To τριήμερο 20-22 Οκτωβρίου 2023, η Θασιακή Ένωση Καβάλας οργάνωσε μία εκδρομή αληθινό προσκύνημα σε μικρές χαμένες πατρίδες, καθώς εκτός από τη μυθική Τροία περιλάμβανε επίσκεψη στην Τένεδο και στην Ίμβρο.
Ξεκινήσαμε Παρασκευή πρωί και αφού περάσαμε την εντυπωσιακή καλωδιωτή γέφυρα του Τσανακαλέ, τη μεγαλύτερη της Ευρώπης πλέον, φτάσαμε στο αδιάφορο Τσανακαλέ με σήμα του τον ξύλινο Δούρειο Ίππο της χολιγουντιανής ταινίας «ΤΡΟΙΑ».
Σύντομα συνεχίσαμε για την εντυπωσιακή Τροία, που τα τελευταία χρόνια έχει οργανωθεί καλλίτερα ως αρχαιολογικός χώρος. Η έκπληξη ήταν το εξαιρετικό αρχαιολογικό μουσείο της, έργο του Ομέρ Σελτζούκ Μπαζ, που εγκαινιάστηκε το 2017, για το οποίο έχουν γραφτεί πολλά.
Δικαίως, καθώς ως κτίριο πραγματικά μας εντυπωσίασε, όχι μόνο για την κυβική του μορφή, αναφορά στα ξύλινα τείχη του Ομήρου, αλλά κυρίως για την κατηφορική ράμπα εισόδου του, μία αληθινή σήραγγα-κατάβαση στο χρόνο.
Ράμπες όμως περιτρέχουν και εσωτερικά περιμετρικά το κτίριο, πιθανή έμπνευση του αρχιτέκτονα από την εκπληκτική ράμπα του αρχαιολογικού χώρου. Πολυμορφικές, φιλοξενούν συγχρόνως ευρήματα αλλά και καθιστικά.
Εντυπωσιακές είναι και οι διάσπαρτες στο εσωτερικό του κτιρίου ομηρικές αναφορές στα ελληνικά, αλλά και στην αρχή της εξωτερικής ράμπας, καθόλου συνηθισμένη πρακτική για την Τουρκία. Φυσικά τα εκθέματα του μουσείου προέρχονται εκτός από την Τροία και από τα νησιά και τη Μικρά Ασία και είναι εντυπωσιακά.
Η δεύτερη μέρα ήταν αφιερωμένη στην μικρή Τένεδο, που έχει μόνο ένα οικισμό με βενετικό τείχος. Είναι η «Μύκονος των Τούρκων» και για μας μια ακόμη μικρή χαμένη πατρίδα, καθώς έχει μόνο εννιά Έλληνες κατοίκους, σε σύνολο 2.500 κατοίκων, από τους οποίους εμείς προλάβαμε να γνωρίσουμε τους δύο.
Η πρώτη, ήταν η κυρία Βασιλική, που μας άνοιξε την υπέροχη εσωτερικά δισυπόστατη εκκλησία της Κοίμησης Θεοτόκου με τον πιόσχημο γυναικωνίτη και τις εντυπωσιακές δίδυμες εισόδους του. Είναι περιφραγμένη με εσωτερική αυλή, ανακαινισμένο από τον Ερντογάν καμπαναριό και υπέροχες δεσποτικές εικόνες πρόσφατα συντηρημένες.
Η δεύτερη ήταν η κυρία Ανθούλα, η χήρα του περίφημου μαστρο- Φώτη, που έχασε και το μονοχογιό της στην Αθήνα, επέστρεψε όμως στο νησί της, στο σοκάκι του σπιτιού της, που πήρε από το Δήμο και το όνομα του άνδρα της, αλλά και το δικό της. Μας άκουσε να περνάμε έξω από το σπίτι της και βγήκε στο κατώφλι της για να μας καλωσορίσει, να συγκινηθεί μέχρι δακρύων και να μας συγκινήσει όλους πολύ.
Η τελευταία μέρα ήταν πολύ μικρή για τόσες πολλές εμπειρίες. Η Ίμβρος ήταν η μεγαλύτερη έκπληξη της εκδρομής, παρά τον λίγο χρόνο που είχαμε και που δεν μας επέτρεψε να δούμε αρκετά από τα χωριά της. Είχα μαζί μου το τεύχος του 1994 της Καθημερινής «‘Ιμβρος και Τένεδος».
Σ’ αυτό η Ίμβρος έπνεε τα λοίσθια με τους ναούς της ερειπωμένους ή σε κακή κατάσταση και με κλειστά σχολεία. Αλλά εμείς, που επισκεφτήκαμε τους Αγίους Θεοδώρους, το χωριό του Πατριάρχη, βρήκαμε ένα ζωντανό ελληνικό χωριό με επισκευασμένους ναούς, με εικόνες συντηρημένες, ελληνικά ζαχαροπλαστεία και ταβέρνες, μεγάλη Αίθουσα Εκδηλώσεων του Συλλόγου Προστασίας, Αλληλεγγύης και Βιώσιμης Ανάπτυξης Ίμβρου και κυρίως με ελληνικό δημοτικό 12 παιδιών, φρεσκοσυντηρημένο, που λειτουργεί από το 2013.
Επιπλέον Γυμνάσιο και Λύκειο λειτουργεί στο χωριό Αγρίδια, συνολικά 54 παιδιά φοιτούν στα σχολεία του νησιού, ενώ οι Έλληνες της Ίμβρου από 200 αυξήθηκαν σε 700, σε συνολικό αριθμό 10.016 κατοίκων του νησιού.
Φυσικά οι Έλληνες επισκευάζουν τα παλιά σπίτια τους, με πρώτο τον Πατριάρχη. Στην επιστροφή των κατοίκων βοήθησε πολύ και η μεγάλη αγάπη του για το νησί του, καθώς και η παροχή σύνταξης από το Πατριαρχείο όσων διαμένουν στο νησί τουλάχιστον για έξι μήνες.
Αφήσαμε συγκινημένοι το νησί, καθηλωμένοι αρκετοί στην πρύμνη του πλοίου να κοιτάμε τη σιλουέτα του να κυριαρχεί στον ορίζοντα δίπλα στην αχνή Σαμοθράκη, δύο νησιά του Θρακικού πελάγους τόσο κοντά σε απόσταση (12 ναυτικά μίλια), αλλά στην πράξη πολύ μακριά, καθώς δεν επιτρέπεται η μεταξύ τους συγκοινωνία.
Ίμβρο και Τένεδο, δεν θα σας εγκαταλείψουμε ούτε εμείς, θα επανέλθουμε, βέβαιοι ότι θα μας εκπλήξετε και πάλι!
Σαπφώ Αγγελούδη-Ζαρκάδα
