν εναλλακτική στην πολιτική, και τον «νόμο» ως εναλλακτική στην ηθική.
Στη διάρκεια της ιστορίας πρέπει να διακρίνουμε την κοινωνία και τη δημοκρατία από το κράτος. Είναι δύο εντελώς διαφορετικές έννοιες. Το καθήκον των δημοκρατικών δυνάμεων είναι να αναπτύξουν τις πολιτικές και ηθικές πτυχές ενώ το κράτος εργάζεται για να τις αποδυναμώσει. Αυτή είναι η αντιπαράθεση που διαδραματιζόταν πάντα σε όλη την ιστορία. Η ιστορία είναι σημαντική, αλλά όπως την ξέρουμε είναι μόνο αυτή του κράτους και της εξουσίας, και αντ’ αυτού είναι σημαντικό να αναπτυχθεί η ιστορία της κοινωνίας. Αν κοιτάξουμε σε όλη την ιστορία, βλέπουμε ότι τα έθνη είναι μια κοινωνική κατασκευή, ενώ αντιθέτως η ηθική και πολιτική κοινωνία ήταν πάντα εκεί.
Ο Οτσαλάν καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο δημοκρατικός πολιτισμός είναι αντίσταση και εξέγερση για να επιμείνει στην ηθική και πολιτική κοινωνία. Συντάσσει επίσης μια ιστορία του δημοκρατικού πολιτισμού στην οποία δείχνει τις διαφορετικές αντιστάσεις στην καταπίεση του κράτους και του καπιταλισμού.
Η δημοκρατική νεωτερικότητα ως εναλλακτική στην καπιταλιστική νεωτερικότητα.
Η καπιταλιστική νεωτερικότητα έχει τρεις βασικούς πυλώνες: τον καπιταλισμό, τον βιομηχανισμό και το εθνικό κράτος. Το εναλλακτικό μοντέλο της δημοκρατικής νεωτερικότητας έχει τρεις εναλλακτικούς πυλώνες: ηθική και πολιτική κοινωνία, οικολογική βιομηχανία, δημοκρατική συνομοσπονδία. Για να ξεπεράσουμε το σύστημα κυριαρχίας πρέπει να οικοδομήσουμε αυτούς τους τρεις πυλώνες. Στο που περιγράφει συγκεκριμένα τις αντισυστημικές δημοκρατικές δυνάμεις, ο Οτσαλάν ξεκινά με μια ερώτηση: τι σημαίνει ότι είμαστε ενάντια στο σύστημα;
Για να απαντήσουμε, πρέπει να κάνουμε μια ανάλυση του συστήματος στο οποίο ζούμε και αυτό είναι το πρόβλημα των δημοκρατικών δυνάμεων αυτή τη στιγμή, κοιτάζουν μόνο τον έναν πυλώνα και όχι τον άλλο και δύσκολα και τους τρεις μαζί.
Καταγράφει πέντε κύριες δημοκρατικές δυνάμεις. Έχει κριτική για αυτές αλλά και προοπτικές και προτάσεις.
- Τις σοσιαλιστικές δυνάμεις, που συνδέονται με τον υπαρκτό σοσιαλισμό. Αναλύει τα λάθη του περασμένου αιώνα, ειδικά στα σημεία της εξουσίας, του κράτους και της βίας επάνω στα οποία ποτέ δεν υπήρξε αρκετός προβληματισμός και ανάλυση.
- Τις αναρχικές δυνάμεις. Έχουν κάνει κριτική στο κράτος και την εξουσία αλλά δεν έχουν φέρει προτάσεις για μια συγκεκριμένη εναλλακτική.
- Τα οικολογικά και φεμινιστικά κινήματα. Είναι πολύ σημαντικοί αγώνες και έχουν μεγάλη λαϊκή υποστήριξη αλλά για το μέλλον είναι σημαντικό να καταφέρουν να έχουν ξεκάθαρη ιδεολογική και πολιτική γραμμή. Ο κίνδυνος είναι να απορροφηθούν εκ νέου από το καπιταλιστικό σύστημα.
Υπάρχουν τρεις πτυχές που όλα τα κινήματα θα πρέπει να έχουν πάντα ως θεμελιώδη στοιχεία τους: η ριζοσπαστική δημοκρατία, η οικολογία και η απελευθέρωση των γυναικών. Το κίνημα διατηρεί επίσης αυτά τα στοιχεία συνδεδεμένα και αποτελούν τη βάση της επανάστασης στη Ροζάβα. Η παλιά ιδέα ότι η οικολογική αντίφαση και η απελευθέρωση των γυναικών μπορούν να αναβληθούν για μετά την επανάσταση έχει ξεπεραστεί: πρέπει να ληφθούν υπόψη και να εφαρμοστούν από σήμερα. - Τα ριζοσπαστικά πολιτιστικά κινήματα, η εκδίκηση της παράδοσης ενάντια στο κράτος έθνος. Το κράτος έθνος έχει αφομοιώσει διαφορετικούς πολιτισμούς, γλώσσες, μειονότητες και επιδιώκει να κεντρικοποιήσει όλες τις πολιτικές δομές ενάντια σε εκείνες τις τοπικές και δημοτικές. Οι αγώνες για αυτοδιάθεση, για το δημοκρατικό έθνος και για την τοπική αυτονομία είναι θεμελιώδεις σε αυτόν τον αιώνα.
Φτάνουμε στο τελευταίο σημείο, αυτό των καθηκόντων για την ανασυγκρότηση των δημοκρατικών δυνάμεων. Ο Οτσαλάν δεν μιλά για την οικοδόμηση μιας νέας κοινωνίας αλλά για την εκ νέου οικοδόμηση μιας κοινωνίας. Το υπόβαθρο στο οποίο λέγεται αυτό είναι ένα νέο όραμα για την ηθική, την κοινωνία και την επανάσταση που φαίνονται στο νέο παράδειγμα.
Ο Οτσαλάν πιστεύει ότι αυτές οι δημοκρατικές αξίες εξακολουθούν να είναι μέσα στην κοινωνία και ο στόχος των δημοκρατικών δυνάμεων είναι να τις κάνουν ορατές και να τις υπερασπιστούν από επιθέσεις από το έξω.
Η επανάσταση δεν είναι όπως στο παλιό παράδειγμα – η ανάληψη της εξουσίας – αλλά η απελευθέρωση της κοινωνίας. Επανάσταση σήμερα σημαίνει μια διαδικασία κατά την οποία επεκτείνουμε τη βάση της ελευθερίας της κοινωνίας για να υπερασπιστούμε τις ηθικές και πολιτικές αρχές ενάντια στο κράτος έθνος.
Βλέποντας την τρέχουσα πραγματικότητα ως αγώνα ανάμεσα σε κράτος και δημοκρατία, πρέπει να εργαστούμε για να επεκτείνουμε τον χώρο της δημοκρατίας και να μειώσουμε αυτόν του κράτους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το τελευταίο κεφάλαιο μιλά σχετικά με τα καθήκοντα για την ανασυγκρότηση που είναι διανοητικά, ηθικά και πολιτικά. Με την ολοκλήρωση των καθηκόντων σε αυτά τα τρία πεδία, θα είναι δυνατό να επιτευχθεί η ελευθερία.
Μιχάλης ‘Μίκης’ Μαυρόπουλος infoaut.org
