Κυριακή πρωί με χαλαρή διάθεση ξεκινάμε για ένα ακόμη καλοκαιρινό μπάνιο.
Περνώντας από το δρόμο της ΜΟΜΑ, μιας περιοχής που εμφανίζει την τυπική εικόνα μεσογειακής μακίας με σκληρόφυλλους θάμνους (πουρνάρια κλπ.), βλέπουμε από προπορευόμενο αυτοκίνητο να ξεπροβάλλει ένα χέρι και να πετάει έξω αναμμένο τσιγάρο.
Προφανώς η σχετικά ώριμη οδηγός με το περιποιημένο δωδεκάποντο μανικιούρ και τη νεαρή συνοδηγό δεν ήθελε να λερώσει το σταχτοδοχείο του αυτοκινήτου της. Ήταν η μόνη «λογική» εξήγηση που μπορούσα βιαστικά να δώσω σε αυτή την παράλογα ανεύθυνη στάση.
Μετά από τόσες πυρκαγιές, τόσες ζωές που χάθηκαν… και τόσες περιουσίες… μένει άφωνος κανείς από την έλλειψη μηχανισμού σύνδεσης του μυαλού με τα γεγονότα που μας περιβάλλουν. Επιμένοντας όμως στην προσπάθεια εξεύρεσης ερμηνειών για αυτήν τη συμπεριφορά οδηγούμαι στη σκέψη πως δεν είναι μια απλή, στιγμιαία στάση απέναντι σε ένα αποτσίγαρο.
Είναι ουσιαστικά μια στάση ΖΩΗΣ. Μια «φιλοσοφία» ζωής όπου κυριαρχεί το δόγμα πως η «Ζωή μου χρωστάει, δεν της χρωστάω». Δόγμα που παγιώνεται είτε από αντιγραφή οικογενειακών συνηθειών είτε από υφέρποντα παράπονα και πίκρες ζωής.
Απορίας άξιο είναι όμως πώς, ακόμη και τα δίκαια παράπονα ζωής, είναι ικανά να εξουδετερώσουν μηχανισμούς επεξεργασίας δεδομένων του εγκεφάλου, να εκμηδενίσουν τη συναίσθηση, την ενσυναίσθηση, την επίγνωση, τη συνείδηση και να αφήνουν να κυριαρχεί μόνο του, χωρίς αλληλεπιδράσεις, όσμωση και διάδραση το υπερμεγέθες αυτοείδωλό μας.
Κάποιοι εύκαιροι σχολιαστές ίσως παπαγαλίσουν και πάλι τη γνωστή επωδό πως αυτή η συμπεριφορά οφείλεται σε έλλειμμα εκπαίδευσης, σχολείου… κλπ. Όμως όχι απαραίτητα. Και μάθημα για πυρκαγιές και για πλημμύρες υπάρχει και βιωματικό εργαστήριο για τους τρόπους αποφυγής και αντιμετώπισής τους.
Κάποιες ώρες όμως μόνο στη σχολική ζωή των παιδιών. Την κυρίαρχη επίδραση στη νοοτροπία τους έχει η κάθε στιγμή της νεανικής τους ζωής, το κάθε λεπτό, η κάθε μέρα, οι εικόνες, τα λόγια που επαναλαμβάνονται επί χρόνια.
Η στάση ζωής μπολιάζεται, σημαδεύεται εν πολλοίς από την οικογενειακή καθημερινότητα. Στη ζυγαριά της ανθρώπινης επιρροής βαραίνει πολύ το καθημερινό βιωματικό εργαστήριο. Οι καθημερινές σπιτικές συνταγές εκπαίδευσης. Το σχολείο έρχεται επικουρικά να συμπληρώσει τη γονεϊκή συμβολή.
Οι γονείς είναι τα σημαντικότερα πρότυπα της ζωής τους. Η πιο ισχυρή εικόνα, ο πιο πειστικός λόγος. Οι φάροι που τους οδηγούν και στα μεγάλα αλλά και στα μικρά και ασήμαντα ταξίδια της ζωής τους. Κάθε μέρα, κάθε ώρα, κάθε στιγμή.
Άλλωστε όταν κοιτάζουμε τον καθρέφτη μας δεν βλέπουμε μόνο το είδωλο του περιποιημένου προσώπου μας. Καθρεφτίζεται και όλη η κοινωνική μας οικογένειά. Έτσι… απροσκάλεστα, αθόρυβα, αντανακλαστικά, ασυναίσθητα.
Αθηνά Βολτέα
