Ο Victor Jara (1932-1973) ήταν τραγουδιστής και άνθρωπος του θεάτρου, δημιουργός τραγουδιών που μιλούσαν κυρίως για τη ζωή των ταπεινών και απλών ανθρώπων, για την αγάπη όμως και για την αστική και πολιτική δέσμευση.
Στις 11 Σεπτεμβρίου 1973 συνελήφθη από τους φασίστες στρατιωτικούς του Πινοσέτ και φυλακίστηκε στο διαβόητο Εθνικό Στάδιο της Χιλής Estadio Nacional de Chile (απλά λεγόμενο “Estadio Chile”).
Έμεινε εκεί μέχρι τις 16 Σεπτεμβρίου, και εκείνες τις ημέρες, με αυτοσχέδια υλικά, συνέχισε να συνθέτει τραγούδια και ποιήματα. “Estadio de Chile” ήταν το τελευταίο (βρέθηκε στην τσέπη του). Μια-δυο μέρες αφότου το έγραψε πρώτα του έσπασαν και στη συνέχεια του έκοψαν τα χέρια μέσα σε γιουχαίσματα και σαρκασμούς από τα σκατένια τσιράκια του Pinochet (“εμπρός, τραγούδησε μας κανένα τραγουδάκι τώρα!”).
Αμέσως μετά τον σκότωσαν. το στάδιο του Σαντιάγο σήμερα ονομάζεται Estadio Víctor Jara. Είμαστε πέντε χιλιάδες, εδώ, σ’ αυτή τη μικρή πλευρά της πόλης. Είμαστε πέντε χιλιάδες. Πόσοι είμαστε, συνολικά, Στις πόλεις ολόκληρης της χώρας ; Μόνο εδώ Δέκα χιλιάδες χέρια που σπέρνουν Και κάνουν να βαδίσουν τα εργοστάσια, Πόση ανθρωπιά Θύμα της πείνας, στο κρύο, στο φόβο, στον πόνο, στην ηθική πίεση, στον τρόμο, στην τρέλα.
Έξι δικοί μας χάθηκαν Στο αστρικό διάστημα. Ένας νεκρός, ένας χτυπημένος όπως δεν θα πίστευα ποτέ Πως είναι δυνατόν να χτυπήσουν ένα ανθρώπινο ον. Οι άλλοι τέσσερις θέλησαν να βγάλουν από πάνω τους Όλους τους φόβους Ένας πηδώντας στο κενό, Ένας άλλος χτυπώντας το κεφάλι του στον τοίχο.
Όμως όλοι με το βλέμμα σταθερό στο θάνατο. Τι τρομάρα σου προκαλεί το προσωπείο του φασισμού! Φέρνουν σε πέρας τα σχέδια τους με επαγγελματική ακρίβεια Και δεν τους νοιάζει τίποτα. Το αίμα, γι αυτούς, είναι μετάλλια. Η σφαγή είναι μια πράξη ηρωϊσμού. Αυτός είναι ο κόσμος που δημιούργησες, Θεέ μου;
Για όλα αυτά οι επτά ημέρες ανάπαυσης και εργασίας ; Μέσα σε αυτούς τους τέσσερις τοίχους υπάρχει μονάχα ένας αριθμός Που δεν αυξάνεται. Που, αργά, θα θελήσει ακόμη περισσότερο θάνατο. Ξαφνικά όμως με χτυπά η συνείδηση Και βλέπω αυτή τη σιωπηλή παλίρροια Και βλέπω τον σφυγμό των μηχανών.
Και οι στρατιωτικοί που επιδεικνύουν το πρόσωπο της οικοδέσποινας Γεμάτο γλύκα Και το Μεξικό; η Κούβα και ο κόσμος ; Να ουρλιάξουν αυτή την ατιμία! Είμαστε δέκα χιλιάδες χέρια Που το λιγότερο παράγουν Πόσοι να είμαστε σε ολόκληρη την χώρα; Το αίμα του Συντρόφου Προέδρου Χτυπά πιο δυνατά από τις βόμβες και τα πολυβόλα. Έτσι θα χτυπήσει ξανά η γροθιά μας.
Τραγουδώ, τι άσχημη γεύση έχεις Όταν πρέπει να τραγουδήσω τον φόβο Φόβο σαν αυτόν που ζω, Σαν εκείνο που πεθαίνω, φόβο. Να με δω ανάμεσα σε πολλές μα πολλές στιγμές του άπειρου στο οποίο η σιωπή και η κραυγή είναι οι σκοποί αυτού του τραγουδιού. Αυτό που ένιωσα και που νιώθω Θα ανθίσει τον χρόνο.
Μιχάλης ‘Μίκης’ Μαυρόπουλος LA STORIA PERDUTA
Victor Jara – El Derecho de Vivir en Paz (Álbum completo)