09/11/2024
Η κλιματική αλλαγή καθίσταται βίαιη επειδή βιώνουμε μια σύνθετη, ανθρωπογενή οικολογική κατάρρευση. Πρέπει να προσδιορίσουμε με σαφήνεια όλους τους πολέμους που επιτίθενται στη γη: από τον εξορυκτισμό έως τις μονοκαλλιέργειες, από τον καταναλωτισμό έως τους πολέμους με τα όπλα.
Δεν αρκεί καν να μιλάμε για την Ανθρωποκαινία, λέει ο Alberto Acosta, του διεθνούς Δικαστηρίου για τα δικαιώματα της Φύσης, επειδή αυτή η κατάρρευση είναι προϊόν του Καπιταλόκαινου.
Οι ξηρασίες στις Άνδεις και οι πλημμύρες στη Βαλένθια –χωρίς να ελαχιστοποιούνται οι ιδιαιτερότητές τους– έχουν πολλά κοινά. Ωστόσο, δεν αρκεί να αποδώσουμε αυτή τη σχέση στην κλιματική αλλαγή. Οι κλιματικές αλλαγές έχουν συμβεί ξανά και ξανά στη μακρά ιστορία της Γης. Τώρα βιώνουμε μια πολύ περίπλοκη οικολογική κατάρρευση, την οποία έχουν προκαλέσει οι άνθρωποι.
Δεν θα αρκούσε καν να μιλήσουμε για την ανθρωποκαινία, γιατί αυτή η κατάρρευση, που έχει και την κοινωνική της πλευρά, είναι προϊόν του καπιταλόκαινου. Όπως είπε ο ισημερινός φιλόσοφος Bolivar Echeverria «ο καπιταλιστικός τρόπος ευδοκιμεί, ζει στην ασφυξία της ζωής και του κόσμου της ζωής, αυτή η διαδικασία έχει οδηγηθεί σε τέτοιο σημείο που η αναπαραγωγή του κεφαλαίου μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο στο βαθμό που καταστρέφει τα ανθρώπινα όντα όπως καταστρέφει τη φύση».
Ας το παραδεχτούμε, η αυξανόμενη αποσύνδεση του ανθρώπινου όντος με τη φύση έχει προκαλέσει έναν σκληρό πόλεμο εναντίον της. Δεν έχουμε καταλάβει ότι η φύση έχει τους δικούς της κύκλους, που δεν μπορούν να επηρεαστούν από τους ανθρώπους, χωρίς να αντιδράσει και να επαναστατήσει. Σήμερα γνωρίζουμε ότι η αυξανόμενη εμπορευματοποίηση και αντικειμενοποίηση της ζωής σε όλες τις εκφάνσεις της συνιστά ένα ναρκοπέδιο που οδηγεί αναπόφευκτα στην γαιοκτονία.
Να κάνουμε ειρήνη με τη γη και από τη γη συνεπάγεται, επομένως, την ύπαρξη συναινετικών ημερήσιων διατάξεων, ατζέντες μεταξύ των λαών για τη δράση, με στόχο να ξεπεραστούν οι μηχανισμοί του επικρατούντος θανάτου. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος πρέπει να προσδιορίσουμε με σαφήνεια όλους τους πολέμους που επιτίθενται στη γη, στα πολλά μέτωπα και τις μορφές του.
Έχουμε ως πολιτισμικό μας άξονα ένα οικονομικό σύστημα που εκμεταλλεύεται συστηματικά και μολύνει τη βάση της ύπαρξής μας. Ο παραγωγισμός και ο καταναλωτισμός βομβαρδίζουν ανελέητα τη Μητέρα Γη. Οι τομείς εξόρυξης, μετάλλευσης και πετρελαίου αντιπροσωπεύουν βάναυσες εισβολές σε πολλαπλές επικράτειες.
Οι μονοκαλλιέργειες και οι ψευδείς λύσεις, όπως οι αγορές διοξειδίου του άνθρακα ή οι διαγονιδιακοί σπόροι, καταστρέφουν βάναυσα τη βιοποικιλότητα. Η ομογενοποίηση της κατανάλωσης επιταχύνει τους ρυθμό της καταστροφής με τεράστιες περιβαλλοντικές επιπτώσεις για την μεταφορά από απόσταση τροφίμων, για να αναφέρουμε μόνο ένα κρίσιμο σημείο.
Η απληστία, τελικά, δεν σταματά ποτέ να καταστρέφει τη ζωή, είτε πρόκειται για δάση, ζούγκλες, τούνδρες, μαγκρόβιες… Μαζί πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτούς τους κρυφούς πολέμους. Αυτοί είναι τρόποι αντίληψης, ερμηνείας και εμπειρίας της φύσης, να πειραματίζεσαι με αυτήν, που ξεκινούν, με συγκεκριμένους όρους, από αυτή την πολιτισμική παραδοχή που θεωρεί τους ανθρώπους κάτι από έξω και επίσης πάνω από αυτήν ώστε να την κυριαρχούν.
Αυτή η τοποθέτηση προϋποθέτει μια πολεμική ώθηση βυθισμένη στις γνωσιολογικές και οντολογικές βιαιότητες που καταλήγουν να ενθαρρύνουν την κλιματική αλλαγή, τη ρύπανση και την απώλεια της βιοποικιλότητας, καθώς και κάθε είδους θήρευση της φύσης, πάντα στο όνομα της «προόδου» και της «ανάπτυξης» μιας επιχείρησης, ενός έργου.
Όλα αυτά με μια διεστραμμένη ευλάβεια για τις δυνατότητες της επιστήμης και της τεχνολογίας, που σε πολλές περιπτώσεις λειτουργούν και ως όπλα περιβαλλοντικής καταστροφής. Σε όλα αυτά, προστίθενται οι κανονικοί πόλεμοι, με όλη τη σημασία της λέξης, μεταξύ των λαών ή εναντίον των λαών, όπως η γενοκτονία που εξαπέλυσε το σιωνιστικό Κράτος στην Παλαιστίνη, που σφαγιάζουν όχι μόνο τους ανθρώπους αλλά την ίδια τη φύση.
Αν θέλουμε να υπάρχει η ειρήνη μεταξύ των ανθρώπων, πρέπει να περπατήσουμε ειρηνικά με τη Μητέρα Γη, προωθώντας ταυτόχρονα την κοινωνική δικαιοσύνη και την οικολογική δικαιοσύνη. Ο Alberto Acosta, οικονομολόγος και καθηγητής πανεπιστημίου, ήταν πρόεδρος της Συντακτικής Συνέλευσης στον Ισημερινό. Προεδρεύει επί του παρόντος του διεθνούς Δικαστηρίου των δικαιωμάτων της Φύσης Tribunale internazionale dei diritti della Natura. Είναι μεταξύ των επιμελητών του Pluriverso. Dizionario del post-sviluppo (Orthotes ed.).
Μιχάλης ‘Μίκε’ Μαυρόπουλος Comune-info
