Όπως λέει στην Άνοδο της Ασημαντότητας ο Κορνήλιος Καστοριάδης «Στην ιστορία της Δύσης, όπως και σε όλες τις άλλες ιστορίες, υπάρχουν θηριωδίες και φρικαλεότητες. Αλλά όμως μόνον η Δύση δημιούργησε την ικανότητα για εσωτερική αμφισβήτηση των ίδιων των θεσμών και των ιδεών της εν ονόματι της λογικής συζήτησης μεταξύ των ανθρώπων, η οποία παραμένει ανοιχτή στο διηνεκές και δεν αναγνωρίζει έσχατο δόγμα.».
Στην αρχή μιας άλλης σκοτεινής περιόδου, όπως λέει ο Ζαχαρίας Λουδάρος, ο Βάλτερ Μπένγιαμιν έγραφε: «Αν έχουμε ακόμη μια ελπίδα, τη χρωστάμε σε αυτούς που δεν έχουν καμία». Ποιοι δεν έχουν καμία; «Τα παιδιά του κενού» απαντά ο Ραφαέλ Γκλυκσμάν.
Τα παιδιά που γνωρίζουν από νωρίς πως η κοινωνία στην οποία γεννήθηκαν δεν είναι βιώσιμη και πως οι παλιές ιδεολογίες και τα παλιά κόμματα δεν έχουν να τους προσφέρουν καμία αληθινή διέξοδο. Πόση υποκρισία να αντέξουν οι νέες γενιές, όταν μαθαίνουν στα σχολεία ένα σωρό μεγάλα λόγια για την ελευθερία και τη δικαιοσύνη και μόλις βγουν στη ζωή, αν δεν ανήκουν στην ελίτ των προνομίων, συναντούν μόνο την σκλαβιά του γραφείου ή του πάγκου των πωλήσεων στην καλύτερη, τη σκλαβιά του ντελίβερι και του κούριερ στη χειρότερη.
Μαζί με την αδικία του να συνεχίζουν να μένουν ή να αναγκάζονται κάθε τόσο να επιστρέφουν στο πατρικό σπίτι.
Η έσχατη ελπίδα είναι λοιπόν αυτή η πιο άγρια εκμεταλλευόμενη δύναμη να συναντηθεί με την πιο εξελιγμένη ανθρώπινη συνείδηση. Αν αυτή η συνάντηση γίνει, μπορεί να συντελέσει το «θαύμα των θαυμάτων». Κβαντική πιθανότητα είναι, όχι βεβαιότητα…
Kαι λέω πως η ζωή έχει αξία μόνο αν έχεις βρει ένα καλό λόγο που να υπερβαίνει την προσωπική επιβίωση.
Βλέπετε, νόμισαν πως με απαγορεύσεις, με αστυνομικές και υπουργικές αποφάσεις που ζέχνουν επταετία και παραβιάζουν κατοχυρωμένα δικαιώματα, που είναι γραμμένα με αίμα σε τούτο το Σύνταγμα, που υποτίθεται ότι υπηρετούν, πως θα διαγράψουν από τη λαϊκή μνήμη τη δολοφονία του δεκαπεντάχρονου Γρηγορόπουλου.
Απέκλεισαν δρόμους, λες και μπορούν να αποκλείσουν τη σκέψη, έδειραν ανθρώπους, μικρούς και μεγάλους, νέους και γέρους, υγιείς και αρρώστους λες και είναι αυτοί οι μόνοι αλαζόνες που γέννησαν οι μαύροι αιώνες της ιστορίας.
Τίποτα δεν ξέρουν, τίποτα δεν έμαθαν, τίποτα δεν διδάχτηκαν για το βόθρο που επιφυλάσσει η ιστορική μνήμη στους αλαζόνες εξουσιαστές.
Μέχρι και τα λουλούδια στο πεζούλι που άκουσε την τελευταία πνοή του παιδιού προσπάθησαν να μαγαρίσουν. Όμως τα λουλούδια και ειδικά αυτά τα λουλούδια, δεν μαγαρίζουν από βρώμικα χέρια και μαγαρισμένες ψυχές.
Γιατί, όπως έγραψε ο ποιητής
….Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
μπορεί να χρειαστεί ν’ αφήσεις τη μάνα σου, την αγαπημένη ή το παιδί σου.
Δε θα διστάσεις.
Θ’ απαρνηθείς την λάμπα σου και το ψωμί σου
θ’ απαρνηθείς τη βραδινή ξεκούραση στο σπιτικό κατώφλι
για τον τραχύ δρόμο που πάει στο αύριο.
Μπροστά σε τίποτα δε θα δειλιάσεις και ούτε θα φοβηθείς.
Το ξέρω, είναι όμορφο ν’ ακούς μια φυσαρμόνικα το βράδυ, να κοιτάς εν’ άστρο, να ονειρεύεσαι
είναι όμορφο σκυμμένος πάνω απ’ το κόκκινο στόμα της αγάπης σου
να την ακούς να λεει τα όνειρα της για το μέλλον.
Μα εσύ πρέπει να τ’ αποχαιρετήσεις όλ’ αυτά και να ξεκινήσεις
γιατί εσύ είσαι υπεύθυνος για όλες τις φυσαρμόνικες του κόσμου, για όλα τ’ άστρα, για όλες τις λάμπες και για όλα τα όνειρα
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
μπορεί να χρειαστεί να σε κλείσουν φυλακή για είκοσι ή και περισσότερα χρόνια
μα εσύ και μες στη φυλακή θα θυμάσαι πάντοτε την άνοιξη, τη μάνα σου και τον κόσμο.
Εσύ και μες απ’ το τετραγωνικό μέτρο του κελιού σου
θα συνεχίζεις το δρόμο σου πάνω στη γη.
Κι όταν μες στην απέραντη σιωπή, τη νύχτα
θα χτυπάς τον τοίχο του κελιού σου με το δάχτυλο
απ’ τ’ άλλο μέρος του τοίχου θα σου απαντάει η Ισπανία.
Εσύ, κι ας βλέπεις να περνάν τα χρόνια σου και ν’ ασπρίζουν τα μαλλιά σου
δε θα γερνάς.
Εσύ και μες στη φυλακή κάθε πρωί θα ξημερώνεσαι πιο νέος
αφού όλο και νέοι αγώνες θ’ αρχίζουμε στον κόσμο
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
θα πρέπει να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό….
Τάσος Λειβαδίτης
Μιχάλης Μαυρόπουλος
